THEPOWERGAME
Μανώλης Χριστοδουλάκης
Μέλος ΠΣ - Πρ. Γραμματέας ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής
Οι αλλεπάλληλες κρίσεις των τελευταίων χρόνων που επιβάρυναν τη μεσαία τάξη, αλλά και τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, έπληξαν δυσανάλογα αυτούς που βρίσκονταν στο ξεκίνημα της ζωής τους. Το ζήτημα της στέγασης είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Από τη μία πλευρά η διεθνής πιστωτική κρίση του 2008 επέφερε επιδείνωση των στεγαστικών συνθηκών, από την άλλη η ραγδαία εξάπλωση του φαινομένου ενοικίασης σπιτιών μέσω της εταιρείας Airbnb, έχει οδηγήσει σε αύξηση ενοικίων και δυσκολία εύρεσης κατοικίας. Τέλος, η δυνατότητα απόκτησης golden visa με την αγορά ακινήτων στη χώρα, οδήγησε σε αδιέξοδο χιλιάδες Έλληνες πολίτες, οι οποίοι πλέον είναι ανήμποροι να καλύψουν τις στεγαστικές τους ανάγκες.
Ως αποτέλεσμα αυτών των δυσχερειών έχουν αναδυθεί κοινωνικά εγχειρήματα στην Ευρώπη και στην Αμερική με στόχο την εύρεση της βέλτιστης λύσης για την προάσπιση της κατοικίας ως συλλογικό αγαθό και όχι σε επίπεδο εμπορευματοποίησης στο πλαίσιο μιας αποξενωμένης καπιταλιστικής κοινωνίας.
Σε αυτήν την προσπάθεια, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία οφείλει και πρέπει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο. Άλλωστε, ιστορικά αυτός είναι ο πολιτικός της ρόλος. H προσπάθεια προάσπισης, θωράκισης και ανάπτυξης του κοινωνικού κράτους.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα είναι απογοητευτικά. Το 36,2% των Ελλήνων, που ενοικιάζουν, καταβάλλουν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για έξοδα στέγασης, όταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντίστοιχα ποσά καταβάλει μόλις το 9,4% του πληθυσμού. Το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 83,2% για όσους ενοικιάζουν το σπίτι στο οποίο μένουν, με το 62,1% των νοικοκυριών να δαπανά πάνω από το μισό διαθέσιμο εισόδημά του, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις 14,2%. Οι αυξήσεις στις τιμές ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών φτάνουν μέχρι και 22%, ενώ το διαθέσιμο απόθεμα φοιτητικών κατοικιών μειώθηκε σημαντικά, κατά 25% σε σχέση με πέρυσι.
Ο θεσμός της κοινωνικής κατοικίας, στις διάφορες μορφές που λαμβάνει ανά την Ευρώπη λειτουργεί εξισορροπητικά για την αγορά και τη μίσθωση κατοικίας. Η σημασία της αναγνωρίζεται στο άρθρο. 34 του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ, στο οποίο γίνεται ρητή αναφορά στο «σεβασμό του δικαιώματος σε κοινωνική και στεγαστική βοήθεια προκειμένου να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή διαβίωση όσοι δεν έχουν επαρκή μέσα». Η εξασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης σε όλους σε κατάλληλη, προσιτή και αξιοπρεπή κατοικία συνιστά θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.
Η εμπειρία της Ευρώπης είναι διδακτική και ενδεικτική των πολιτικών συσχετισμών και του τρόπου που αντιλαμβάνονται το κοινωνικό κράτος οι δυνάμεις της συντήρησης σε σχέση με τις πολιτικές δυνάμεις της προόδου.
Για το ΠΑΣΟΚ, η διαμόρφωση μιας ολιστικής και συνεκτικής πολιτικής για τη στέγαση που θα περιλαμβάνει βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, είναι βασική πολιτική μας προτεραιότητα. Ήδη από το Μάρτιο έχουμε τονίσει την ανάγκη σχεδιασμού νέων πολιτικών για την προστασία των ευάλωτων ομάδων και τη διαφύλαξη του δικαιώματος όλων στη στέγη, ενισχύοντας την κοινωνική κατοικία.
Με δέσμη μέτρων, η οποία εξειδικεύτηκε στο πρόγραμμα που παρουσίασε ο Ν. Ανδρουλάκης στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, προτείνουμε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, να κατασκευαστούν χιλιάδες κατοικίες που θα διατίθενται με χαμηλό ενοίκιο σε νέους και οικογένειες καθώς με τον τρόπο αυτό θα δημιουργηθεί σταδιακά ένα δημόσιο απόθεμα κατοικιών. Εκμεταλλευόμενοι τα ακίνητα του δημοσίου και τις δημόσιες εκτάσεις, μπορούμε να προχωρήσουμε, στην κατασκευή και ανακατασκευή χιλιάδων κατοικιών, οι οποίες θα βρίσκονται διάσπαρτες μέσα στις πόλεις και θα διατίθενται προς ενοικίαση με κοινωνικά κριτήρια σε προσιτές τιμές.
Ένα επιπλέον μέτρο είναι η παροχή κινήτρων όπως είναι φορολογικές ελαφρύνσεις αλλά και χρηματοδότηση του κόστους ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης, με την υποχρέωση όμως να διατίθενται από τους ιδιοκτήτες στη συνέχεια για μακροχρόνια ενοικίαση σε χαμηλές τιμές.
Για το οξύ πρόβλημα της φοιτητικής στέγης, προτείνουμε την κατασκευή επιπλέον φοιτητικών εστιών. Καθώς και το πρόσθετο επίδομα σε κάθε φοιτητή που σπουδάζει σε πόλη κύριου τουριστικού προορισμού και την επαναφορά της έκπτωσης φόρου ενοικίου για τα παιδιά που σπουδάζουν μακριά από το σπίτι τους. Με αντίστοιχο τρόπο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και το θέμα των εκπαιδευτικών που διορίζονται σε περιοχές υψηλού τουριστικού ενδιαφέροντος, όπου το ύψος των ενοικίων είναι δυσθεώρητο και αποτρεπτικό.
Τέλος, λύση θα πρέπει να δοθεί και στο θέμα του Airbnb. Στο πρότυπο και άλλων χωρών οφείλουμε να υιοθετήσουμε ένα θεσμικό πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, για τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου παρατηρείται εντονότερη πίεση στις τιμές των ενοικίων.
Η κυβέρνηση στις πρόσφατες εξαγγελίες της στη ΔΕΘ, μίλησε για την κοινωνική κατοικία, προσπαθώντας να αντιγράψει και να υιοθετήσει το μοντέλο που πρώτο το ΠΑΣΟΚ έφερε στο δημόσιο διάλογο. Δυστυχώς, όμως τα μέτρα που πρότεινε είναι αποσπασματικά, καθαρά επιδοματικά, κατά την προσφιλή της τακτική και δημιουργούν πολίτες-πελάτες χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια.
Κλείνοντας, η συνεργασία με τους κερδοσκόπους της αγοράς ακινήτων στη διαμόρφωση στεγαστικής πολιτικής για τους λιγότερο προνομιούχους, όχι μόνο δε νοείται, αλλά αποτελεί πασίδηλη απόδειξη του πως αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση την έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Μόνο το ΠΑΣΟΚ μπορεί να φέρει την αλλαγή του πολιτικού παραδείγματος, που χρειάζεται η χώρα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
