Αποχή, δυσαρέσκεια, αναποφάσιστοι: Μια τριπλή πρόκληση για το πολιτικό σύστημα

Η «γκρίζα ζώνη» των δημοσκοπήσεων είναι μια περιοχή που τα κόμματα καλό είναι να λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν τους

Βουλή © Eurokinissi / Γιάννης Παναγόπουλος

Πολλές φορές πολιτικοί και κόμματα θέλουν να βλέπουν το ποτήρι των ερευνών και δημοσκοπήσεων μισογεμάτο και όχι μισοάδειο. Έτσι, οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν τη ΝΔ να κινείται γύρω στο 25% στην πρόθεση ψήφου, κάτω δηλαδή από το ποσοστό που κατέγραψε στις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου (28,31%). Ωστόσο, διατηρείται σταθερά στην πρώτη θέση των προτιμήσεων, έχει σταθερό προβάδισμα κ.λπ. (μισογεμάτο ποτήρι). Την ίδια ώρα το ΠΑΣΟΚ, στη δημοσκόπηση της ALCO ανεβαίνει βασανιστικά στο 15,9% (από 15,3% του προηγούμενου μήνα) αλλά είναι πλέον το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (μισογεμάτο ποτήρι) κυρίως λόγω της αποσύνθεσης που επήλθε στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ. Για τα μικρότερα κόμματα δεν μετρούν τόσο οι διακυμάνσεις στις δημοσκοπικές τους επιδόσεις όσο η ενίσχυση της εικόνας του πολυκερματισμού, που ούτε λίγο ούτε πολύ αφορά στο 50% της κοινής γνώμης.

Όμως, οι δημοσκοπήσεις δεν απεικονίζουν μόνο τα ποσοστά, τις πρωτιές και τους συσχετισμούς δυνάμεων, όπως καταγράφονται στις «φωτογραφίες της στιγμής». Ή για να είμαστε ακριβείς, δεν αρκεί να εστιάζουμε μόνο στα ποσοστά των κομμάτων -όχι πως δεν έχουν και αυτά τη σημασία τους. Ας δούμε όμως τη γκρίζα ζώνη των μετρήσεων, όπως καταγράφεται για παράδειγμα στην τελευταία δημοσκόπηση της ALCO. Κατ’ αρχάς στη μέτρηση για τα ποσοστά των κομμάτων, οι αναποφάσιστοι και οι απέχοντες συγκεντρώνουν ένα ποσοστό 21%. Δεύτερο κόμμα δηλαδή…

Πάμε τώρα στο ερώτημα για το πρόβλημα των προβλημάτων, την ακρίβεια, όπου η κυβέρνηση εξακολουθεί να ηττάται κατά κράτος: Οι εννιά στους δέκα δηλώνουν δυσαρεστημένοι-και, πραγματικά, είναι να αναρωτιέται κανείς πώς μπορεί η κυβέρνηση να κατορθώσει να αναστρέψει αυτήν τη μονιμότητα της δυσφορίας για την ακρίβεια. Άλλος ένας ενδιαφέρων δείκτης διαμορφώνεται από τις απαντήσεις στο ερώτημα «ποιοι δύο θεωρείτε ότι είναι οι πιο επιτυχημένοι υπουργοί». Στο σύνολο των απαντήσεων, το 52% δηλώνει «κανένας»…

Η αποδοκιμασία για τους υπουργούς αντανακλά μια γενικότερη κρίση εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, που κανονικά θα έκανε τα κόμματα της αντιπολίτευσης-κυρίως το ΠΑΣΟΚ σε αυτήν τη συγκυρία- να τρίβουν τα χέρια τους. Όμως, όχι. Στην ίδια έρευνα της ALCO, τα μαντάτα για την αντιπολίτευση δεν είναι καθόλου ευχάριστα. Διότι, στο κρίσιμο ερώτημα «ποιο κόμμα της αντιπολίτευσης πιστεύετε ότι μπορεί να προσφέρει αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης», το 44% απαντά «κανένα κόμμα»!

