Στις Βρυξέλλες βρίσκεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προκειμένου να συμμετάσχει σήμερα στη Σύνοδο των ηγετών του ΕΛΚ και στη συνέχεια στην Συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Κυβερνητικές πηγές σε ό,τι αφορά τη Λευκή Βίβλο για την Άμυνα που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή -παρ’ όλο που δεν αναμένεται εκτενής συζήτηση για την ‘Αμυνα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο- σημειώνουν ότι οι προτάσεις κινούνται στη σωστή κατεύθυνση.
«Χαιρετίζω την κατάθεση από πλευράς επιτροπής της “Λευκής βίβλου” για την ευρωπαϊκή άμυνα» δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής των 27 ηγετών και τόνισε ότι «έχει ελληνικές πάγιες θέσεις που θα γίνουν θέσεις της ΕΕ».
Στην καυτή ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου περιλαμβάνονται η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα, το μεταναστευτικό, η ανταγωνιστικότητα και το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, αλλά και οι εξελίξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μετάσχει στη Σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών για το μεταναστευτικό, η οποία θα πραγματοποιηθεί λίγο πριν την έναρξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. «Όποιος έρχεται στη χώρα παράνομα, θα επιστρέφεται», δήλωσε ο πρωθυπουργός, μεταξύ άλλων
Ιδιαίτερα θετική είναι η αναφορά σε αμυντικά προγράμματα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, όπως μια ευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας, πρόταση που ο πρωθυπουργός έχει καταθέσει από κοινού με τον πρωθυπουργό της Πολωνίας στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, από τον περασμένο Μάιο.
Επίσης, σημειώνουν πως είναι σημαντικό το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο ύψους 150 δισ. να χρησιμοποιηθεί ως μέσο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και όχι ως μέσο χρηματοδότησης αμυντικών βιομηχανιών τρίτων χωρών, ελληνική θέση που αποτυπώνεται στη Λευκή Βίβλο.
Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουν ότι οι αποφάσεις για την άμυνα οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους προβληματισμούς για την ασφάλεια και τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας του συνόλου των κρατών-μελών της Ε.Ε, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αναφορά που επίσης υπάρχει στο κείμενο.
Την ίδια ώρα στο Λονδίνο, υπό τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ μαζί με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, συνεδριάζουν σήμερα οι επικεφαλής των γενικών επιτελείων στρατού περίπου 30 χωρών οι οποίες έχουν δηλώσει έτοιμες να προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Στη συνάντηση του στρατιωτικού σκέλους της λεγόμενης «ομάδας των προθύμων» θα συζητηθεί ένα σχέδιο διατήρησης της ειρήνης σε περίπτωση εκεχειρίας με τη Ρωσία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ευρωπαϊκή άμυνα έναντι της ρωσικής απειλής θα αποτελέσουν και τα βασικά θέματα συζήτησης στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ που διεξάγεται σήμερα στις Βρυξέλλες.
Σχετικά με την Τουρκία, όπως αναφέρεται στη Λευκή Βίβλο, «η Ε.Ε. θα συνεχίσει να συμμετέχει εποικοδομητικά ως προς την ανάπτυξη μιας αμοιβαία επωφελούς εταιρικής σχέσης σε όλους τους τομείς κοινού ενδιαφέροντος με βάση την ισότιμη δέσμευση της Τουρκίας να προχωρήσει σε μια πορεία συνεργασίας σε όλα τα θέματα που έχουν σημασία για την Ε.Ε., σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου 2024» (στα συμπεράσματα του Απριλίου 2024 τονίζεται η ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης Ε.Ε- Τουρκίας, «με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο.», ενώ αναφέρεται ότι «η εποικοδομητική συμμετοχή της ίδιας της Τουρκίας θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση των διάφορων τομέων συνεργασίας».
