THEPOWERGAME
Ο Ρουμάνος μεγιστάνας ουγγρικής καταγωγής Ζόλταν Τεζάρι (Zoltán Teszári), ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της χώρας, διατηρεί τόσο χαμηλό προφίλ, που οι τοπικές εφημερίδες αναγκάζονται συχνά να χρησιμοποιούν φωτογραφίες 20 ετών του 53χρονου. Τώρα, μια πιθανή συμφωνία στην Ισπανία έχει ωθήσει την εταιρεία που δημιούργησε την περιουσία του απομονωμένου επιχειρηματία στο προσκήνιο.
Η ισπανική μονάδα της Digi Communications είναι έτοιμη να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους κερδισμένους της ενοποίησης των τηλεπικοινωνιών της χώρας. Η Digi, η οποία εξελίχθηκε από ένα κατάστημα πώλησης τηλεφωνικών καρτών στη ρουμανική διασπορά στη νότια ευρωπαϊκή χώρα σε πέμπτο μεγαλύτερο τηλεπικοινωνιακό φορέα της, ευνοείται από τις ρυθμιστικές Αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης -σύμφωνα με έγγραφα που είδε το Bloomberg- να λάβει έναν μποναμά που πιθανότατα θα εκτοξεύσει την ανάπτυξή της στη χώρα.
Το απρόσμενο κέρδος της Digi συνδέεται με τη σχεδιαζόμενη συγχώνευση ύψους 18,6 δισεκατομμυρίων ευρώ (20,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων) της τοπικής μονάδας της Orange SA και της Masmovil Ibercom SA, των Νο 2 και Νο 4 αερομεταφορέων της Ισπανίας αντίστοιχα, η οποία θα αποσύρει έναν σημαντικό ανταγωνιστή από την αγορά. Η ΕΕ έχει απορρίψει στο παρελθόν τέτοιους συνδυασμούς, επιδιώκοντας να προωθήσει τον ανταγωνισμό που ευνοεί τους καταναλωτές.
Όμως η μείωση των κερδών των εθνικών αερομεταφορέων και η απελπιστική ανάγκη εξεύρεσης κεφαλαίων για την ανάπτυξη δικτύων 5G μπορεί να πείσουν τις ρυθμιστικές Αρχές να αφήσουν να περάσει αυτή, εφόσον οι εταιρείες υποσχεθούν να πουλήσουν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία σε ανταγωνιστές. Με την Orange και τη Masmovil να αναμένουν να κερδίσουν έγκριση για τη συμφωνία τους μέχρι το τέλος του έτους, η Digi είναι ο προτιμώμενος αγοραστής των περιουσιακών στοιχείων από την ΕΕ και έχει καταλήξει σε προκαταρκτική συμφωνία για την αγορά τους, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Ο τρόπος με τον οποίο θα εξελιχθεί η συγχώνευση Orange-Masmovil παρακολουθείται στενά σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, με την επιτυχία της να μπορεί να πυροδοτήσει ένα κύμα ενοποίησης, ιδίως σε άκρως ανταγωνιστικές αγορές, όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Δανία. Λιγότεροι παίκτες μπορεί να επιφέρουν βελτίωση των περιθωρίων κέρδους και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα κεφάλαια στα ευρωπαϊκά δίκτυα τηλεπικοινωνιών και να βοηθήσουν στην κάλυψη ενός εκτιμώμενου επενδυτικού κενού ύψους 174 δισ. ευρώ. Τον Οκτώβριο η Vodafone Group Plc συμφώνησε να πουλήσει την προβληματική ισπανική μονάδα της στη Zegona Communications Plc, μια επενδυτική εταιρεία που βγάζει χρήματα από την αναμόρφωση προβληματικών επιχειρήσεων.