Άρα ερχόμαστε να διαπιστώσουμε ένα γενικευμένο κλίμα δυσαρέσκειας απέναντι στο σύνολο του πολιτικού συστήματος και ιδιαίτερα απέναντι στο κυβερνών κόμμα αλλά και τα μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, με ό,τι αυτό σημαίνει για τα πολιτικά πράγματα του τόπου.

Το φαινόμενο δεν είναι βεβαίως σημερινό. Ήδη, από τις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου είχαν χτυπήσει τα καμπανάκια για την πολιτική συμπεριφορά των συμπολιτών μας. Θυμίζουμε ότι η αποχή έσπασε κάθε ρεκόρ, φτάνοντας στο χωρίς προηγούμενο ποσοστό του 60%. Τα πρόσφατα στοιχεία όλων των πρόσφατων δημοσκοπήσεων φανερώνουν ότι οι αιτίες που προκάλεσαν την αποχή – ρεκόρ στην ευρωκάλπη όχι μόνο δεν εξέλιπαν αλλά συνεχίζουν να τροφοδοτούν με αρνητικό φορτίο τη θεώρηση μεγάλης μερίδας της κοινής γνώμης για το κομματικό στερέωμα. Πολύ πιο περίπλοκο αναδεικνύεται το πρόβλημα της πολιτικής συμπεριφοράς των νέων, που φαίνεται να «γεμίζει» κατά προτεραιότητα τα ποσοστά της αποχής και της γενικευμένης δυσαρέσκειας, που καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις. Σύμφωνα με έρευνα του Γερμανικού ιδρύματος Friedrich Ebert Stiftung, το 60% των νέων έως 29 ετών στην Ελλάδα δηλώνει πως νιώθει ότι τα συμφέροντά του δεν εκπροσωπούνται επαρκώς στην ελληνική πολιτική σκηνή. Το στοιχείο αυτό υποδεικνύει μια έλλειψη αντιπροσώπευσης των νέων ψηφοφόρων.

Είναι προφανές ότι η πολιτική συμπεριφορά των νέων θα παίξει καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές αναμετρήσεις του όχι και πολύ μακρινού μέλλοντος. Και, ρίχνοντας μια ματιά στις επιδόσεις τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου, το μισογεμάτο ποτήρι φαίνεται να αδειάζει ακόμα περισσότερο… Σε έρευνα της Eteron για την ψήφο των νέων στις ευρωεκλογές, με βάση τα exit polls πέντε μεγάλων εταιρειών δημοσκοπήσεων ξεχωρίζουμε τρεις διαπιστώσεις. Η πρώτη ότι η ΝΔ έχασε την πρωτιά που είχε στις νεότερες ηλικίες 17-34 ετών στις εθνικές εκλογές του 2023. Το ΠΑΣΟΚ είχε μια οριακή βελτίωση στις δύο πιο νεανικές επιδόσεις αλλά μείωση στους ψηφοφόρους από 25-34 ετών. Και, ακόμη, η αύξηση των ποσοστών ανάμεσα στους νέους για την Ελληνική Λύση, τη Νίκη και τη Φωνή Λογικής που εισήλθε στην ευρωβουλή φανερώνει ότι υπάρχει ένα αυξανόμενο ρεύμα προς τα κόμματα αυτά.

Συμπέρασμα; Αν τα κόμματα που κυβερνούν ή επιθυμούν να κυβερνήσουν (ή να συγκυβερνήσουν) θέλουν να ξαναδούν το ποτήρι μισογεμάτο και λίγο παραπάνω, οφείλουν να ψηλαφήσουν τις αιτίες της δυσαρέσκειας των πολιτών, ιδιαίτερα των νέων, να αναζητήσουν εναλλακτικές πολιτικές που θα δίνουν απασχόληση, ελπίδα και προοπτική. Η υποχρέωση αφορά πρωτίστως την κυβέρνηση, αλλά και το φιλόδοξο πλέον ΠΑΣΟΚ με την ευνοϊκή γι’ αυτό πολιτική συγκυρία.

