THEPOWERGAME
Την ώρα που ο Mario Draghi αποχωρούσε και επίσημα από τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα, η Christine Lagarde της ΕΚΤ ανέβαζε τα επιτόκια του ευρώ κατά 0,50% για πρώτη φορά μετά από περισσότερο από μια δεκαετία.
Η ΕΚΤ μας έχει συνηθίσει στο να έπεται χρονικά των άλλων κεντρικών τραπεζών στις αλλαγές νομισματικής πολιτικής. Θυμίζουμε το 2008 και την ώρα που η Fed μείωνε ταχύτατα τα επιτόκια, η ΕΚΤ έκανε λανθασμένη επίδειξη δύναμης με τον Trichet να ανεβάζει τα επιτόκια προκαλώντας στην ουσία την έναρξη της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους, μερικά χρόνια αργότερα.
Η Ευρωζώνη βρίσκεται εν μέσω μιας επερχόμενης νέας «καταιγίδας» η οποία αναμένεται να τη χτυπήσει άσχημα τον ερχόμενο χειμώνα. Η αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, η εκτίναξη των CDS αλλά και του χρέους εξαιτίας της πανδημίας, ο ιστορικά υψηλός πληθωρισμός, το αδύναμο ευρώ και η ενεργειακή κρίση, συνθέτουν ένα τρομακτικό σκηνικό. Άλλωστε δεν είναι μυστικό, ότι σύμφωνα με πολλούς μακροοικονομικούς δείκτες, η Ευρωζώνη βρίσκεται ήδη σε ύφεση και αυτό θα φανεί εντός του τρίτου τριμήνου.
Ο Mario Draghi, έχοντας τεράστια εμπειρία είδε από πολύ νωρίς την κατάσταση που δημιουργείται και από την άλλη, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τις δυσκολίες συνεννόησης στην Ευρωζώνη, επέλεξε να αποχωρήσει. Κατά την άποψή μου, ο Mario Draghi, ίσως και με την κίνησή του αυτή, να προσπάθησε να αφυπνίσει την Ευρωζώνη πριν έρθει η καταιγίδα.
ΕΚΤ και ΕΕ, πιθανότατα θα βρεθούν μπροστά σε ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον, όπου θα κληθούν να λάβουν δύσκολες αποφάσεις. Η ΕΚΤ αντιλαμβανόμενη ότι η Ευρωζώνη μπορεί εύκολα να ξαναβρεθεί σε μια κρίση χρέους, έχει αποφασίσει να συσφίξει μεν τη νομισματική πολιτική, αλλά από την άλλη, διατηρεί το μηχανισμό αγοράς ομολόγων (TPI πλέον), καθώς Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία είναι ήδη σε μια επικίνδυνη ζώνη με την αύξηση των αποδόσεων στα ομόλογα.
Εισόδημα, ακρίβεια, φυσικό αέριο
Η ΕΕ, θα πρέπει από τώρα να ετοιμάσει τις δικές της γραμμές άμυνας για το δύσκολο χειμώνα που θα φέρει ισχυρότατη μείωση του εισοδήματος, αυξημένες τιμές ενέργειας και περιορισμένη ροή φυσικού αερίου. Τα παραπάνω θα οδηγήσουν σε σημαντική ύφεση αν δε βρεθεί τρόπος να αντιμετωπιστούν. Άλλωστε, η ίδια η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας σε ανάλυσή της, παραδέχεται ότι αν η Ρωσία κλείσει τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου, η Γερμανία θα δει το 5% του ΑΕΠ της να εξαφανίζεται άμεσα.
Αποτελεί ισχυρή πεποίθησή μου, ότι η Ευρωζώνη θα χωριστεί σε διαφορετικά στρατόπεδα καθώς υπάρχουν χώρες περισσότερο έτοιμες να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση και χώρες λιγότερο έτοιμες και με βαριά βιομηχανία.
Ήδη, η πρόταση της Γερμανίας για περιορισμό της κατανάλωσης αερίου κατά 15% απορρίφθηκε από την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία και αυτό είναι μόνο η αρχή. Όταν η πιθανότητα μιας μεγάλης ύφεσης θα χτυπήσει την πόρτα της Ιταλίας και της Γαλλίας, εκεί ίσως υπάρξει ρωγμή στην ισχυρή άρνηση της Ευρωζώνης να μπλοκάρει το φυσικό αέριο. Διότι δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αποφάσεις για εμπάργκο στο ρωσικό αέριο, ελήφθησαν γνωρίζοντας ότι έρχεται καλοκαίρι όπου ενεργειακά υπάρχει μικρότερη ανάγκη και επίσης έχοντας και μια ελπίδα για κάποια θετική εξέλιξη στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας.
Έχοντας κατά νου όλα τα παραπάνω, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για περισσότερη αυτονομία στα ευρωπαϊκά κράτη, όσον αφορά στη διαχείριση της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί.
Για παράδειγμα, η Ελλάδα φαίνεται ότι θα βασιστεί και πάλι στη στήριξη των κοινωνικών στρωμάτων που πλήττονται και θα υπάρξουν μέτρα ανακούφισης. Την ίδια στιγμή, προκειμένου να μπορέσει να δημιουργήσει επιπρόσθετο πλούτο και να αυξήσει και τη φορολογική της βάση αλλά και το μελλοντικό της ΑΕΠ, θα πρέπει να επιταχύνει ακόμα περισσότερο την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων αλλά και ακόμα μεγαλύτερα κίνητρα για επενδύσεις από τις επιχειρήσεις καθώς η Ευρωζώνη παραμένει ο μεγάλος ασθενής σε αυτό τον τομέα.