THEPOWERGAME
Η UBS και ο Γάλλος μεγιστάνας της ναυτιλίας Ισκαντάρ Σάφα (Iskandar Safa), γνωστός στην Ελλάδα για την εμπλοκή του με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, πρόκειται να αντιμετωπίσουν αστική αγωγή ύψους περίπου 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων, που απορρέει από τον ρόλο της Credit Suisse σε σκάνδαλο συγκέντρωσης κεφαλαίων στη Μοζαμβίκη, δήλωσαν οι ανώτατοι δικαστές του Ηνωμένου Βασιλείου -πρώτη φορά που ένα δικαστήριο προσδιορίζει το μέγεθος της αγωγής.
Η τράπεζα και μία ναυπηγική εταιρεία που ανήκει στον δισεκατομμυριούχο Ισκαντάρ Σάφα ετοιμάζονται να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους σε μια αστική δίκη που πρόκειται να ξεκινήσει στις αρχές του επόμενου μήνα στο Λονδίνο σχετικά με τα εγγυημένα από την κυβέρνηση δάνεια στην αποκαλούμενη υπόθεση των «ομολόγων του τόνου».
Το σκάνδαλο είδε εκατοντάδες εκατομμύρια να λεηλατούνται από τη Μοζαμβίκη και έριξε το έθνος της νότιας Αφρικής σε οικονομική κρίση.
Το χρονικό της υπόθεσης
Συγκεκριμένα, η Μοζαμβίκη θα διεκδικήσει περίπου 1,5 δισ. δολάρια σε αποζημίωση σε δίκη τον επόμενο μήνα, σχετικά με την υποτιθέμενη απάτη του «ομολόγου τόνου», ύψους 2 δισ. δολαρίων, που κατέστρεψε τα οικονομικά του κράτους της νότιας Αφρικής την τελευταία δεκαετία, αφού το ανώτατο δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου ενέκρινε την άσκηση αστικής αγωγής στο Λονδίνο σχετικά με το σκάνδαλο.
Το 2013 κρατικές εταιρείες της Μοζαμβίκης εξέδωσαν χρέη υπό την εγγύηση ενός από τα φτωχότερα έθνη του κόσμου, δήθεν για να χρηματοδοτήσουν την αλιεία τόνου και άλλα έργα, αλλά τα δάνεια σύντομα κατέρρευσαν, λόγω αθέτησης πληρωμών, λόγω της υποτιθέμενης λεηλασίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.
Την Τετάρτη το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάσισε ότι η Μοζαμβίκη μπορεί να προχωρήσει στην προσπάθεια ανάκτησης των ζημιών από την Privinvest, μία ναυπηγική εταιρεία με έδρα τον Κόλπο που προμήθευσε σκάφη και άλλα κιτ στο πλαίσιο της συμφωνίας, και την Credit Suisse, η οποία κανόνισε μεγάλο μέρος του χρέους -αρνούνται την αξίωση.
Το δικαστήριο ανέτρεψε προηγούμενη απόφαση του Εφετείου υπέρ της Privinvest ότι η υπόθεση πρέπει να τεθεί σε διαιτησία, θέτοντας τις βάσεις για μια πολύπλοκη δίκη από τις 3 Οκτωβρίου, που θα ρίξει φως σε μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις διαφθοράς στην Αφρική.
Η υπόθεση αποτελεί επίσης έναν από τους μεγαλύτερους κληρονομικούς «πονοκεφάλους» για τη UBS, τη νέα ιδιοκτήτρια της Credit Suisse, η οποία έχει ήδη καταβάλει 475 εκατ. δολάρια και συμφώνησε να διαγράψει χρέος 200 εκατ. δολαρίων από τη Μοζαμβίκη, σε διακανονισμό του 2021 με τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελβετίας.
Το πραγματικό μέγεθος του χρέους των ομολόγων τόνου δεν είχε αποκαλυφθεί μέχρι το 2016, γεγονός που ώθησε το ΔΝΤ και τους διεθνείς δωρητές να μειώσουν τη δημοσιονομική στήριξη προς την κυβέρνηση της Μοζαμβίκης, πυροδοτώντας μια οικονομική κρίση, οι επιπτώσεις της οποίας εξακολουθούν να υφίστανται.
Στο πλαίσιο της αγωγής, η Μοζαμβίκη κατηγορεί την Privinvest για δωροδοκία ύψους 136 εκατ. δολαρίων σε κρατικούς αξιωματούχους και τραπεζίτες της Credit Suisse που εργάζονταν για το χρέος. Τρεις πρώην τραπεζίτες της Credit Suisse ομολόγησαν την ενοχή τους για λήψη μίζας για την έκδοση του χρέους σε ποινικές υποθέσεις στις ΗΠΑ σχετικά με το σκάνδαλο.
Η Privinvest αρνήθηκε ότι πλήρωσε δωροδοκίες και είπε ότι έκανε μόνο νόμιμες πληρωμές, όπως δωρεές στον πρόεδρο της Μοζαμβίκης, Filipe Nyusi, και το κυβερνών κόμμα του.
