Αύξηση κατά 185% παρουσίασαν οι κενές θέσεις εργασίας, φθάνοντας το τρίτο τρίμηνο του 2023 τις 36.801 -από 12.897 το ίδιο τρίμηνο του 2019. Σύμφωνα με την έκθεση του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) για την αξιολόγηση του κατώτατου μισθού, οι κενές θέσεις εργασίας είναι -ίσως- το σημαντικότερο ζήτημα της αγοράς εργασίας, εφόσον θεωρήσουμε ως δεδομένη την πτωτική πορεία της ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης.
Η έκθεση σημειώνει πως τα τελευταία 15 χρόνια η Ελλάδα δεν είχε σοβαρό πρόβλημα κενών θέσεων. Κι αυτό γιατί η ανεργία ήταν εξαιρετικά υψηλή. Ωστόσο, το θέμα των κενών θέσεων είναι σημαντικό, καθώς σε μεμονωμένους κλάδους ή και επιχειρήσεις, η ύπαρξη κενών θέσεων ενδέχεται να αποτελέσει τροχοπέδη στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και, κατά συνέπεια, για το σύνολο της οικονομίας.
Σημειώνει, μάλιστα, τη συσχέτιση μεταξύ κατώτατου μισθού και κενών θέσεων, υπογραμμίζοντας πως ο κατώτατος μπορεί να συμπαρασύρει ολόκληρη την κατανομή των μισθών προς τα πάνω, και έτσι να συμβάλλει στη μείωση των κενών θέσεων απασχόλησης, καθιστώντας τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας πιο ελκυστικές.
Τρεις παρατηρήσεις για τις κενές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα
Κατά την ανάλυση των στοιχείων που αφορούν τη σύγκριση των κενών θέσεων εργασίας από το 2019 έως το 2023, το ΚΕΠΕ προχωρεί σε τρείς παρατηρήσεις:
- Διαπιστώνεται η μεγάλη διαφοροποίηση μεταξύ των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας. Για παράδειγμα, το τρίτο τρίμηνο του 2023 υπάρχουν περισσότερες από 6.000 κενές θέσεις στο εμπόριο, αλλά λιγότερες από 40 στον κλάδο Χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες.
- Παρατηρείται μεγάλη αύξηση των κενών θέσεων διαχρονικά. Ειδικά κατά τα τελευταία τέσσερα έτη, οι κενές θέσεις έχουν αυξηθεί στο σύνολο των δραστηριοτήτων σχεδόν κατά 24.000 (από το 2019 έως το 2023) και κατά 12.500 μόνο τον τελευταίο χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι το πρόβλημα διογκώνεται.
- Οι κενές θέσεις δεν εξελίσσονται με παρόμοιο τρόπο σε όλους τους κλάδους. Για παράδειγμα, οι κενές θέσεις στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκαν κατά 5.400, μέγεθος που αντιστοιχεί στο 43,5% των νέων κενών θέσεων.
Σημαντική συνεισφορά στις κενές θέσεις τον τελευταίο χρόνο είχαν οι κλάδοι Δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας και κοινωνικής μέριμνας και Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες με 35% και 24,9% των νέων κενών θέσεων τον τελευταίο χρόνο. Αντιθέτως, ο κλάδος Κατασκευές παρουσίασε σημαντική μείωση των κενών θέσεων από 11.500 το τρίτο τρίμηνο 2022 σε 1.900 το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023.
Οι κενές θέσεις εργασίας ανά κλάδο
Αναλυτικά, το ποσοστό των κενών θέσεων ανά κλάδο παρουσιάζει την ακόλουθη εικόνα:
- Ο κλάδος Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες έχει το μεγαλύτερο ποσοστό κενών θέσεων (5,5%). Ακολουθεί ο κλάδος Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία με τις κενές θέσεις να αντιπροσωπεύουν το 4,4% του συνόλου των θέσεων του κλάδου.
- Στους μεγάλους κλάδους σε όρους απασχολούμενων μισθωτών, το Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών έχει 1,5% κενές θέσεις και ο κλάδος Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση έχει μόλις 0,6% κενές θέσεις.
Από την άλλη πλευρά, η Μεταποίηση έχει ποσοστό κενών θέσεων ίσο με 1,9%. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι οι κενές θέσεις στη Μεταποίηση κινούνται στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27. Στο εμπόριο είναι μικρότερος ο δείκτης από τον μέσο όρο στην Ε.Ε. των «27» (0,7 εκατοστιαίες μονάδες), στον τουρισμό το ποσοστό κενών θέσεων είναι χαμηλότερο κατά 1,1 εκατοστιαίες μονάδες και στον κλάδο Ενημέρωση και επικοινωνία κατά 1,9 εκατοστιαίες μονάδες.
Σε αντιδιαστολή, στον κλάδο Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες το ποσοστό κενών θέσεων είναι κατά 1,5 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το πρόβλημα των κενών θέσεων δεν εμφανίζεται οξύτερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε. των «27», εφόσον η μέτρηση και η δήλωση αυτών έχουν αντίστοιχο βαθμό ακρίβειας.
