THEPOWERGAME
Ευαγγελία Λουροπούλου
Διδάκτωρ Φυσικών Επιστημών (Biogeochemistry), Christian-Albrechts University of Kiel (Γερμανία), Επικεφαλής Υπηρεσιών Βιωσιμότητας E - ON INTEGRATION A.E
Όπως κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, έτσι και το ESG. Η μία όψη είναι οι κίνδυνοι, η άλλη οι ευκαιρίες! Ευκαιρίες όχι μόνο για λόγους Μάρκετινγκ και διαφήμισης της ΕΚΕ, αλλά ουσιαστικές επιχειρηματικές κινήσεις που τοποθετούν μία επιχείρηση σε καλύτερη θέση στην Αγορά της.
Τα ζητήματα ESG και κλιματικής αλλαγής έχουν αρχίσει να βρίσκονται στο επίκεντρο για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί το (υπό διαμόρφωση) σύστημα Ταξινόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU Taxonomy), που κατηγοριοποιεί τις οικονομικές δραστηριότητες ανάλογα με τη συμβολή τους στο περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, με στόχο τις βιώσιμες επενδύσεις και την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal).
Ταυτόχρονα, τόσο τα στοιχεία ESG όσο και τα ζητήματα κλιματικής αλλαγής αποτελούν κρίσιμο σημείο συζητήσεων για ενδιαφερόμενα μέρη upstream και downstream στην αλυσίδα αξίας/εφοδιασμού (προμηθευτές, πελάτες, καταναλωτές). Μάλιστα, έχει αρχίσει να φαίνεται ότι η επίδοση σε ζητήματα ESG ή κλιματικής αλλαγής μπορεί να αποτελεί στοιχείο επιλογής συνεργατών ή αγοράς ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας. Και αυτό είναι μία νέα ευκαιρία, καθόσον το κριτήριο της συμμόρφωσης προς ESG είναι αποφασιστικό για την επιλογή προμηθευτών.
Τα οικονομικά στοιχεία μιας επιχείρησης δεν είναι αρκετά για να κριθεί η βιωσιμότητά της μακροπρόθεσμα, ιδίως όταν πρόκειται για θέματα Περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής, στα οποία ο ορίζοντας των επιπτώσεων ξεπερνά τον κλασικό επιχειρησιακό σχεδιασμό του ενός έτους ή της πενταετίας.
Τα στοιχεία ESG αποτελούν δείκτες εκτίμησης κινδύνων και ευκαιριών των επιχειρήσεων ενώ μια επιχείρηση με πειστική ESG στρατηγική θεωρείται ότι ενέχει μικρότερο ρίσκο βιωσιμότητας μεσο-μακροπρόθεσμα. Για αυτό το λόγο ζητούνται πλέον τα μη-χρηματοοικονομικό στοιχεία ESG, δηλαδή ποσοτικοί και ποιοτικοί δείκτες μιας επιχείρησης που δείχνουν την επίδοση της σε θέματα Περιβάλλοντος, Κοινωνίας και Εταιρικής Διακυβέρνησης. Επίσης, δεν είναι λίγες οι φορές που ταυτόχρονα με τους δείκτες απόδοσης, πρέπει να γνωστοποιηθούν σε ενδιαφερόμενους φορείς και οι συνδεόμενοι κίνδυνοι ή ευκαιρίες ποσοτικοποιημένα σε χρηματικούς όρους.
Επομένως, ο αποκλεισμός των ESG από την επιχειρηματική στρατηγική και κατ’ επέκταση η μη-γνωστοποίησή τους, πρωτίστως συνεπάγεται την αδυναμία υπολογισμού του επιχειρηματικού κινδύνου και την αδυναμία εντοπισμού ευκαιριών για μια επιχείρηση. Αυτό με τη σειρά του ενέχει επιχειρηματικούς κινδύνους, όπως για παράδειγμα:
Ο αποκλεισμός από πηγές χρηματοδότησης και η έλλειψη ρευστότητας
Οι πηγές χρηματοδότησης μπορεί να περιλαμβάνουν μετοχές, ομολογιακά δάνεια, επενδύσεις σε υποδομές/ακίνητα/υπηρεσίες κ.α. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σήμερα καθώς και επενδυτές, δίνοντας μεγάλη προσοχή στα χαρτοφυλάκια τους, χρησιμοποιούν τα στοιχεία ESG για να εκτιμήσουν με ασφάλεια τους κινδύνους που συνδέονται με την κατανομή των κεφαλαίων τους. Θέλουν με λίγα λόγια να ξέρουν ότι οι δραστηριότητες στις οποίες τοποθετούν κεφάλαια μακροχρόνια θα αποδώσουν.
Ένα πρακτικό παράδειγμα είναι η έλλειψη επίσημων στοιχείων για το ανθρακικό αποτύπωμα (στοιχείο ESG Περιβάλλοντος), η οποία μπορεί να ωθεί ή να παραπλανά (ηθελημένα ή αθέλητα) τράπεζες και επενδυτές να χρηματοδοτούν οικονομικές δραστηριότητές εξαρτημένες από τον άνθρακα. Τέτοιου είδους οικονομικές δραστηριότητες ενδεχομένως να μην είναι βιώσιμες μέσο-μακροπρόθεσμα λόγω της παγκόσμιας προσπάθειας για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Επίσης, η έλλειψη στοιχείων για το ανθρακικό αποτύπωμα καταδεικνύει την αδυναμία δέσμευσης της επιχείρησης για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και μη-συμμόρφωσης με τις παγκόσμιες πολιτικές, οι οποίες σταδιακά μεταφράζονται σε νομοθεσία και συμμόρφωση, άρα ενέχουν και ρυθμιστικό κίνδυνο για τις επιχειρήσεις.
