THEPOWERGAME
Στα πρωτοσέλιδα των διεθνών ειδήσεων βρήκε θέση, μετά από πολύ καιρό, μια ξεχασμένη για πολλούς χώρα. Η Σρι Λάνκα. Η χώρα έχει χρεοκοπήσει, δεν υπάρχει πλέον ξένο συνάλλαγμα για να αγοραστούν καύσιμα, οι διακοπές ρεύματος είναι συνεχείς, ο πληθωρισμός καλπάζει, ελλείψεις τροφίμων και βασικών αγαθών είναι στην ημερήσια διάταξη, οι διαδηλώσεις του πλήθους είναι πλέον ασυγκράτητες, στα όρια γενικής εξέγερσης. Διαδηλωτές κατέλαβαν το προεδρικό Μέγαρο και το σπίτι του πρωθυπουργού, οι οποίοι πλέον είναι υπό παραίτηση. Κυβέρνηση πρακτικά δεν υπάρχει.
Η ιστορία της Σρι Λάνκα είναι διδακτική, καθώς δείχνει πως οι καλές προθέσεις και η επίδειξη φιλολαϊκής πολιτικής μπορούν να ακυρωθούν από μια κακή συγκυρία και να πάνε όλα λάθος.
Η Σρι Λάνκα, μια χώρα 22 εκατομμυρίων που ζουν σε έκταση που αντιστοιχεί στη μισή της χώρας μας, καυχιόταν ότι είναι η παλαιότερη δημοκρατία της Νότιας Ασίας, με υψηλή ποιότητα ζωής και ανάπτυξης. Ωστόσο, υπήρχαν προβλήματα κάτω από το χαλί.
Η χώρα δοκιμάστηκε από έναν εμφύλιο πόλεμο με την μειονότητα των Ταμίλ από το 1984 μέχρι το 2009, που άφησε πίσω του 100.000 νεκρούς και περίπου 800.000 εκτοπισμένους. Ωστόσο, μετά τη λήξη του εμφυλίου, τα πράγματα πήγαιναν καλά μέχρι το 2018, υψηλή ανάπτυξη τροφοδοτούμενη από τον τουρισμό, τις εξαγωγές τσαγιού, τις επενδύσεις σε βιομηχανία και υποδομές, τα εμβάσματα των πολλών μεταναστών της. Υπέβοσκε, πάντως, ένα αυξανόμενο δημόσιο χρέος.
Το 2019, η κυβέρνηση μείωσε τους έμμεσους φόρους (το ΦΠΑ πήγε στο 8%) για να επιταχύνει την ανάπτυξη. Όμως το Πάσχα εκείνης της χρονιάς έγινε ένα μπαράζ τρομοκρατικών επιθέσεων από ισλαμιστές σε εκκλησίες και ξενοδοχεία, που άφησε πίσω του 270 νεκρούς (οι 45 τουρίστες). Ο τουρισμός έπαθε μεγάλη ζημιά.
Το 2020, η ζημιά στον τουρισμό έγινε τελεσίδικη με την πανδημία. Η κυβέρνηση και η κεντρική τράπεζα για να αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό πρόβλημα άρχισε να τυπώνει χρήμα, μιμούμενη την διεθνή πρακτική. Ο πληθωρισμός γιγαντώθηκε. Ταυτόχρονα, αποφάσισαν να γίνει η χώρα πρωτοπόρος στην βιολογική καλλιέργεια, απαγορεύοντας όλα τα χημικά εντομοκτόνα και λιπάσματα. Η σοδειά μειώθηκε στο μισό και το κόστος εκτοξεύτηκε. Οι εξαγωγές βούτηξαν.
Οι αρχικές συνεννοήσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν ευοδώθηκαν, για ιδεολογικούς λόγους (το Ταμείο έχει τη γνωστή του συνταγή). Όμοια απέτυχαν και οι προσπάθειες να βρεθούν δάνεια από την Κίνα, που έχει σημαντικές επενδύσεις και παρουσία στην Σρι Λάνκα.
Η αμηχανία, η φιλολαϊκή διάθεση και η έλλειψη κατεύθυνσης της κυβέρνησης οδήγησαν σε ένα σπιράλ οικονομικής κατάρρευσης που οδήγησε στο σημερινό αδιέξοδο.
(Σημείωση: η επίσημη ονομασία της δημοκρατίας της Σρι Λάνκα περιλαμβάνει τον όρο «σοσιαλιστική»…).