Εκτός από αποζημιώσεις για τις υποτιθέμενες δωροδοκίες, η αξίωση της Μοζαμβίκης περιλαμβάνει περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια για την απόσυρση της διεθνούς οικονομικής στήριξης, περισσότερα από 260 εκατομμύρια δολάρια για υψηλότερο κόστος χρέους και περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια σε προμήθειες για τα δάνεια, ανέφερε το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφασή του για Τετάρτη.
«Πρόκειται για σημαντικά ποσά, αλλά πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο μιας διαμάχης στην οποία η δημοκρατία επιδιώκει να απελευθερωθεί ή να λάβει αποζημίωση για πιθανή ευθύνη υπό τις εγγυήσεις περίπου 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων», δήλωσε ο Λόρδος Χοτζ, αντιπρόεδρος του δικαστηρίου.
Η UBS αρνήθηκε να σχολιάσει. Το Privinvest δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.
Αυτόν τον μήνα η κυβέρνηση της Μοζαμβίκης απέκρουσε την προσπάθεια της Privinvest να προσθέσει τον Nyusi ως μέρος στη δίκη για να ακυρώσει τις εγγυήσεις χρέους των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων και να ζητήσει αποζημίωση. Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου έκρινε ότι ο Nyusi δικαιούται ασυλία ως αρχηγός ξένου κράτους.
Σε μια αντανάκλαση των συνεχιζόμενων επιπτώσεων του σκανδάλου, την περασμένη εβδομάδα οι ετήσιες πληρωμές τόκων της Μοζαμβίκης σχεδόν διπλασιάστηκαν, σε ένα κρατικό ομόλογο που εξέδωσε το 2019 για την αναδιάρθρωση του παλαιού χρέους τόνου.
Ποιος είναι ο Ισκαντάρ Σάφα
Ο Ισκαντάρ Σάφα (γεννημένος τον Απρίλιο του 1952) είναι Γάλλος επιχειρηματίας λιβανέζικης καταγωγής. Μαζί με τον αδελφό του. Ακράμ Σάφα, είναι ιδιοκτήτης της Privinvest Holding, ενός μεγάλου διεθνούς ναυπηγικού ομίλου. Επιπλέον, ο Ισκαντάρ Σάφα και ο αδελφός του, Ακράμ, ελέγχουν, μέσω της P.I. Dev SAL, τη γαλλική εταιρεία FIMAS SA, που ειδικεύεται στην ανάπτυξη και διαχείριση ακινήτων στη Νότια Γαλλία. Ο Ισκαντάρ και ο Ακράμ έχουν μηνυθεί για 2 δισεκατομμύρια δολάρια από τη Δημοκρατία της Μοζαμβίκης σε ένα υποτιθέμενο σκάνδαλο διαφθοράς.
Ο Σάφα είναι επίσης ιδιοκτήτης της Valmonde, η οποία εκδίδει την εβδομαδιαία εφημερίδα Valeurs Actuelles, μια συντηρητική δεξιά έκδοση που συχνά παίρνει αντι-ισλαμικές και αντι-φεμινιστικές θέσεις.
Το 2007 ο Ισκαντάρ Σάφα συμμετείχε στη δημιουργία της ναυπηγικής μονάδας Abu Dhabi Mar με την Al Aïn International και έγινε εκτελεστικός διευθυντής. Αργότερα, το 2011, η Privinvest αγόρασε τις μετοχές της Al Ain International.
Τον Ιανουάριο του 2019 ο Σάφα ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αναλάβει την περιφερειακή εφημερίδα Nice-Matin. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους αποσύρθηκε από τη διαδικασία λόγω ανταγωνιστικής προσφοράς από τον Γάλλο δισεκατομμυριούχο, Xavier Niel, καθώς και της αντίθεσης του συντακτικού προσωπικού της εφημερίδας.
Τον Ιούλιο του 2019 ο Σάφα απέκτησε μερίδιο 39% σε έναν ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό με έδρα τη Νίκαια, τον Azur TV. Ο Azur παρέχει ειδησεογραφικές υπηρεσίες για την περιοχή της μεσογειακής ακτής μεταξύ Μασσαλίας και Μεντόν.
Τον Μάιο του 2020 ανακοινώθηκε ότι τα γερμανικά ναυπηγεία στο Κίελο, που ανήκουν και διοικούνται από τον όμιλο Privinvest Holding SAL της Σάφα, συνάπτουν μακροπρόθεσμη συμφωνία συνεργασίας με την εταιρεία ναυπηγείων Lürssen, που εδρεύει στη Βρέμη. Η ιδέα πίσω από τη συνεργασία είναι να βελτιωθεί ο συνολικός γερμανικός ναυπηγικός τομέας και να βελτιωθούν η βιωσιμότητα και η αποτελεσματικότητα.
Από το 2011 ο Ισκαντάρ Σάφα είναι μη εκτελεστικός αντιπρόεδρος της διοικούσας επιτροπής της Marfin Investment Group, μιας εταιρείας συμμετοχών εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Ο Σάφα θεωρείται ένα από τα πλουσιότερα άτομα του Λιβάνου.
Καθώς ο Σάφα είναι χριστιανός Μαρωνίτης, προσέφερε απεριόριστες προμήθειες μαρμάρου από το λατομείο που του ανήκει στη νότια Γαλλία για να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση του Καθεδρικού Ναού της Παναγίας των Παρισίων, που καταστράφηκε από πυρκαγιά τον Απρίλιο του 2019.