THEPOWERGAME
Χρήστος Κίσσας
PhD in Finance, συγγραφέας του «Green Finance»
Πέραν των ελληνοτουρκικών που κυριαρχούν στις συζητήσεις σήμερα, υπάρχει και η διεθνής επικαιρότητα, που αυτή τη στιγμή περιστρέφεται γύρω από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Η οποία δήλωσε μέσω της κυρίας Λαγκάρντ ότι αυξάνει τα βασικά της επιτόκια κατά 0,25% και σταματά την επαναγορά ομολόγων, με σκοπό να αντιμετωπίσει τον καλπάζοντα πληθωρισμό. Η ουσία είναι ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα· η αύξηση του 0,25% που ίσως ακολουθήσει ένα 0,50 % είναι ασήμαντη μπροστά στο μέγεθος του προβλήματος που προσπαθεί να επιλύσει. Δεν «μαζεύεται» όμως με τέτοιες κινήσεις ο πληθωρισμός, καθότι δεν οφείλεται σε υπερβολική ζήτηση δανείων ή σε ξαφνική έξαρση της καταναλωτικής ζήτησης, αλλά σε αυτόνομη (δηλαδή πέραν του δικού μας ελέγχου) αύξηση του κόστους της ενέργειας και των πρώτων υλών. Για να περιοριστεί ο πληθωρισμός με αυξήσεις επιτοκίων θα χρειαζόταν μια πολιτική σαν κι αυτή που εφάρμοσε ο Paul Volcker το 1981, όταν ως πρόεδρος της Fed οδήγησε τα αμερικανικά επιτόκια σε επίπεδα άνω του 20%, με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσουν οι υπερχρεωμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Σήμερα όμως, με τα επίπεδα χρέους που υπάρχουν σε διεθνώς, με μια αντίστοιχη πολιτική θα χρεοκοπούσαν οι πάντες· γι αυτό και δεν τίθεται θέμα μεγάλων και ουσιαστικών αυξήσεων. Το άλλο θέμα, της παύσης αγοράς κρατικών ομολόγων (αυτό που λεγόταν «ποσοτική χαλάρωση» και με απλά λόγια σημαίνει τύπωμα νέου χρήματος) είναι πιο λεπτό.
Σε πρώτη φάση, θα οδηγήσει σε μεγάλη αναστάτωση στην αγορά ομολόγων, με επιδείνωση της θέσης των «οριακών» χωρών, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Αργότερα, πιστεύω, ότι ούτε αυτή η πολιτική θα μπορέσει να συνεχιστεί. Οι αγορές τα τελευταία δέκα χρόνια στέκονται και δεν καταρρέουν διότι βασίζονται στη θεμελιώδη υπόθεση ότι οι κεντρικές τράπεζες είναι πάντα έτοιμες να στηρίξουν την οικονομία, whatever it takes. Δηλαδή είναι πάντα έτοιμες να τυπώσουν χρήμα. Αν αφαιρεθεί από την εικόνα αυτή η βεβαιότητα, το διεθνές οικονομικό σύστημα, με τις τεράστιες ανισορροπίες του, που τα τελευταία χρόνια έχουν επιδεινωθεί από τα lockdown λόγω covid και τις κυρώσεις στη Ρωσία, θα κινδυνεύσει να εκραγεί. Γι αυτό τα περιθώρια δράσης της ΕΚΤ και των άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών είναι ελάχιστα, γι αυτό και οι κινήσεις τους θα περιστρέφονται περισσότερο στη σφαίρα του συμβολικού, με αυξήσεις επιτοκίων τύπου 0,25% παρά σε ισχυρές παρεμβάσεις ικανές να αντιστρέψουν τις τάσεις.
Με δυο λόγια, βρισκόμαστε στην αρχή μιας πολύ δυσοίωνης φάσης της διεθνούς οικονομίας, με περιορισμένα εργαλεία στα χέρια των Αρχών. Αν δεν αρθούν οι αιτίες της σημερινής επιδείνωσης, δηλαδή αν δεν επανέλθουν στους επόμενους μήνες οι τιμές των πρώτων υλών και δεν αποκατασταθούν οι εφοδιαστικές αλυσίδες, θα οδηγηθούμε σε μια παρατεταμένη φάση στασιμοπληθωρισμού και αλυσιδωτών χρεοκοπιών.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