Στο Μεταναστευτικό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει επαναλάβει ότι προτεραιότητα έχει η εφαρμογή του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο -κυρίως η αύξηση και επιτάχυνση των επιστροφών όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας-, καθώς και η εξωτερική διάσταση του Μεταναστευτικού και οι συνεργασίες με τρίτες χώρες.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός θα μετάσχει σήμερα σε Σύνοδο Ευρωπαίων ηγετών για το Μεταναστευτικό, η οποία θα πραγματοποιηθεί λίγο πριν από την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Για τις εξελίξεις στη Συρία, υπογραμμίζεται ότι η Ελλάδα έχει καταδικάσει τις επιθέσεις εις βάρος χριστιανικών και άλλων πληθυσμών με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο. Θα επιμείνει σε απόφαση για την ανάγκη ειρηνικής και συμπεριληπτικής μετάβασης στη Συρία που θα προστατεύει τα δικαιώματα όλων των εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις. Η Ελλάδα υποστηρίζει, όπως έχει κάνει από την αρχή της συζήτησης, ότι η άρση των κυρώσεων έναντι της μεταβατικής κυβέρνησης πρέπει να γίνει με τρόπο σταδιακό και αναστρέψιμο και υπό προϋποθέσεις.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστηρίζει την ανάγκη σημαντικής ενίσχυσής της. Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη η αύξηση αυτή να συνδυαστεί και υποστηριχθεί από παραγωγικές επενδύσεις σε όλες τις οικονομίες της ΕΕ, κάτι που θα ενισχύσει τη συνοχή και την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας στο σύνολό της.
Για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, η ελληνική θέση είναι ότι χρειάζονται τολμηρές κινήσεις και τομές, αν η Ε.Ε. θέλει να πετύχει τις διευρυμένες (υπάρχουσες και νέες) φιλοδοξίες της, σε τομείς όπως η ανταγωνιστικότητα, η συνοχή, η αγροτική πολιτική και η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Η Ελλάδα δεν είναι σύμφωνη με περικοπή πόρων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.
Η ατζέντα και το γεύμα εργασίας με τον γ.γ. του ΟΗΕ στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Οι ηγέτες της Ε.Ε. συναντώνται σήμερα και αύριο, στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν την ανταγωνιστικότητα και να δώσουν συνέχεια στην ειδική σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στις 6 Μαρτίου με θέμα τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία και τα επόμενα βήματα στον τομέα της άμυνας. Το ζήτημα της άμυνας θα τεθεί ψηλά στην ατζέντα, μετά τη χθεσινή παρουσίαση της Λευκής Βίβλου, που περιλαμβάνει το νομικό και χρηματοδοτικό σχέδιο για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών της ΕΕ.
Στη διήμερη σύνοδο, που ξεκινάει σήμερα στις 12 ώρα Ελλάδας, οι ηγέτες θα συζητήσουν το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, τη μετανάστευση και το σχέδιο επιστροφών που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την προηγούμενη εβδομάδα, τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και άλλα παγκόσμια ζητήματα, που βρίσκονται επίσης στην ημερήσια διάταξη.
Κατά τη διάρκεια της σημερινής, πρώτης ημέρας της Συνόδου θα πραγματοποιηθεί γεύμα εργασίας με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και θα συζητηθούν οι προετοιμασίες για την τρίτη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς και την τέταρτη Διεθνή Διάσκεψη για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης.
Το πρόγραμμα της Συνόδου
Οι αφίξεις στο κόκκινο χαλί του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα ξεκινήσουν στις 10.30 π.μ. ώρα Ελλάδας και στις 12 το μεσημέρι θα ξεκινήσει η ανταλλαγή απόψεων των ηγετών της ΕΕ, ενώ θα υπάρξει τηλεδιάσκεψη με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Στις 13.30 ώρα Ελλάδας ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, θα πραγματοποιήσουν κοινή είσοδο στο φόρουμ, θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας και ανταλλαγή απόψεων με τους ηγέτες.
Στη συνέχεια, περίπου στις 16.30 ώρα Ελλάδας, θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος εργασίας της Συνόδου Κορυφής για το ευρώ και η Σύνοδος εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς και το Δείπνο εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Με την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής θα δοθεί συνέντευξη Τύπου. Αν και η Σύνοδος Κορυφής είναι προγραμματισμένο να διαρκέσει δύο ημέρες, 20 και 21 Μαρτίου, πηγές από αξιωματούχους που βρίσκονται κοντά στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο οι εργασίες να ολοκληρωθούν αργά το βράδυ της 20ής Μαρτίου και να μην υπάρξει δεύτερη ημέρα εργασιών.
