THEPOWERGAME
Ο πρωθυπουργός την περασμένη Δευτέρα τόσο στον πρωινό καφέ στο Μαξίμου όσο και στη συνέντευξη στο Star σήμανε σιωπητήριο για το θέμα του γάμου των ομοφύλων. Με την ψήφισή του- με τον τρόπο που έγινε και τις ρωγμές που άφησε- θεωρείται από την κυβέρνηση ότι έκλεισε ένα δύσκολο κεφάλαιο της κυβερνητικής ατζέντας και τώρα… πάμε γι’ άλλα. Είναι όμως έτσι; Θα αποτελέσει πλέον η πολυσυζητημένη ρύθμιση μια μακρινή ανάμνηση στο δρόμο για τις ευρωεκλογές;
Ήδη οι μετρήσεις στο Μαξίμου έδειξαν τα πρώτα 24ωρα μια απώλεια της τάξης του 2% για τις εθνικές εκλογές, που εμφανίζεται μεγαλύτερη για τις ευρωεκλογές. Ωστόσο αυτό δεν προκαλεί ανησυχία καθώς, όπως εκτιμάται, μετά την ψήφιση του νόμου τα κόμματα της ακροδεξιάς εμφανίζουν μικρά κέρδη, ενώ ένα από αυτά -οι Σπαρτιάτες- δείχνει να μένει εκτός Ευρωβουλής. Η εκτίμηση αυτή έρχεται να ενισχύσει την τάση που καταγράφτηκε και πριν από τη συζήτηση στη Βουλή από την μέτρηση της about people για το επίμαχο θέμα. Στο ερώτημα, τι θα παίξει ρόλο στην ψήφο των πολιτών για τις ευρωεκλογές, μόλις το 7,1% δηλώνει ότι η θεσμοθέτηση του γάμου των ομοφύλων ζευγαριών θα το επηρεάσει. Τα βασικά θέματα, που θα παίξουν ρόλο θεωρούνται η οικονομία (52,9%), η υγεία (27,2%), τα εθνικά θέματα (25,5%), οι ευρωπαϊκές θέσεις των κομμάτων (23%) και η παιδεία (20%) {έρευνα 28-29 Ιαν 2024, about people}.
«Η ΝΔ έχει βρεθεί όχι λίγες φορές σε κάμψη λόγω της πολιτικής συγκυρίας αλλά έχει αποδείξει πως έχει τις δυνατότητες ανάκαμψης» σημειώνει παράγοντας του κυβερνητικού επιτελείου. Ήδη η δημοσκόπηση της METRON ANALYSIS (22/2/2024) εμφανίζει τη ΝΔ με κέρδη 3,4 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με την επίδοσή της στις ευρωεκλογές του 2019. Επιπλέον, αντίρροπα προς την κυβερνητική φθορά της πενταετίας λειτουργούν τόσο οι διαλυτικές τάσεις στον ΣΥΡΙΖΑ -με τις οποίες στην καλύτερη των περιπτώσεων θα κινδυνεύει με μονοψήφιο ποσοστό μέχρι τις εκλογές του Ιουνίου- όσο και στην πολιτική δυστοκία του ΠΑΣΟΚ.
Τί επιπτώσεις όμως μπορεί να έχει το άλλο είδος αντιπολίτευσης «εντός των τειχών» που εκδηλώθηκε στη συζήτηση και ψηφοφορία του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια στη Βουλή; Αν και εδώ τα μηνύματα του Μαξίμου είναι καθησυχαστικά, ίσως τα πράγματα έχουν ένα βάθος που δεν πρέπει να αγνοηθεί. Κυρίως, η προσοχή στρέφεται στη γκρίζα ζώνη των αναποφάσιστων που ενόψει ευρωεκλογών, απογειώνεται. Στη μέτρηση της Opinion Poll (19 Φεβρουαρίου 2024), το ποσοστό αναποφάσιστων για τις εθνικές εκλογές είναι 12,8%. Για τις ευρωεκλογές, απογειώνεται στο 21%, με σημαντική μετακίνηση ψηφοφόρων της ΝΔ στη δεξαμενή των αναποφάσιστων.
