Σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ευρύτερη περιοχή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει σήμερα στο Ισραήλ, όπου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της χώρας Ισαάκ Χέρτσογκ και τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Στο επίκεντρο των συνομιλιών των δύο ηγετών θα βρεθεί ηλεκτρική διασύνδεση (GSI) Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ. Η συνάντηση με τον Νετανιάχου έχει προγραμματιστεί στις 6 το απόγευμα, ενώ με τον Χέρτσογκ το μεσημέρι της Κυριακής.
Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός ήταν από τους πρώτους ηγέτες που είχαν επισκεφθεί το Ισραήλ μετά τις επιθέσεις της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη αναμένεται να αναδείξει τη σημασία και το βάθος της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας- Ισραήλ και τη βούληση περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας σε μια σειρά από τομείς με έμφαση στην άμυνα, στον συντονισμό σε ενεργειακά έργα κοινού ενδιαφέροντος, καθώς και στην υλοποίηση του IMEC (India-Middle East-Europe Economic Corridor) που αναβαθμίζει ακόμα περισσότερο την στρατηγική σημασία των σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ.
Επισημαίνεται ότι και το ενεργειακό σκέλος ενδιαφέρει πολύ την Αθήνα, με τον πρωθυπουργό να έχει αναδείξει πολλές φορές τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας στον ενεργειακό διάδρομο Ανατολικής Μεσογείου – Ευρώπης, με την ηλεκτρική διασύνδεση (GSI) Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ να βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων.
Αγκάθι η στάση της Τουρκίας στην ηλεκτρική διασύνδεση (GSI).
Στη διπλωματική οδό και την πίεση που μπορεί να ασκήσουν η ΕΕ και χώρες όπως η Γαλλία και το Ισραήλ προσβλέπει η Αθήνα για την ηλεκτρική διασύνδεση (GSI). Τις τελευταίες ημέρες υπάρχει έντονη ανησυχία για την εξέλιξη του έργου, καθώς ο γεωπολιτικός παράγοντας και η στάση της Τουρκίας αποτελούν ένα ξεκάθαρο «αγκάθι», προβληματίζοντας Αθήνα και Λευκωσία. Υπό τη σκιά αυτών των δεδομένων, ήρθε και η απόφαση να μην καταβληθεί προς τη γαλλική κατασκευάστρια εταιρεία καλωδίων Nexans η επόμενη δόση (Φεβρουαρίου) από τον ΑΔΜΗΕ.
Τα δεδομένα αυτά βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης που είχε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, πριν από δύο εβδομάδες με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Χριστοδουλίδη. Συζητήσεις υπήρξαν στη συνέχεια και μεταξύ των ΥΠΕΞ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Πρόσφατα ο Ισραηλινός πρέσβης στην Αθήνα, Noam Katz, μιλώντας στο GeoTrends, υπογράμμισε την ισχυρή δέσμευση από την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κύπρο να προωθήσουν το έργο.
Υπενθυμίζεται πως στο πλαίσιο της Διακυβερνητικής Συμφωνίας που είχε υπογραφεί τον περασμένο Δεκέμβριο, οι υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας και Ισραήλ, Θεόδωρος Σκυλακάκης και Έλι Κοέν αντίστοιχα, βρισκόταν η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, Great Sea Interconnector, με τις δύο πλευρές να εκφράζουν την υποστήριξή τους. Επομένως, το Ισραήλ με κάθε τρόπο θέλει να ξεκαθαρίσει και αυτήν τη φορά τη στήριξή του στο έργο.
Σύμφωνα με πληροφορίες κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, θα συζητηθεί η διμερής συνεργασία, αλλά και οι εξελίξεις στην περιοχή – με έμφαση στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Συρία – όπου ο άξονας Ελλάδας και Ισραήλ λειτουργεί υπέρ της ευρύτερης σταθερότητας στην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται να συζητηθεί και η ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, η οποία αναδείχθηκε πρόσφατα στην Αθήνα με την τριμερή συνάντηση Ελλάδας-Ισραήλ Κύπρου, κατά την οποία και διατυπώθηκε η κοινή βούληση για την ενεργοποίηση του σχήματος 3+1 και με τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Ο πρωθυπουργός αναμένεται επίσης να ενημερώσει τον πρωθυπουργό του Ισραήλ για την τετραμερή συνάντηση που είχε στο Παρίσι με τους Προέδρους της Γαλλίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Λιβάνου – σε μέρος της οποίας συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης ο μεταβατικός Πρόεδρος της Συρίας.
Στις συναντήσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα επιμείνει για την τήρηση της εκεχειρίας στον Νότιο Λίβανο, ενώ θα υπογραμμίσει την ανάγκη για την απελευθέρωση των ομήρων και την παύση των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Γάζα.
Αναμένεται επίσης να επαναλάβει την στήριξη της Ελλάδας στη διαδικασία ειρήνευσης στη Γάζα και την έναρξη μιας ευρύτερης πολιτικής διαδικασίας που θα οδηγούσε σε λύση δύο κρατών με πλήρη εγγύηση για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Σημειώνεται ότι δεν κατέστη εφικτή συνάντηση του πρωθυπουργού με τον επικεφαλής της Παλαιστινιακής Αρχής για λόγους που οφείλονται στον προγραμματισμό αμφοτέρων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει ακόμα συναντήσεις με επικεφαλής μεγάλων εταιρειών της ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας, καθώς εξετάζονται δυνατότητες εμβάθυνσης της αμυντικής συνεργασίας και οι προοπτικές συμπαραγωγής με το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα.