Διαβάστε επίσης

Mareterra: Το “Ελληνικό” του Μονακό, όπου μια βίλα κοστίζει 120.000 το τετραγωνικό

Ζαχαράκη: Αρχές 2025 τα “Σπίτι μου 2” και “Ανακαινίζω ενεργειακά”

ΔΕΗ: Τα νέα έργα ΑΠΕ που “βάζει στην πρίζα” σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Ιταλία

ΙΛΥΔΑ
-1.13%
1.75
AKTR
-0.75%
5.30
ΔΕΗ
-0.64%
14.06
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.00%
3.86
ΕΛΠΕ
-0.25%
7.88
ΠΕΤΡΟ
-0.24%
8.28
ΟΛΠ
1.29%
35.45
TITC
-1.59%
43.25
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
1.22%
19.86
ΕΥΑΠΣ
0.30%
3.39
ΛΟΥΛΗ
1.50%
3.38
ΛΕΒΠ
2.80%
0.22
ΠΡΕΜΙΑ
-1.23%
1.29
NOVAL
1.43%
2.49
ΙΝΤΚΑ
-1.98%
3.22
ΧΑΙΔΕ
1.97%
0.78
ΔΡΟΜΕ
0.00%
0.34
ACAG
1.17%
6.03
ΑΣΚΟ
-0.27%
3.64
ΚΥΡΙΟ
-1.29%
0.92
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΛΕΒΚ
0.84%
0.24
ΝΑΚΑΣ
-3.85%
3.00
BOCHGR
-2.97%
5.88
ΚΕΚΡ
0.00%
1.22
ΠΛΑΘ
-0.72%
4.14
ΡΕΒΟΙΛ
0.60%
1.69
ΕΛΛ
0.34%
14.75
ΥΑΛΚΟ
0.00%
0.16
ΙΚΤΙΝ
-0.42%
0.36
ΟΠΑΠ
0.05%
18.77
ΜΥΤΙΛ
0.84%
43.00
ΔΟΜΙΚ
0.38%
2.63
ΦΡΛΚ
3.66%
4.25
ΜΕΡΚΟ
0.54%
37.00
ΣΑΡ
0.00%
13.14
ΟΤΟΕΛ
-1.41%
12.56
ΚΡΙ
-0.30%
16.35
ΙΑΤΡ
-0.77%
1.93
ΠΑΙΡ
0.00%
0.00
ΜΟΤΟ
0.90%
2.81
ΣΠΕΙΣ
-3.47%
6.12
ΚΟΡΔΕ
-0.67%
0.44
ΠΡΟΦ
0.38%
5.27
ΒΟΣΥΣ
0.00%
0.00
ΕΛΙΝ
-1.79%
2.20
OPTIMA
-0.63%
15.80
ΑΚΡΙΤ
-1.28%
0.77
ΤΕΝΕΡΓ
0.00%
20.00
ΚΕΠΕΝ
0.00%
0.00
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΠΡΔ
-4.03%
0.24
ΑΑΑΚ
0.00%
0.00
ΑΤΡΑΣΤ
-0.69%
8.64
ΒΙΟΚΑ
-1.41%
1.75
ΠΑΠ
-1.13%
2.62
ΙΝΤΕΤ
2.25%
1.14
ΠΕΙΡ
-2.21%
5.40
ΜΙΝ
0.00%
0.47
ΕΤΕ
-2.39%
9.80
