THEPOWERGAME
Η λαϊκή (και όχι πια κομματική) βάση μίλησε την περασμένη Κυριακή στις εκλογές για την ανάδειξη νέου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Σήμερα γράφεται η δεύτερη και τελική πράξη της εκλογής, με τη συμμετοχή λιγότερων κατά τα φαινόμενα από τις 300.000 που προσήλθαν στις κάλπες πριν από μια εβδομάδα.
Τα φώτα σιγά-σιγά θα σβήσουν, ο νέος Πρόεδρος- και το ΠΑΣΟΚ συνολικά- θα τραβήξει την ανηφόρα, το δύσβατο δρόμο για το τι και πώς θα πορευτεί, με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει, αν έχει κυβερνητική προοπτική ή όχι, αν θα γίνει πόλος έλξης για την ανασύσταση της κεντροαριστεράς ή όχι-και πολλά άλλα συνακόλουθα διλήμματα, μερικά από τα οποία είναι δύσκολο να απαντηθούν.
Ωστόσο, θα επιμείνουμε σε ένα: Τελικά η προσφυγή στον λαό για την ανάδειξη προέδρου στα κόμματα είναι το φάρμακο που δίνει πόντους συνολικά στο πολιτικό μας σύστημα; Είναι η λυδία λίθος ώστε ένα κόμμα να επαναπροσδιοριστεί με σύγχρονους όρους στο πολιτικό στερέωμα;
Ήδη οι αμεσοδημοκρατικές και αδιαμεσολάβητες εκλογές προέδρου «από τα κάτω», που καθιερώθηκαν το 2004 από τον Γιώργο Παπανδρέου, για να υιοθετηθούν τόσο από τη ΝΔ όσο και από το ΠΑΣΟΚ, δέχονται κύματα κριτικών αντιρρήσεων. Ακόμα και αν αποδεχτεί κάποιος το θετικό φορτίο από αυτήν τη διαδικασία, χρειάζονται επειγόντως διορθώσεις και αναθεωρήσεις για να αποτραπούν διαλυτικά φαινόμενα, στο όνομα της «λαϊκής συμμετοχής».
Από τις δραματικές εξελίξεις αυτοδιάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι και τις εκλογές «πολιτικού πολιτισμού» στο ΠΑΣΟΚ, μπορούμε να κάνουμε ορισμένες βασικές επισημάνσεις.
Πόσο πιο κάτω μπορεί να πάει ο πήχης για τη συμμετοχή σε μια εσωκομματική εκλογική διαδικασία; Στα 2 ευρώ; Στα 3 ευρώ; Γιατί και την περασμένη Κυριακή είναι κοινό μυστικό πως κάποιοι προσήλθαν να κάνουν την επιλογή τους με αυτά τα… διόδια. Ανάλογη προσέλευση είχαμε και στις περσινές εκλογές (των 2 ευρώ) στον ΣΥΡΙΖΑ, με την ανάδειξη του έκπτωτου, πλέον, προέδρου Κασσελάκη. Πέραν αυτού ουδέν;
Με ποια κριτήρια ψηφίζουν οι «εκτός ΠΑΣΟΚ» στην πράσινη κάλπη- ο Γ. Κύρτσος μετά το ψαράκι του στα Καμένα Βούρλα πάει να ψηφίσει για Πρόεδρο; Και δεν είναι οι επώνυμοι οι μόνοι… Είναι κοινό μυστικό πως κάποιοι και από άλλους πολιτικούς ή και κομματικούς χώρους προσήλθαν, άλλος για να ψηφίσει τον Χ υποψήφιο που κατά τη γνώμη του φλερτάρει με το ΣΥΡΙΖΑ, άλλος των Ψ υποψήφιο που δεν αποκλείει συμπράξεις στο μέλλον με τη ΝΔ. Αυτό που δεν βγάζει νόημα είναι πώς μπορεί να επιτευχθεί η σύνθεση μιας τόσο ετερόκλητης συμμετοχής.