Η εύκολη ανάγνωση γι αυτές τις μετακινήσεις είναι η ερμηνεία της χαλαρής ψήφου. Όμως για ένα συντηρητικό κομμάτι της ΝΔ, ο σκεπτικισμός και η απογοήτευση φαίνεται να διαμορφώνουν ένα βουβό ρεύμα δυσαρέσκειας, που προς το παρόν αποκρυσταλλώνεται στο φάσμα των αναποφάσιστων. Ειδικότερα στη Βόρ. Ελλάδα το κύμα αυτό είναι πιο έντονο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που συμμερίζονται τόσο τις θέσεις του κ. Σαμαρά όσο και τη στάση αυτών που καταψήφισαν την επίμαχη ρύθμιση. Ορισμένες μετρήσεις ανιχνεύουν ακόμα διακριτά ίχνη πικρίας για τη συμφωνία των Πρεσπών, που μάλιστα ενδέχεται να δυναμώσουν καθώς τα χρονικά περιθώρια για την ψήφιση στη Βουλή των δύο συμπληρωματικών συμβάσεων που ορίζονται από τη συμφωνία στενεύουν επικίνδυνα. Σε αυτό το κλίμα συντείνει και η συνεχιζόμενη αντίδραση ισχυρών εκκλησιαστικών παραγόντων αλλά και απλών κληρικών, που ήδη έχουν «διαγράψει» από το ποίμνιό τους τούς βουλευτές που υπερψήφισαν το νόμο για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Υπάρχει συνεπώς κίνδυνος μιας «δεξιάς αποσκίρτισης» μέσα στους κόλπους της ΝΔ; Πόσο πιθανό είναι η εσωτερική «αντιπολίτευση» να δείξει προσεχώς τα δόντια της; Ανέφικτο, με την κυριαρχία του Κυρ. Μητσοτάκη και τη σχετική σταθερότητα στη χώρα -παρά τα σοβαρά και ορατά προβλήματα που βασανίζουν ιδιαίτερα τους πιο αδύναμους αλλά στριμώχνουν και τη μεσαία τάξη. Στην οικονομία, άλλωστε, δεν εκδηλώνονται σοβαρές διαφορές -ο πραγματισμός αποτελεί σήμα κατατεθέν για μια σοβαρή μερίδα της ΝΔ που διακρίνεται για το συντηρητισμό της. Όμως σε άλλα πεδία υπάρχει πρόβλημα. Στο μεταναστευτικό πρόβλημα, σε μια ενδεχόμενη όξυνση με την Τουρκία, τα αντανακλαστικά αυτής της τάσης θα ενεργοποιηθούν. Συμβαίνει δε το εξής οξύμωρο. Οι ακροδεξιοί σχηματισμοί μπορεί να μένουν καθηλωμένοι -λόγω των οξύτατων διαφωνιών τους αλλά και του επιπέδου εκπροσώπησής τους- αλλά τα επιχειρήματά τους διεισδύουν σε ένα ευρύτερο συντηρητικό ακροατήριο. Αυτή η ιδιότυπη ώσμωση είναι που μπορεί να δημιουργήσει πονοκεφάλους στη ΝΔ και σε κάθε περίπτωση να ασκήσει πιέσεις για πιο «μαζεμένες» θέσεις ως αντίβαρο σε προωθημένες ρυθμίσεις όπως αυτή για τα ομόφυλα ζευγάρια. Όπως σημειώνει και η κ. Αθηνά Σκουλαρίκη, επίκουρη καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, «αν η ακρίβεια συνεχίσει να υπονομεύει τα επιχειρήματα περί «ανάπτυξης», η οικειοποίηση συντηρητικών, εθνικιστικών και ξενοφοβικών θέσεων είναι πολύ πιθανή. Το σίγουρο είναι ότι ο λόγος της ακροδεξιάς έχει επιρροή πολύ πέραν των ψηφοφόρων της».
Συνεπώς, μπορεί τα κόμματα της αντιπολίτευσης να έχουν «κάποια εσωτερικά ζητηματάκια», όπως είπε πρόσφατα ο πρωθυπουργός, αλλά ας μην υπάρχει επανάπαυση για τα του οίκου της ΝΔ…