THEPOWERGAME
Ευτύχης Παλλήκαρης
Σύμβουλος Διοίκησης Powergame.gr
Στις 30 Νοεμβρίου 1939, η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στην Φινλανδία χωρίς να της κηρύξει επίσημα τον πόλεμο (κάτι σαν την «ειρηνευτική στρατιωτική επιχείρηση» του Πούτιν, σήμερα στην Ουκρανία). Η αντίσταση, όμως, ήταν απροσδόκητα μεγάλη. Ο κόκκινος στρατός υπέστη βαριές απώλειες. Ήταν στη διάρκεια αυτού του πολέμου, που οι Φινλανδοί χρησιμοποίησαν τις αυτοσχέδιες βόμβες, που τις βάφτισαν τότε «βόμβες Μολότοφ». Ήταν η απάντηση των Φινλαδών στις δηλώσεις του τότε υπουργού Εξωτερικών Μολότοφ ότι οι Σοβιετικοί δεν έριχναν βόμβες στη Φινλανδία, αλλά… τρόφιμα.
Με το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, η Φινλανδία μπήκε ουσιαστικά σε μια ειδική σχέση με την Σοβιετική Ένωση, αποδεχόμενη τα νέα σύνορα- δηλαδή την εθνική της κυριαρχία, καθώς η ΕΣΣΔ προσάρτησε το 10% της χώρας. Αυτή ήταν και η αφετηρία της περίφημης «φινλανδοποίησης», την οποία υπηρέτησε με θέρμη για δύο δεκαετίες ο τότε Πρόεδρος Κέκονεν.
Στο μεταξύ, καθώς ο Ψυχρός Πόλεμος κυριάρχησε από το τέλος της δεκαετίας του ’40 στις διεθνείς σχέσεις, ο όρος «φινλανδοποίηση» διεθνοποιήθηκε. Έγινε συνώνυμο του πώς μια ισχυρή χώρα μπορεί να επιβάλει τους κανόνες εξωτερικής πολιτικής και συμφερόντων της σε μια αδύναμη χώρα.
Η εξάρτηση της Φινλανδίας από τον ισχυρό γείτονά της άρχισε να εμφανίζει ρωγμές με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Σταδιακά, η Φινλανδία προσέγγισε το ΝΑΤΟ, έγινε μέλος της ΕΕ, υιοθέτησε το ευρώ. Όμως τώρα, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το Ελσίνκι είναι έτοιμο να διαβεί τον Ρουβίκωνα, επιλέγοντας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ -όπως και η παραδοσιακά ουδέτερη Σουηδία.
Μήπως σήμερα η ιστορία επαναλαμβάνεται; Όχι, βέβαια. Ωστόσο, το φάντασμα της «φινλανδοποίησης» πλανάται πάνω από την ευρωπαϊκή ήπειρο – πριν απ’ όλα για την Ουκρανία, που ενδεχόμενη ήττα της στον πόλεμο, θα της στερήσει ζωτικής σημασίας εδάφη και πιθανότατα σε μια σχέση εξάρτησης από τη Μόσχα. Όμως, η επιλογή της Φινλανδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ επισφραγίζει μια νέα δραματική εποχή για την Ευρώπη και, συνολικά, για τον κόσμο. Η αντιπαράθεση Ρωσίας – Δύσης σχηματοποιείται με μια απότομη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, και όλοι αναρωτιούνται πώς θα αντιδράσει η Μόσχα σε αυτό. Το σύγχρονο ευρωπαϊκό (και παγκόσμιο) σχίσμα, που διαμορφώνεται, θα έχει ως αποτέλεσμα να ανέβει το θερμόμετρο της έντασης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους εξοπλισμούς και την αύξηση των κινδύνων γενίκευσης της σύρραξης, που σήμερα εξελίσσεται επί ουκρανικού εδάφους. Οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία θα είναι δραματικές-οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού θα τροφοδοτούνται από την ένταση και τη δημιουργία νέων διαχωριστικών γραμμών. Το Διεθνές Δίκαιο και οι θεσμοί που το υποστηρίζουν, κλονίζονται.
Οι σύγχρονες «βόμβες Μολότοφ» με το τέλος της «φινλανδοποίησης» είναι βέβαιο ότι έχουν απείρως μεγαλύτερη ισχύ και προσομοιάζουν περισσότερο με μια πρωτόγνωρη ασύμμετρη απειλή.
Με άλλα λόγια, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η ένταξη της Φινλανδίας (και της Σουηδίας) στο ΝΑΤΟ οδηγούν την παγκόσμια κοινότητα σε άγνωστα μονοπάτια, χωρίς επιστροφή. Πιθανόν να είναι τα ορόσημα για τη νέα τάξη πραγμάτων, που ακόμα δεν μπορούμε να διανοηθούμε τα χαρακτηριστικά της αλλά διαισθανόμαστε τους κινδύνους της.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