Ώρα για επανεκκίνηση της οικονομίας στην Ευρώπη
Τα προβλήματα συσσωρεύονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς σήμερα ξεκινά η διήμερη Σύνοδος Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Ευρώπη μπορεί να βρίσκεται στα πρόθυρα μιας υπαρξιακής κρίσης σχετικά με την ικανότητά της να προστατεύσει τον εαυτό της σε σχέση με τη στρατιωτική ικανότητα, καθώς η στρατηγική προσοχή της Ουάσιγκτον στην ασφάλεια αλλάζει, αλλά έχει και ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα: την οικονομία της, αναφέρει σχόλιο στο Politico.
Η αργή ανάπτυξη, η αδιάφορη επένδυση και η απειλή ενός εμπορικού πολέμου, που θα μπορούσε να πλήξει ιδιαίτερα τις χώρες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές, έχουν βάλει την Ευρώπη σε επιφυλακή ότι πρέπει να κάνει κάτι γρήγορα -και αυτό συνέβαινε ακόμη και πριν από τη νίκη του Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, όπως καταδεικνύεται από την έκθεση Ντράγκι, που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο.
Είναι προγραμματισμένη μια σύνοδος κορυφής του ευρώ για σήμερα, με τον πρόεδρο του Eurogroup, Πατς Ντόνοχιου, και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, να ενημερώνουν τους ηγέτες για το μακροοικονομικό κλίμα, την ανταγωνιστικότητα και την ανάγκη για μια ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων. Η Λαγκάρντ θα εμφανιστεί νωρίτερα ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ιδιωτικοί πόροι και…
Οι ηγέτες θα δώσουν την πρώτη τους απάντηση στην πρωτοβουλία της Επιτροπής για την ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων που ανακοινώθηκε την Τετάρτη, η οποία μοιάζει πολύ με αυτή που συζητήθηκε από το Συμβούλιο πέρυσι. Το κεντρικό ερώτημα για τους ηγέτες είναι αν μπορούν επιτέλους να κινητοποιήσουν ιδιωτικά κεφάλαια -αντί να εξαρτώνται μόνο από τη χρηματοδότηση των φορολογουμένων για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα της Ευρώπης.
…μακροπρόθεσμος προγραμματισμός
Οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ (MFF) -τον επταετή προϋπολογισμό της- κατά τη διάρκεια δείπνου απόψε. Αν και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να τονίσει την ανάγκη αποπληρωμής των κεφαλαίων της Υπηρεσίας Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την πανδημία και να ηγηθεί μιας συζήτησης για τους «ίδιους πόρους», η συζήτηση θα είναι μάλλον διερευνητική, με τη μόνη σύντομη αναφορά στο MFF να περιλαμβάνεται στην τελική ανακοίνωση της συνόδου.
Η άμυνα και η χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων
Εν όψει της σημερινής συνόδου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το πράσινο φως για χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, προκειμένου να επιτραπεί στις χώρες να ξοδέψουν για την άμυνα -αλλά απέρριψε πρόταση του Ισπανού πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ, να συμπεριληφθούν τα έξοδα για την κλιματική αλλαγή ή την κυβερνοασφάλεια στην κατηγορία της «άμυνας». «Πρέπει να αποφύγουμε το φαινόμενο της “προστασίας με μάσκα άμυνας”: ότι όλα ξαφνικά γίνονται “άμυνα”», δήλωσε ο επίτροπος Οικονομίας, Βάλντις Ντομπρόβσκις.
«Μην αναφέρεις τα Eurobonds»: Η ιδέα της έκδοσης κοινού χρέους παραμένει επίμαχο θέμα. «Θα ήταν έκπληξη αν δεν αναφερόταν το θέμα των Eurobonds στη σύνοδο, αλλά δεδομένης της σκληρής στάσης της Γερμανίας και της Ολλανδίας, δεν πρόκειται να έχει κάποια τύχη», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.