«Οι συγχωνεύσεις και άλλες δυνητικές εξαγορές φαίνεται ότι θα διαταράξουν το status quo», δήλωσε ο Ahmad Latif Ali, επικεφαλής του EMEA telecommunications insights της IDC, προσθέτοντας ότι η προτεινόμενη συγχώνευση Orange-Masmovil αποτελεί τεστ λάκκου για τη στάση της Επιτροπής όσον αφορά την ενοποίηση. Η συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να δώσει στην Digi ορισμένα βασικά περιουσιακά στοιχεία, είναι «μια μοναδική ευκαιρία» και θα μπορούσε να αποτελέσει «μια μετασχηματιστική στιγμή για την εταιρεία», είπε.
«Οι συγχωνεύσεις και άλλες δυνητικές εξαγορές φαίνεται ότι θα διαταράξουν το status quo», δήλωσε ο Ahmad Latif Ali, επικεφαλής του τμήματος τηλεπικοινωνιών EMEA της IDC, προσθέτοντας ότι η προτεινόμενη συγχώνευση Orange-Masmovil αποτελεί τεστ για τη στάση της Επιτροπής όσον αφορά την ενοποίηση. Η συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να δώσει στην Digi ορισμένα βασικά περιουσιακά στοιχεία, είναι «μια μοναδική ευκαιρία» και θα μπορούσε να αποτελέσει «μια μετασχηματιστική στιγμή για την εταιρεία», είπε.
H Digi, της οποίας το επιχειρηματικό μοντέλο εξακολουθεί να εξαρτάται κυρίως από την ενοικίαση συνδεσιμότητας δικτύου από μεγάλους φορείς εκμετάλλευσης, αναπτύσσεται ήδη στη Ρουμανία και την Ισπανία. Έχει ευρύτερες φιλοδοξίες για την Ευρώπη, επεκτεινόμενη στην Πορτογαλία και το Βέλγιο το επόμενο έτος. Έχει ξεκινήσει την κατασκευή του σταθερού δικτύου της στην Πορτογαλία και δήλωσε ότι είναι σε καλό δρόμο για να ξεκινήσει τις υπηρεσίες της εκεί το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Στο Βέλγιο, η Digi εισήλθε σε κοινοπραξία με τον τοπικό φορέα Citymesh πέρυσι και πρόσφατα υπέγραψε πενταετή συμφωνία περιαγωγής που θα εξασφαλίσει υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας για τους πελάτες της από το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους.
«Κοιτάζοντας πέρα από το 2023, είμαστε στην ευχάριστη θέση να προχωρήσουμε με την είσοδό μας στις αγορές της Πορτογαλίας και του Βελγίου, όπου στοχεύουμε να αναπαράγουμε το προσιτό, υψηλής ποιότητας μοντέλο υπηρεσιών μας, εξασφαλίζοντας έτσι τη συνεχή ανάπτυξή μας στο ευρωπαϊκό τηλεπικοινωνιακό τοπίο», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Digi, Serghei Bulgac, στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εταιρείας τον περασμένο μήνα.
Αν και δεν εμπλέκεται σε κάθε στροφή των εργασιών, ο Τεζάρι, ο οποίος κατέχει περίπου το 60% της Digi, είναι ο τελικός υπεύθυνος λήψης αποφάσεων για τον όμιλο και παίρνει τις αποφάσεις για όλες τις μεγάλες αποφάσεις του, από τη στρατηγική του μέχρι τις συγχωνεύσεις και εξαγορές, λένε στελέχη της εταιρείας. Ο Τεζάρι, ο οποίος σπάνια μιλάει στον Τύπο, αρνήθηκε να σχολιάσει τα σχέδια της εταιρείας του για το μέλλον.
