THEPOWERGAME
Βλάσης Οικονόμου
Οικονομολόγος-Ερευνητής Institute for European Energy and Climate Policy (www.ieecp.org)
Μέσα στην τραγική αυτή περίοδο της υπέρογκης αύξησης του ενεργειακού κόστους που φτωχοποιεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που έχουν τα υψηλότερα κόστη, προκρίνονται διάφορες λύσεις για αντιμετώπιση του φαινομένου. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε φυσικά ότι οι υψηλές ενεργειακές τιμές ήρθαν για να μείνουν εφεξής (όπως δείχνουν και τα ενεργειακά σενάρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προ κρίσης) οπότε ο σχεδιασμός μακροχρόνια πρέπει να προσβλέπει στις αντίστοιχες λύσεις. Το ερώτημα όμως που τίθεται είναι τι γίνεται βραχυχρόνια;
Τα περισσότερα κράτη-μέλη επέλεξαν πολιτικές αντιμετώπισης αύξησης κόστους μέσω επιδότησης λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου στη θέρμανση, που είναι ασπιρίνη στον πονοκέφαλο ως όλα δείχνουν. Το πρόβλημα αυτών των μέτρων, με κόστος ήδη περίπου 2 δις Ευρώ ως ώρας για την Ελλάδα, είναι ότι επιδοτούν το πρόβλημα παρά τη λύση, δηλαδή τα ορυκτά καύσιμα εν γένει. Ποιά είναι η λύση όμως;
Η λύση είναι πρωτίστως μέτρα γρήγορης εφαρμογής για τη διαχείριση της ζήτησης στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Παραδείγματα τέτοιων μέτρων με διάρκεια χρόνου τους 1-5 μήνες θα μπορούσαν να είναι τα ακόλουθα με βάση τη διεθνή πρακτική.
- Επιδοτούμενη συντήρηση άμεσα των καυστήρων και κλιματιστικών – Το μέτρο αυτό θα μπορούσε να επιδοτείται με χαμηλό κόστος στα νοικοκυριά που βρίσκονται στο φάσμα της ένδειας. Στην περίπτωση όπου ο καυστήρας δεν μπορεί να επαναλειτουργήσει, τότε σύνδεση με fast track διαδικασία για αλλαγή σε αντλία θερμότητας
- Επιδότηση λογαριασμού ή voucher όταν συσχετίζεται με δράση ενεργειακής εξοικονόμησης – Το μέτρο θα μπορούσε να αποδίδεται σε νοικοκυριά που θα προβούν σε μια δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας σαν μορφή επιβράβευσης ή κάλυψης του κόστους επένδυσης (ουσιαστικά όμως θα χρηματοδοτεί κομμάτι του λογαριασμού για 1-2 μήνες).
- Δωρεάν δημόσια συγκοινωνία για μικρή περίοδο – Μέτρο που χρησιμοποιείται ευρέως σε δήμους στην Ευρώπη και αφορά τα ευάλωτα νοικοκυριά που μειώνουν τη χρήση αυτοκινήτου.
- Μείωση θερμοκρασίας τηλεθέρμανσης – Για περιοχές με τηλεθέρμανση όπου έχουν γίνει δράσεις εξοικονόμησης μπορεί να μειωθεί η μέση θερμοκρασία με έλεγχο θερμικής άνεσης.
- Ανταλλαγή οικιακών συσκευών με οικονομικά αποδοτικότερες – Μέτρο βραχυχρόνιο που να αφορά τις χειρότερες συσκευές (ενεργειακά) στα σπίτια και να ανταποκρίνεται στην εποχικότητα (πχ καλοκαίρι ανταλλαγή κλιματιστικών) με εισοδηματικά κριτήρια
- Συγχρονισμός δημοτικού φωτισμού – Ορθή χρονικά διαχείριση του δημοτικού φωτισμού και άμεση αλλαγή του μέσω fast track διαδικασίες (με περισσότερα κεφάλαια στο ΤΠΚΔ ή άλλων φορέων) σε δήμους.
- Καθεστώτα επιβολής ενεργειακής απόδοσης – Μέτρο εν ισχύ από το 2017 που οι πάροχοι τελικής ενέργειας προσπαθούν να επιτύχουν ενεργειακή εξοικονόμηση στους καταναλωτές τους. Το μέτρο μπορεί να παρέχει στόχευση βραχυχρόνια μόνο για νοικοκυριά σε ενεργειακή ένδεια με απλές λύσεις όπως φωτισμός και μικρές επεμβάσεις χαμηλού κόστους.
- Συμβάσεις προμήθειας ενέργειας μακροχρόνιες με σταθερές τιμές – μέτρο που αφορά την αγορά target model ώστε οι αγορές να γίνονται με βάση τα σενάρια της ζήτησης μακροχρόνια.
Η ελληνική πλευρά δυστυχώς εμμένει στα μέτρα επιδότησης ορυκτών καυσίμων, ενώ αντίστοιχα και η πρόταση που υπέβαλλε για σύσταση ταμείου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφερόταν στην επιδότηση λογαριασμών κυρίως. Επίσης, ενώ η Ευρωπαϊκή πρακτική αναφέρει ορθά τη σύσταση εθνικών Ταμείων Ενεργειακής Απόδοσης που να δρουν γρήγορα και να επενδύουν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις μειώνοντας διαρθρωτικά το πρόβλημα της ενεργειακής ένδειας, εμείς εμμένουμε στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης το οποίο ως ώρας χρησιμεύει να επιδοτεί ορυκτά καύσιμα. Χρειάζεται η ελληνική πλευρά να δει σοβαρά τις εναλλακτικές της διαχείρισης ζήτησης ενέργειας ώστε κάθε Ευρώ που δαπανάται να λύνει διαρθρωτικά το πρόβλημα και όχι να γεννά το επόμενο.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