Η απώλεια συνεργασιών κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού/αξίας
Πελάτες, προμηθευτές ή λοιποί συνεργαζόμενοι φορείς ζητούν ολοένα και συχνότερα στοιχεία ESG ως ένδειξη συμμόρφωσης προς Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και άλλα κριτήρια. Επίσης, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ζητείται ακόμα και πιστοποίηση των στοιχείων ESG από υποψήφιους συνεργάτες προκειμένου να συνάψουν σχέσεις συνεργασίας. Η έλλειψη των σχετικών στοιχείων αποκλείει τις επιχειρήσεις αυτές από ενδεχόμενες συνεργασίες με αξιόπιστους φορείς.
Η απώλεια εσόδων λόγω κακής εταιρικής φήμης και έλλειψης διαφάνειας
Ακόμη και άυλοι κίνδυνοι όπως η εταιρική φήμη και η κοινή γνώμη μπορεί να έχουν οικονομικό αντίκτυπο για μια επιχείρηση. Δεν είναι λίγοι πλέον οι καταναλωτές που αναζητούν διαφάνεια από τις επιχειρήσεις και στρέφονται σε προϊόντα/ υπηρεσίες που δεν βλάπτουν την Κοινωνία ή το Περιβάλλον. Πολλοί καταναλωτές για παράδειγμα αισθάνονται ότι με την αγορά “Πράσινων” προϊόντων συμμετέχουν στο μηδενισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Επομένως, ιδίως λόγω του φαινομένου του «Πράσινου Ξεπλύματος», η διαφάνεια στα στοιχεία ESG αποτελεί συχνά στοιχείο επιλογής ενώ η μη γνωστοποίηση των ESG μπορεί να αποτελεί κριτήριο απόρριψης ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας βλάπτοντας τη φήμη και μειώνοντας τα έσοδα της εταιρίας που το παράγει.
Ασφαλώς όταν μια επιχείρηση θέλει να φτάσει στην ουσία του ESG, τότε η διαδικασία ξεφεύγει από την απλή αναφορά στοιχείων μόνο και μόνο για την τυπική κάλυψη του ζητούμενου, άρα απαιτεί πολύ καλή οργάνωση και συστηματική διερεύνηση των θεμάτων σε βάθος, σε όλο το μήκος και το πλάτος των δραστηριοτήτων της. Προφανώς, η πολυπλοκότητα των ζητημάτων ESG διαφέρει ανάλογα με το είδος, το μέγεθος και τον κλάδο δραστηριότητας της κάθε επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση συνιστάται η υιοθέτηση διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων ως προς τους δείκτες και τον υπολογισμό τους, η δημιουργία διεπιστημονικών ομάδων για τη διερεύνηση και αποτύπωση όλων των ζητημάτων και η χρήση οργανωμένων και επιστημονικά (ειδικά για τα ζητήματα Περιβάλλοντος) τεκμηριωμένων δεδομένων για τους υπολογισμούς.
Πέραν λοιπόν των τυπικών κινδύνων, βλέπουμε πλέον τις «Ευκαιρίες» ως μία νέα οπτική γωνία θέασης των επιχειρηματικών ζητημάτων γύρω από το Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Εταιρική Διακυβέρνηση. Έτσι, μπορούμε να εντοπίσουμε:
- Προσέλκυση Νέων Πελάτες και νέες αγορές που απαιτούν συμμόρφωση προς κριτήρια ESG,
- Βελτιωμένους όρους χρηματοδότησης επενδύσεων αλλά και λειτουργίας,
- Συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα για την καινοτομία, με λιγότερες ίδιες δαπάνες και περισσότερες Κρατικές και κοινοτικές επιχορηγήσεις,
- Βελτιωμένα λειτουργικά κόστη λόγω εξοικονόμησης ενέργειας,
- Προσέλκυση υψηλής στάθμης προσωπικού αδιακρίτως φύλου, εθνικότητας κλπ,
- Αξιοκρατική διοίκηση προσωπικού, ευκαιρίες καριέρας για όλους, δίκαιες αμοιβές, πρόσβαση σε δια βίου επαγγελματική εκπαίδευση και εξειδίκευση, κ.α.,
- Διαφάνεια στόχων και λειτουργίας της επιχείρησης προς την Κοινότητα που είναι εγκατεστημένη.
Τέλος συνιστάται η χρήση κατάλληλων συστημάτων Πληροφορικής που επιτρέπουν την ταυτόχρονη συνεργασία των επιμέρους λειτουργικών μονάδων και στελεχών εντός της επιχείρησης για την πλήρη αποτύπωση του ESG αλλά και τη διασύνδεση με άλλες επιχειρηματικές λειτουργίες όπως είναι η Διαχείριση Κινδύνων και ο Εσωτερικός Έλεγχος.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