Πρωταθλητής τζούντο o Τεζάρι
Παρ’ όλα αυτά, λίγα θα μπορούσαν να τον προετοιμάσουν για την επιτυχία της ομάδας μέχρι στιγμής. Γεννημένος το 1970 σε οικογένεια Ούγγρων -μια μειονότητα στη Ρουμανία-, ο Τεζάρι έβγαλε για πρώτη φορά χρήματα ως νεαρός πρωταθλητής του τζούντο, ταξιδεύοντας στην Ευρώπη και φέρνοντας προς πώληση προϊόντα που ήταν δυσεύρετα στην κομμουνιστική πατρίδα του, όπως ο καφές και ο καπνός. Τα έσοδα τα διέθεσε σε ένα παγωτατζίδικο στην αυλή μιας εκκλησίας και στη συνέχεια σε μια εταιρεία που εισήγαγε εξοπλισμό για τηλεοπτικές εταιρείες, προτού τελικά ιδρύσει την επιχείρηση διαδικτύου, καλωδιακής τηλεόρασης και τηλεφώνου που προηγήθηκε της Digi.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2000 ο Τεζάρι διηύθυνε ο ίδιος την επιχείρηση από τη βάση της στη Ρουμανία, με τους υπαλλήλους να λένε ότι ήταν πρακτικός και πανταχού παρών. Λάτρης των αυτοκινήτων, ο Τεζάρι είναι γνωστό ότι αγόρασε ένα κόκκινο Audi 80 τη δεκαετία του 1990, μια σπάνια επίδειξη πλούτου, όταν όλοι οι άλλοι στη Ρουμανία είχαν ένα Dacia -το μόνο αυτοκίνητο που κατασκευαζόταν και ήταν διαθέσιμο στη χώρα εκείνη την εποχή. Λίγα είναι γνωστά για το πού βρίσκεται σήμερα ο Τεζάρι, με τα ρουμανικά μέσα ενημέρωσης να εικάζουν ότι ζει στην Ουγγαρία ή σε μια κατοικία κοντά στο ιαματικό θέρετρο Baile Felix στην Τρανσυλβανία, στη δυτική Ρουμανία.
Ο επιχειρηματίας έχει διατηρήσει χαμηλό προφίλ από τότε που αποσύρθηκε από τις καθημερινές δραστηριότητες, παραδίδοντας τα ηνία στον σημερινό διευθύνοντα σύμβουλο Bulgac το 2015.
Αλλά πριν από αυτό, το 2008, είχε μεταφέρει την εταιρεία τηλεπικοινωνιών του στην Ισπανία μέσω της απόκτησης πλειοψηφικού πακέτου μετοχών σε έναν πάροχο που εξυπηρετούσε Ρουμάνους στη χώρα. Εκείνη την εποχή η Ισπανία βρισκόταν εν μέσω θεαματικής αύξησης των ρουμανικών αφίξεων, που αποτελούσαν τη μεγαλύτερη ομάδα αλλοδαπών στη χώρα, ακόμη και πριν από τους Μαροκινούς. Κυρίως χωρίς έγκυρη άδεια εργασίας, οι νεοαφιχθέντες Ρουμάνοι εργάζονταν συχνά ως συλλέκτες φρούτων, στις κατασκευές ή στον κλάδο της φιλοξενίας.
Η Digi προσπάθησε να κάνει αυτή την κοινότητα να «νιώσει σαν στο σπίτι της», διανέμοντας τις υπηρεσίες της μέσω ενός δικτύου καταστημάτων ψιλικών και επιχειρήσεων σε όλη την Ισπανία που απευθύνονταν στον μεταναστευτικό πληθυσμό, με εξυπηρέτηση πελατών στα ρουμανικά. Έκτοτε διεύρυνε την εμβέλειά της, παρέχοντας υπηρεσίες ευρύτερα στους Ισπανούς πελάτες. Η Digi είδε τα έσοδά της να αυξάνονται κατά 30% το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και σήμερα διαθέτει 6,1 εκατομμύρια πελάτες, εκ των οποίων 1,5 εκατομμύριο που εγγράφηκαν μόνο τον τελευταίο χρόνο.
Η αστρική άνοδος της Digi, ιδίως την τελευταία δεκαετία, δεν ήταν χωρίς αντιπαραθέσεις. Μία ημέρα μετά την έναρξη διαπραγμάτευσης των μετοχών της στις 16 Μαΐου 2017, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι ο διευθύνων σύμβουλος Bulgac ελέγχεται από τους ρουμανικούς εισαγγελείς κατά της διαφθοράς και κατηγορείται για ξέπλυμα χρήματος. Οι ίδιες κατηγορίες απαγγέλθηκαν κατά της εταιρείας στις 25 Ιουλίου του ίδιου έτους. Ο Bulgac αθωώθηκε αργότερα, αλλά η υπόθεση έχει τραβήξει σε μάκρος, ενώ εκκρεμεί πλήρης επανάληψη της δίκης από το Εφετείο του Βουκουρεστίου.