Τα χάσματα εντός των κομμάτων δεν γεφυρώνονται παρά την προσφυγή στη βάση… Στον ΣΥΡΙΖΑ μετά τις ανοιχτές εκλογές, φτάσαμε στον ανηλεή αγώνα μέχρις εσχάτων ανάμεσα στους Kasselistas του Stefanos και τους «87 πραξικοπηματίες». Στο ΠΑΣΟΚ αναδείχτηκε ένα χάσμα-που προϋπήρχε- ανάμεσα στην «εκσυγχρονιστική» ψήφο στα αστικά κέντρα και την πιο «παραδοσιακά κομματική» στην περιφέρεια.
Από τις διαδικασίες αυτές είναι χαρακτηριστική η απροθυμία προσέλευσης των νεότερων ηλικιών. Μικρό έως αναιμικό ενδιαφέρον, έχουμε ένα ρεύμα μη συμμετοχής που αν μη τι άλλο, θα πρέπει να προβληματίσει τις κομματικές ηγεσίες. Κυριαρχία των social media, μηδενισμός και γενικευμένη αμφισβήτηση, βίαιες συμπεριφορές κάνουν την ενασχόληση των νέων με την πολιτική εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Το ρεύμα αποστασιοποίησης, ακόμα και αποστροφής, έρχεται να προστεθεί στη γενικότερη τάση αποχής από τα πολιτικά δρώμενα, όπως καταγράφτηκε στις ευρωεκλογές αλλά και τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις.
Δεν θα θέλαμε να μηδενίσουμε τις εσωκομματικές εκλογές, όπως αυτές διεξάγονται. Άλλωστε δεν είναι λίγο να προσέρχονται στην πράσινη κάλπη γύρω στους 300.000 πολίτες-δείγμα ότι υπάρχει σφυγμός στα μεγαλύτερα κόμματα παρά τα προβλήματα. Κατά τη γνώμη μου ωστόσο η πιο ενδιαφέρουσα παράμετρος από τις εκλογές του ΠΑΣΟΚ είναι ότι πλέον λογαριάζει λάθος όποιος ποντάρει στην πάλαι ποτέ διαχωριστική γραμμή Δεξιάς Αντιδεξιάς. Για το τοπίο στο ΣΥΡΙΖΑ-όπου όπως προαναφέραμε οι εσωκομματικές εκλογές δεν έλυσαν άλλα όξυναν τα προβλήματα ηγεσίας- είναι φανερό πως η κρίση είναι συνάρτηση της ήττας του λαϊκισμού- όπως αποτυπώθηκε και στο αποτέλεσμα των περσινών εκλογών-, που εκδηλώνεται με σφοδρότητα στην Κουμουνδούρου.
Ένα άλλο ενδιαφέρον συμπέρασμα είναι εάν η εντολή των 300.000 που προσήλθαν την περασμένη Κυριακή στις κάλπες σηματοδοτεί την απαρχή ενός «ανένδοτου» κατά της ΝΔ-κατά τα παλιά πρότυπα- ή δίνει περιθώρια για συναινέσεις και συνεργασίες, κάτι που απαιτεί εσωτερικές συνθέσεις, δημιουργικό ανταγωνισμό μεταξύ των υποψηφίων με τον πρόεδρο, κουλτούρα συνεργασιών και σταθερού προσανατολισμού προς το Κέντρο. Εάν με άλλα λόγια, το ΠΑΣΟΚ μπορεί να κάνει την υπέρβαση και να γίνει ένα «συστημικό» κόμμα (με την καλή έννοια του παρεξηγημένου χαρακτηρισμού) ή να μείνει προσκολλημένο σε παλιές συνταγές και κρυφές ματιές προς το λαϊκισμό.
Την ίδια ώρα, σε παράλληλη τροχιά, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιβεβαιώνει με το χειρότερο τρόπο ότι οι αδιαμεσολάβητες πρακτικές δεν αποτελούν θεραπεία «δια πάσαν νόσον». Γι’ αυτό και, στο τέλος της ημέρας, οι εκλογές από τη βάση χρειάζονται επειγόντως αξιολόγηση.
Διαβάστε επίσης
Όλυμπος: Στρατηγική επένδυση 70 εκατ. ευρώ στην Κύπρο
Φρενιτίτιδα franchise στα σινεμά και το 2025
Πράσινο υδρογόνο: Ένα βήμα μπροστά, δύο πίσω για τις επενδύσεις