THEPOWERGAME
Η ουσία: Πριν από τρεις εβδομάδες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθιξε στο Συνέδριο του Economist ένα θέμα που αποτελεί για τη χώρα μας περίπου απαγορευμένο καρπό, έστω για συζήτηση: «Η Ευρώπη ήταν και παραμένει ηγέτιδα δύναμη στην πυρηνική τεχνολογία. Η Ελλάδα δεν διαθέτει πυρηνική ενέργεια. Δεν υπάρχει τρόπος να φτάσουμε στο ουδέτερο ισοζύγιο εκπομπών χωρίς την πυρηνική ενέργεια. Επενδύουμε, λοιπόν, ως Ευρωπαίοι, στην επόμενη γενιά μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων;».
Η εξέλιξη: Από τη μια, διθυραμβικές αναφορές του πρώτου 24ώρου, του τύπου «ανοίγει ο δρόμος για την πυρηνική ενέργεια στην Ελλάδα». Από την άλλη, μέσα σε λίγες μέρες η όποια-αναιμική-συζήτηση έσβησε. Μια αναλαμπή υπήρξε από την τοποθέτηση του συμβούλου του πρωθυπουργού για θέματα ενέργειας Νίκου Τσάφου, που έθεσε δύο εναλλακτικές προοπτικές. Είτε τη συμμετοχή της χώρας σε κάποιο project διασυνδεδεμένης ευρωπαϊκής αγοράς είτε με την εγκατάσταση μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMRs). (Καθημερινή, 14/7/2024). Πέραν αυτού, ουδέν… Κι ας γίνεται τα τελευταία 24ωρα μεγάλη κουβέντα για τα τιμολόγια του ρεύματος που «καίνε», τα ουρανοκατέβατα κέρδη και τις σχετικές επιδοτήσεις.
Κι όμως, υπάρχουν νέα δεδομένα στον ενεργειακό χάρτη που αφορούν άμεσα ή έμμεσα τη χώρα μας. Στην Ευρώπη η συζήτηση για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας έχει αναζωπυρωθεί. Από τη Βρετανία μέχρι τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης- και ειδικότερα στα «δικά μας» Βαλκάνια- τα πλάνα για ένα νέο στόλο πυρηνικών αντιδραστήρων έχουν στρωθεί στο τραπέζι. Υπάρχει βεβαίως μεγάλος διχασμός ως προς τα σχέδια αυτά, καθώς χώρες όπως η Γαλλία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Βρετανία ενθαρρύνουν τα σχέδια αυτά, την ώρα που άλλες όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Ισπανία τα παγώνουν. Η Ιταλία, που απαγόρευσε με δημοψήφισμα του 1990 την παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, φέρνει ξανά για συζήτηση τα σχετικά πλάνα, ενόψει και των στόχων για κλιματική ουδετερότητα το 2050.
Η χώρα μας, ενεργειακά εξαρτημένη-παρά τα σοβαρά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια με τις ΑΠΕ- και προβληματικά διασυνδεδεμένη στο ευρύτερο ευρωπαϊκό δίκτυο, όπως έδειξαν και οι τελευταίες εξελίξεις στην τιμή του ρεύματος, βρίσκεται ήδη σε δυναμική «περικύκλωσης» από χώρες που προχωρούν στην αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας: η Τουρκία με τον αντιδραστήρα στο Ακούγιου και σχέδια για άλλους δύο, η Βουλγαρία με τον αντιδραστήρα του Κοζλοντούι και το σχεδιασμό για επέκταση των σταθμών, η Σερβία, που καταργεί το νόμο απαγόρευσης της χρήσης πυρηνικής ενέργειας, η Ρουμανία που διαπραγματεύονται την κατασκευή αντιδραστήρων νέας γενιάς.
Θα μπορούσε η «σπίθα» για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα να γίνει το έναυσμα για μια ουσιαστική συζήτηση και με ποιες προϋποθέσεις; Ας δούμε μια-μια τις παραμέτρους.
- Πρώτον, το θέμα δεν υπάρχει καν στην ατζέντα των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα. Μια ματιά στα προγράμματά τους, μια αναφορά στην ημερήσια διάταξη της πολιτικής αντιπαράθεσης δείχνει τη γύμνια και την έλλειψη στοιχειώδους επεξεργασίας για το κρίσιμο αυτό ζήτημα, που θα το βρίσκουμε συνεχώς μπροστά μας.
- Δεύτερον, η κοινή γνώμη κατατάσσει στα… τάρταρα την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας. Οι μνήμες από το Τσέρνομπιλ, οι ανασφάλειες από τις πυρηνικές μονάδες που λειτουργούν ή θα λειτουργήσουν στην περιοχή μας, σε συνδυασμό με την άγνοια για τη σχέση οφέλους/ρίσκου έχουν δημιουργήσει μια εντελώς αρνητική άποψη στη συνείδηση των πολιτών. Σε δημοσκόπηση της Opinion Poll (2021) , στο ερώτημα σε ποιες πηγές ενέργειας θα πρέπει να επενδύσει η χώρα μας, το 78,4% απαντά για την ηλιακή ενέργεια, το 59,5% για την αιολική ενέργεια και μόλις το 2,9% «βλέπει» την πυρηνική ενέργεια-ελάχιστα πιο πάνω από τον άνθρακα (2,3%) και πετρέλαιο (2,1%).
- Τρίτον, ως συνέπεια της προηγούμενης διαπίστωσης, η όποια συζήτηση για μελλοντική χρήση πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα προϋποθέτει μια αλλαγή στο αρνητικό κλίμα που επικρατεί στην κοινή γνώμη. Μια αλλαγή, που προϋποθέτει μια γενιά επιστημόνων, ειδικών και μια εκπαιδευμένη γενιά τεχνικών που θα είναι σε θέση να εκθέσουν το πραγματικό πρόβλημα, να διαφωτίσουν τα υπέρ και τα κατά ώστε να υπάρξει μια σαφής και εμπεριστατωμένη γνώμη για τις εξελίξεις στον τομέα αυτό, για τους αντιδραστήρες του μέλλοντος, για την ασφάλειά τους αλλά και τους κινδύνους.
- Τέταρτον, πόσο κοστίζουν όλα αυτά; Κι αν φτάσουμε στο σημείο να συζητάμε για ρεαλιστικές λύσεις, πόσο εφικτές είναι οι ανάλογες επενδύσεις σε ένα κράτος που καρκινοβατεί, με μια γραφειοκρατία που αδυνατεί σήμερα να διεκπεραιώσει ακόμα και απλά επιχειρηματικά project; Για να μην πετάμε στα σύννεφα, δηλαδή.
Όσο όμως και να αγνοούμε τα δρώμενα στην Ευρώπη-που βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι τα επόμενα χρόνια για το πώς θα πορευτεί στον τομέα της ενέργειας-, όσο και να κλείνουμε τα μάτια σε ένα θέμα ταμπού, το πρόβλημα θα είναι εδώ. Δεν είμαστε ειδικοί για να κρίνουμε αν είναι εφικτό και αναγκαίο ή όχι να δούμε ανάλογα projects για την Ελλάδα, Είμαστε όμως πεπεισμένοι πως είναι καλύτερα να πούμε ένα ναι ή ένα όχι μετά από μια διεξοδική έρευνα και συζήτηση, παρά να στρουθοκαμηλίζουμε…
Διαβάστε επίσης
Pappu: Με δύναμη κι ορμή από το Περιστέρι
H τιμή του χαλκού, η ενεργειακή μετάβαση και η Κίνα
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