Στην Ισπανία η Digi καθυστέρησε πέρυσι τέσσερις φορές τη δημοσίευση των λογαριασμών της για το 2021, αφού ο ελεγκτής της KPMG δήλωσε ότι η εταιρεία δεν είχε παράσχει επαρκή τεκμηρίωση σχετικά με την πώληση της ουγγρικής θυγατρικής της στον φορέα εκμετάλλευσης 4iG έναντι 625 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την El Pais. Οι εκπρόσωποι της Digi αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις καθυστερήσεις, αλλά επισήμαναν την έκθεση του ελεγκτή που ανέφερε ότι η 4iG δεν είχε ανταποκριθεί στα αιτήματα της KPMG για πληροφορίες ώστε να μπορέσει η Digi να διεκδικήσει κέρδη από διακοπείσες δραστηριότητες.
Τίποτε από αυτά δεν φαίνεται να έχει σταματήσει την πορεία της εταιρείας. Με χαμηλά επίπεδα μόχλευσης, που της δίνουν πολλά περιθώρια να προσφέρει χαμηλότερες τιμές, η Digi έχει καταφέρει να κλέψει μερίδιο αγοράς στην Ισπανία. Η εταιρεία, η οποία επί του παρόντος πληρώνει τον ηγέτη της αγοράς Telefonica SA για να χρησιμοποιεί τα δίκτυα 4G και οπτικών ινών της τελευταίας, αναπτύσσει τα δικά της τέτοια δίκτυα. Προσφέρει έκπτωση έως και 40% στους πελάτες της στα νέα της δίκτυα, με καλύτερες ταχύτητες στην κορυφή.
Πόλεμος τιμών;
Μια έκθεση της Morgan Stanley με επικεφαλής τον αναλυτή Nawar Cristini, που δημοσιεύθηκε στα τέλη Ιουνίου, διαπίστωσε ότι οι περισσότερες μάρκες, συμπεριλαμβανομένων των Telefonica, Orange και Masmovil, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το χαμηλότερο άκρο της αγοράς τον τελευταίο χρόνο, καθώς η Digi πίεσε τις τιμές σε επίπεδα έως και 15 ευρώ για μια σύνδεση οπτικών ινών 500 Mbps και ένα πρόγραμμα κινητής τηλεφωνίας που περιλαμβάνει 10GB και απεριόριστες κλήσεις με 7 ευρώ.
Σε έναν προάγγελο του πολέμου τιμών που θα ακολουθήσει, ο Eamonn O’Hare, ο CEO της Zegona, η οποία αγοράζει τη Vodafone Ισπανίας, δήλωσε στο Bloomberg News ότι θα πολεμήσει την Digi «στα χαρακώματα», ενισχύοντας το χαμηλού κόστους εμπορικό σήμα Lowi με προσφορές 5G και τηλεόρασης.
«Η Digi είναι ένας μακρινός τέταρτος παίκτης, έχει μικρό μερίδιο αγοράς, αναβλύζει πολλά μετρητά και μπορεί να πάρει λίγο περισσότερο οξυγόνο: κανένα πρόβλημα», δήλωσε. «Είσαι καταναλωτής, πας, εδώ είναι η Digi με 4G και χωρίς περιεχόμενο και εδώ είναι η μάρκα Lowi με τηλεόραση και 5G και είναι στην ίδια τιμή. Ποιο από τα δύο θα πάρεις;».