ΒΙΟΤ
-6.09%
0.22
ΑΛΜΥ
0.00%
5.09
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
-1.22%
1.63
ΜΕΝΤΙ
0.44%
2.30
ΜΟΗ
0.44%
22.88
ΟΛΘ
0.72%
28.10
ΣΕΝΤΡ
-0.29%
0.34
ΕΕΕ
1.69%
42.06
ΚΟΥΕΣ
-0.49%
6.13
ΕΥΔΑΠ
-0.17%
6.00
ΜΙΓ
-0.18%
2.80
ΦΛΕΞΟ
-2.61%
7.45
ΦΡΙΓΟ
-4.35%
0.22
ΔΑΙΟΣ
9.89%
4.00
ΦΑΙΣ
-1.77%
4.49
ΛΑΝΑΚ
-3.09%
0.94
CENER
2.57%
9.58
ΝΑΥΠ
2.79%
0.81
ΙΝΤΕΚ
0.78%
6.49
ΜΑΘΙΟ
3.50%
0.65
ΚΑΡΕΛ
0.63%
318.00
ΑΤΤ
-2.67%
0.80
ΑΤΤΙΚΑ
0.43%
2.32
ΕΣΥΜΒ
-0.89%
1.12
ΕΥΡΩΒ
-3.35%
2.57
ΚΤΗΛΑ
0.00%
0.00
ΕΛΣΤΡ
-0.87%
2.27
ΑΔΜΗΕ
5.11%
2.98
DIMAND
0.00%
8.60
ΒΙΟΣΚ
-0.99%
1.51
ΑΒΑΞ
0.00%
2.18
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
1.85%
1.54
ΠΛΑΚΡ
0.00%
0.00
ΛΑΒΙ
-0.36%
0.82
EVR
0.61%
1.65
ΓΕΒΚΑ
1.72%
1.48
ΑΛΦΑ
-1.22%
2.34
ΟΤΕ
-1.74%
15.25
ΜΕΒΑ
-1.46%
4.04
ΑΣΤΑΚ
-1.12%
7.04
ΞΥΛΠ
5.56%
0.38
ΙΝΛΟΤ
-0.19%
1.07
CNLCAP
0.71%
7.05
ΑΤΕΚ
-2.75%
1.06
ΛΑΜΨΑ
0.00%
37.20
ΕΚΤΕΡ
0.40%
1.99
ΔΑΑ
-0.96%
9.30
ΑΝΔΡΟ
0.90%
6.72
ΞΥΛΚ
-0.77%
0.26
ΠΡΟΝΤΕΑ
-1.69%
5.80
ΜΠΕΛΑ
0.08%
26.00
ΚΟΥΑΛ
-2.17%
1.26
ΕΛΒΕ
-0.96%
5.15
ΤΖΚΑ
3.62%
1.43
ΕΛΧΑ
0.46%
2.20
ΑΡΑΙΓ
-0.65%
12.28
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΜΟΝΤΑ
-0.26%
3.78
ΜΟΥΖΚ
0.00%
0.00
ΙΝΛΙΦ
-1.00%
4.97
ΟΛΥΜΠ
-0.81%
2.45
ΑΒΕ
1.24%
0.41
ΛΟΓΟΣ
0.00%
0.00
ΠΕΡΦ
1.86%
5.48
ΤΡΑΣΤΟΡ
-0.79%
1.25
ΕΛΤΟΝ
-0.90%
1.76
ΣΠΥΡ
6.25%
0.17
ΣΑΡΑΝ
-1.87%
1.05
ΛΑΜΔΑ
1.93%
6.88
AEM
0.77%
4.47
ΒΙΟ
1.48%
6.16
ΜΠΤΚ
-9.84%
0.55
ΕΧΑΕ
-2.26%
5.61
ΟΡΙΛΙΝΑ
0.00%
0.79
ΣΙΔΜΑ
0.34%
1.49
ΣΠΙ
0.00%
0.60
ΕΒΡΟΦ
-0.79%
1.88
ΜΠΡΙΚ
1.20%
2.53