Σύμφωνα με την πρόσφατη ερευνά Οικονομικής Συγκυρίας του Ιδρύματος Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και την σχετική ανάλυση των δεικτών επιχειρηματικών προσδοκιών, η οποία παρουσιάζει σε μηνιαία βάση το οικονομικό κλίμα στους βασικούς κλάδους της οικονομίας.
Μια έρευνα που o Γενικός Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές ενισχύθηκε ήπια τον Σεπτέμβριο, στις 97,9 μονάδες (από 94,4 μον. τον Ιούλιο), επίπεδο που διατηρείται στο επίπεδο των 94-100 μονάδων, όμως σημαντικά χαμηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (153,5 μονάδες) αλλά και αυτό του πρώτου 4μηνου του 2022 (ελάχιστο 127 μονάδες τον Ιανουάριο). Σύμφωνα με την έρευνα η μικρή βελτίωση του γενικού δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών προέρχεται από τις Ιδιωτικές Κατασκευές, αφού στα Δημόσια έργα υποχωρούν οι δείκτες. Στα υπόλοιπα στοιχεία, ο θετικός δείκτης στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία εργασιών των επιχειρήσεων μειώνεται, με τους μήνες εξασφαλισμένης δραστηριότητας να υποχωρούν επίσης (6,2 από 8,0 μήνες). Στο πεδίο των τιμών, οι πληθωριστικές προσδοκίες υποχώρησαν σχετικά, στοιχείο θετικό. Τέλος, μόλις το 4% των επιχειρήσεων αναφέρει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία. Οι περισσότερες επιχειρήσεις (53%) επισημαίνουν την έλλειψη εργατικού δυναμικού ως το βασικότερο εμπόδιο στη λειτουργία τους, ένα 28% την ανεπαρκή χρηματοδότηση, και ένα 12% τη χαμηλή ζήτηση. Στοιχείο που δείχνει την δυσκολία εύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού. Ενώ παραμένει πολύ ψηλά και ο βαθμός αβεβαιότητας των επιχειρήσεων αφού τον Σεπτέμβριο, σχεδόν όλες (94,3%) θεωρούν ότι η μελλοντική ανάπτυξη μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα (80,8% τον Ιούλιο). Είναι στοιχεία που δείχνουν την αβεβαιότητα που κυριαρχεί σήμερα στο κλάδο των κατασκευών.
Πιο αναλυτικά, σημαντική βελτίωση παρουσίασε ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές και διαμορφώθηκε στις 96,3 μονάδες (από 76,8), επίπεδο όμως πολύ χαμηλότερο του αντίστοιχου περυσινού (145,6 μον.). Οι απαισιόδοξες προβλέψεις για το επίπεδο προγραμματισμένων εργασιών περιορίστηκαν σημαντικά τον Σεπτέμβριο (-25 από -46 μονάδες τον Ιούλιο), όπως και οι προσδοκίες για την απασχόληση, στις -29 (από -37) μονάδες. Σε ό,τι αφορά στα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία εργασιών των επιχειρήσεων επιδεινώθηκαν έντονα, με τους μήνες εξασφαλισμένης δραστηριότητας να υποχωρούν σημαντικά (4,0 από 6,6). Ως προς τις τιμές, οι αυξητικές προβλέψεις επίσης δείχνουν περιορισμένες. Τέλος, μόλις το ελάχιστο 2% των επιχειρήσεων δεν αναφέρει προσκόμματα στη λειτουργία του. Αντίθετα σχεδόν το 79% των επιχειρήσεων αναφέρουν την έλλειψη εργατικού δυναμικού και το 14% την ανεπάρκεια χρηματοδότησης ως το βασικότερο εμπόδιο λειτουργίας τους.
Αντίθετα, σημαντική υποχώρηση έναντι του Ιουλίου παρουσίασε ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων. Διαμορφώθηκε στις 94,9 μονάδες (από 112,2 τον Ιούλιο), πολύ χαμηλότερα από το αντίστοιχο περυσινό επίπεδό του (157 μον.). Ως προς το πρόγραμμα εργασιών του κλάδου, ο αρνητικός δείκτης των -65 μονάδων τον προηγούμενο μήνα ενισχύθηκε κατακόρυφα, φθάνοντας τις -98 μονάδες. Στις προβλέψεις για την απασχόληση, το σχετικό θετικό ισοζύγιο βελτιώθηκε ελαφρώς, στις +27 μονάδες (από +18). Το 48% των επιχειρήσεων του κλάδου αναμένουν περισσότερες θέσεις απασχόλησης, ενώ το 20% προβλέπει μείωσή τους. Αμετάβλητος διατηρήθηκε στις -3 μονάδες ο δείκτης εκτιμήσεων για το επίπεδο των τρεχουσών εργασιών. Παράλληλα το ισοζύγιο των τιμών σημείωσε ενίσχυση 3 μονάδων και διαμορφώθηκε στις +33 μονάδες. Τέλος, το ποσοστό των ερωτηθέντων που δηλώνει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία υποχώρησε στο 6%, με το 25% να αναφέρει τη χαμηλή ζήτηση και το 44% την περιορισμένη χρηματοδότηση.
Άρα τα γενικά συμπεράσματα της έρευνας είναι:
- Οι επιχειρηματικές προσδοκίες βελτιώνονται αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο από το α’ εξάμηνο
- Η αβεβαιότητα παραμένει σημαντική
- Η ανεπάρκεια προσωπικού είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα
- Το εξασφαλισμένο πρόγραμμα εργασιών είναι ένα μεγάλο ζήτημα
Συμπεράσματα που δείχνουν ότι ο κλάδος κατασκευών είναι σε ένα μεταίχμιο και απαιτείται μια ολοκληρωμένη πολιτική για την ανάσχεση του κύματος αβεβαιότητας για τη διατήρηση των αναπτυξιακών ρυθμών και την βελτίωση των προσδοκιών.