Η Orange και η Masmovil θα προτιμούσαν να πουλήσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία -όπως η πρόσβαση σε δίκτυα οπτικών ινών, ορισμένοι πελάτες σταθερής τηλεφωνίας και άδειες φάσματος κινητής τηλεφωνίας- στον μικρότερο αντίπαλο, Avatel, έναν 11χρονο τηλεπικοινωνιακό φορέα που προσφέρει υπηρεσίες σε αγροτικές περιοχές, δήλωσε άτομο που γνωρίζει τη συμφωνία. Αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ως αγοραστή την Digi, η οποία έχει περισσότερους πελάτες και ευρύτερο αποτύπωμα σε όλη την Ισπανία, σύμφωνα με έγγραφα που είδε το Bloomberg.
«Υπό το πρίσμα της πιθανής συγχώνευσης της Masmovil, θα μας ενδιέφερε να συμμετάσχουμε στις διορθώσεις», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Bulgac κατά τη διάρκεια της κλήσης κερδών της εταιρείας στις 14 Νοεμβρίου, αρνούμενος να πει πώς θα χρηματοδοτηθούν οι αγορές.
Με το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης της Digi στην Ισπανία να προέρχεται από τις υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας, η δυνατότητα αγοράς φάσματος από την Orange-Masmovil θα μπορούσε να ενισχύσει την κινητή δραστηριότητα της εταιρείας, δήλωσε ο Ali της IDC.
«Θα μπορούσαν να έχουν το δικό τους δίκτυο και να εξετάσουν ευκαιρίες κοινής χρήσης σε κινητά, σταθερά και οπτικές ίνες», είπε.
Η πιθανή συγχώνευση έχει δώσει μια χαραμάδα ελπίδας για τις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες σε μια αγορά όπου αγωνίζονται να αποδώσουν τις επενδύσεις τους. Αλλά η προοπτική ενός επιθετικού ανταγωνιστή όπως η Digi που ενισχύεται από την πρόσβαση σε βασικά περιουσιακά στοιχεία εγείρει το φάσμα περισσότερων χαμένων παρά νικητών στην αγορά. Η Telefonica συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων που είναι πιθανό να υποστούν πλήγμα, δεδομένου ότι κερδίζει περίπου 350 εκατ. ευρώ ετησίως από την παροχή χονδρικής πρόσβασης στην Digi, ή περίπου το 14% των ελεύθερων ταμειακών ροών των ιδίων κεφαλαίων της, σύμφωνα με τον αναλυτή της Deustche Bank Keval Khiroya.
Η Orange και η Vodafone έχασαν μερίδιο αγοράς πέρυσι, ενώ η Digi κέρδισε πάνω από ένα εκατομμύριο νέους πελάτες την περίοδο αυτήν. Οι δυνατότητες της Digi προκαλούν ανατριχίλα σε όσους θυμούνται την ιστορία της Masmovil, η οποία το 2015 επωφελήθηκε από διορθωτικά μέτρα που τη βοήθησαν να γίνει φορέας κινητής τηλεφωνίας με δικό της φάσμα, επιτρέποντάς της να ανταγωνιστεί ισότιμα τους μεγαλύτερους αντιπάλους, όπως η Vodafone, η Orange και η Telefonica. Η Masmovil αγόρασε περιουσιακά στοιχεία οπτικών ινών που η Orange κλήθηκε από την Επιτροπή να πωλήσει προκειμένου να αγοράσει τον πάροχο διαδικτύου Jazztel. Η συμφωνία επέτρεψε στη Masmovil να προσφέρει υπηρεσίες οπτικών ινών σε 720.000 νοικοκυριά στις μεγαλύτερες πόλεις της Ισπανίας.
Η Telefonica, ο μεγαλύτερος τηλεπικοινωνιακός φορέας της Ισπανίας, προετοιμάζεται ήδη για πιθανά προβλήματα. Ο διευθύνων σύμβουλος Angel Vila δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι η εταιρεία έχει έτοιμο ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης και πρόσθετους μοχλούς για να αντιμετωπίσει το αποτέλεσμα των διορθωτικών μέτρων μιας πιθανής συμφωνίας Orange – Masmovil.
Καθώς η Digi του Teszari αναστατώνει την ισπανική αγορά τηλεπικοινωνιών, μπορεί να υπάρχουν διδάγματα για την υπόλοιπη Ευρώπη.