THEPOWERGAME
Στο πρόσφατο φορολογικό νομοσχέδιο η κυβέρνηση περιλαμβάνει παράταση ισχύος για τρία ισχύοντα φορολογικά κίνητρα. Τα μέτρα αυτά αφορούν:
- Στην απαλλαγή των μεταβιβάσεων νεόδμητων κτισμάτων από την επιβολή ΦΠΑ 24%.
- Στην αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων
- Στην έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων του 40% των δαπανών για ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση κτιρίων.
Από την εφαρμογή τους τα προηγούμενα έτη αποδεικνύεται ότι τα δύο πρώτα, της αναστολής του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα και της αναστολής του φόρου υπεραξίας, πραγματικά λειτούργησαν μαζικά για την περαιτέρω ενίσχυση της αγοράς ακινήτων, την τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας, της εργασίας και της οικονομίας. Δυστυχώς, το 3ο κίνητρο της έκπτωσης των δαπανών υπηρεσιών εργασιών ανακαίνισης, ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης δεν πέτυχε και αξιοποιήθηκε από λίγους συμπολίτες μας. Ως Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων είχαμε προειδοποιήσει σχετικά, ειδικά για τις δομικές αδυναμίες του εν λόγω φορολογικού κινήτρου, με μια ολοκληρωμένη αντιπρόταση.
Ας δούμε συγκεκριμένα τα εν λόγω φορολογικά κίνητρα και την εφαρμογή τους.
- Η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων θα παραταθεί για άλλα δύο χρόνια. Το κίνητρο αφορά όλα τα κτίσματα τα οποία έχουν οικοδομικές άδειες ανέγερσης από την 1η-1-2006 και μετά: δεν επιβαρύνονται με ΦΠΑ 24% επί των αντικειμενικών τιμών τους για πρώτη φορά για χρήση, εφόσον οι κατασκευαστές υποβάλουν αιτήσεις αναστολής, αλλά με τον πολύ χαμηλότερο φόρο μεταβίβασης 3%, που ισχύει και για τα παλαιά κτίσματα (οι μεταβιβάσεις πρώτης κατοικίας έχουν απαλλαγή φόρου).
- Η αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας 15% των πωλητών στις μεταβιβάσεις ακινήτων θα παραταθεί για δύο ακόμη έτη. Έτσι, όσοι φορολογούμενοι θα πουλήσουν ακίνητα κατά τα επόμενα 2 έτη δεν θα πληρώσουν φόρο 15% επί της διαφοράς μεταξύ της τιμής που απέκτησαν και της τιμής στην οποία θα πουλήσουν τα ακίνητα τους. Ως εκ τούτου, οι τιμές πώλησης των ακινήτων δεν θα επηρεαστούν περαιτέρω ανοδικά από την επιβολή αυτού του φόρου και οι πωλητές-ιδιοκτήτες θα ωφεληθούν σημαντικά. Ένας φόρος που είναι σε αναστολή για αρκετά έτη και γενικά πρέπει να εξεταστεί η κατάργησή του.
- Η έκπτωση, μόνο από φυσικά πρόσωπα, του 40% των δαπανών υπηρεσιών ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης κτισμάτων από τον φόρο εισοδήματος των επομένων τεσσάρων ετών θα παραταθεί μέχρι το τέλος του 2023. Η έκπτωση αφορά τις δαπάνες εργασιών-υπηρεσιών και όχι υλικών των έργων! Το ανώτατο συνολικό όριο δαπανών που αναγνωρίζεται είναι οι 16.000 ευρώ, συνεπώς το μέγιστο ποσό έκπτωσης διαμορφώνεται συνολικά στις 6.400 ευρώ (40% των 16.000 ευρώ). Άρα το ανώτατο ποσό έκπτωσης φόρου εισοδήματος που δικαιούται ο ιδιοκτήτης σε καθένα από τα 4 επόμενα έτη ισχύος της έκπτωσης φθάνει τα 1.600 ευρώ (25% των 6.400 ευρώ). Για τον υπολογισμό της έκπτωσης λαμβάνονται υπόψη μόνο οι δαπάνες για τις εργασίες και όχι τα έξοδα για τις προμήθειες υλικών. Για παράδειγμα, για τον ελαιοχρωματισμό λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη για την εργασία και όχι τα έξοδα για να αγοραστούν τα χρώματα. Η εξόφληση των νόμιμων παραστατικών πρέπει να γίνει υποχρεωτικά με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (κάρτες, υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής κ.λπ.). Το κίνητρο έχει αποτύχει μέχρι σήμερα λόγω των ακόλουθων λόγων: α) της εξαίρεσης του κόστους των υλικών που αποτελεί τουλάχιστον το 50% του έργου, β) του περιορισμού της έκπτωσης μόνο στον φόρο εισοδήματος και για 4 έτη γ) του γεγονότος ότι το κίνητρο δεν καλύπτει ακίνητα τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί και τα οποία δεν μπορούν να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης και επιδοτήσεων. Η διόρθωση των τριών προβλημάτων και η επέκταση του ορίου έκπτωσης δαπανών θα κάνουν ελκυστικό το κίνητρο, σε σημείο που να αποτελέσει ένα μόνιμο πρόγραμμα μαζικών επενδύσεων τύπου Εξοικονομώ!
Κάθε φορολογικό κίνητρο είναι σημαντικό. Ειδικά η αναστολή του ΦΠΑ και του φόρου υπεραξίας έχουν μαζική επιρροή, κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει για το 3ο κίνητρο της έκπτωσης φόρου στις ανακαινίσεις. Είναι απαραίτητο αυτό να βελτιωθεί, όπως αναφέρθηκε εκτενώς ανωτέρω. Εάν προστεθεί και ένα πλέγμα λοιπών κινήτρων, που συνεχίζουν να ισχύουν, όπως η απαλλαγή φόρου για γονικές παροχές-δωρεές σε συγγενείς πρώτου βαθμού για ακίνητα ή χρηματικά ποσά αξίας έως 800 χιλιάδες ευρώ και η φορολογική απαλλαγή εις διπλούν για δαπάνες ενεργειακής αναβάθμισης των επιχειρήσεων, τότε η εν λόγω κυβέρνηση αποδεικνύει ότι έχει αντιληφθεί την αξία των φορολογικών και αναπτυξιακών κινήτρων, άρα μπορεί και να διευρύνει αυτή τη λογική. Άλλωστε, η ανάπτυξη της οικονομίας πάνω από 5% το 2022 οφείλεται και σε αυτό το θετικό πλαίσιο. Το 2023, όμως, είναι μια δύσκολή χρονιά, με περιορισμό της ανάπτυξης, άρα και οι βελτιώσεις είναι όχι απλώς απαραίτητες, αλλά εφικτές και κομβικές.