THEPOWERGAME
Κινδυνεύει η ΝΔ να «μπατάρει» προς το Κέντρο, αφήνοντας πολιτικό κενό στα δεξιά της; Η συζήτηση για ευρείες ανακατατάξεις, που πιθανόν να υποσκάψουν την πολιτική κυριαρχία του κυβερνώντος κόμματος αναζωπυρώθηκε από την πρόσφατη συνέντευξη του πρώην πρωθυπουργού κ. Αντώνη Σαμαρά, αλλά και την αναθέρμανση της αντιπαράθεσης για το ζήτημα του γάμου των ομοφύλων. Αίφνης, ο γρίφος της ελλειμματικής αντιπολίτευσης από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ εμφανίστηκε να μετατοπίζεται εντός της ΝΔ. «Όταν η ΝΔ στοχεύει αποκλειστικά στο Κέντρο, τη στιγμή που η κοινωνία κινείται δεξιότερα, κινδυνεύει να χάσει την ισορροπία της», ήταν η εκτίμηση του κ. Σαμαρά, που έδωσε λαβή για διάφορες ερμηνείες -μέχρι και κάποιες… νοσταλγικές αναφορές για την πάλαι ποτέ «γαλάζια πολυκατοικία» του Γ. Καρατζαφέρη.
Αν δούμε τα αποτελέσματα των τελευταίων βουλευτικών εκλογών, η πρώτη εικόνα μοιάζει να δικαιολογεί τη δεξιά στροφή, που καταγράφεται εξάλλου σε όλη την Ευρώπη: Η ΝΔ διασφάλισε -και διατηρεί μέχρι σήμερα όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις- την πολιτική κυριαρχία της με το 40% των ψήφων, την ώρα που τα ακροδεξιά κόμματα συγκέντρωσαν περί το 15% των ψήφων. Κι αυτό καθώς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο ΣΥΡΙΖΑ γνώριζε τη συντριβή και βυθιζόταν σε μια βαθιά εσωκομματική κρίση.
Σημαίνει, όμως, πως το 55% των ψήφων πρέπει να αθροιστεί ώστε να τεκμηριωθεί η άποψη ότι υπάρχει «δεξιά πολυκατοικία», που μάλιστα κινδυνεύει από φυγόκεντρες τάσεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται ενόψει και των ευρωεκλογών;
ΝΔ και ακροδεξιά κόμματα: Βίοι… αντίθετοι
H πρόσφατη έρευνα της aboutpeople για λογαριασμό της Eteron μας δίνει μια εντελώς διαφορετική εικόνα για τον βαθμό συνάφειας της ΝΔ με τα ακροδεξιά κόμματα. Την εξήγηση για το τι συμβαίνει τη δίνει ο Πέτρος Ιωαννίδης, πολιτικός αναλυτής της aboutpeople: «Από την κλίμακα συμπάθειας δεν προκύπτει κάποια ιδιαίτερη σχέση μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ και αυτών των τριών κομμάτων δεξιότερά της. Τα ποσοστά συμπάθειας που καταγράφονται είναι πολύ χαμηλά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ψηφοφόροι της ΝΔ εκφράζουν μεγαλύτερη συμπάθεια για το ΚΚΕ (2,38%). Αντίστοιχη “ψυχρότητα” καταγράφεται έναντι της ΝΔ στους ψηφοφόρους των τριών κομμάτων». Και καταλήγει: «Αν και καταγράφονται πεδία συγκλίσεων μεταξύ των οπαδών της ΝΔ και αυτών των κομμάτων (με προεξάρχον το μεταναστευτικό), οι διαφορές τους σε σειρά μείζονων ζητημάτων (ΕΕ, παγκοσμιοποίηση, λειτουργία δημοκρατίας, κινητοποιήσεις) οδηγούν στο συμπέρασμα ότι σήμερα δεν μπορεί να γίνει λόγος για “γαλάζια πολυκατοικία”». Υπάρχουν ακόμα πρόσθετες αποδείξεις για τις αποκλίσεις με την ακροδεξιά. Δύο ενδεικτικά παραδείγματα: το ένα είναι η ακραία φιλορωσική στάση των μικρότερων σχηματισμών δεξιά της ΝΔ για τον πόλεμο στην Ουκρανία -τη στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία των οπαδών του κυβερνώντος κόμματος τάσσεται στο πλευρό της Δύσης. Το δεύτερο είναι ο έντονος ευρωσκεπτικισμός των ακροδεξιών κομμάτων -με συντριπτικά ποσοστά υπέρ της επιστροφής στη δραχμή- την ώρα που η ΝΔ ξεκινάει την καμπάνια της για τις ευρωεκλογές, προτάσσοντας την ευρωπαϊκή της ταυτότητα και το θετικό πρόσημο της συμμετοχής μας στους θεσμούς της Ε.Ε
Ακούγεται πάντως τελευταία -και ενόψει ζυμώσεων λόγω ευρωεκλογών- πως θα μπορούσε ένας ηγέτης να ενώσει τους ακροδεξιούς σχηματισμούς, δημιουργώντας έναν πόλο που ήδη ενισχύεται ανησυχητικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο -τα παραδείγματα της νίκης του Γκέερτ Βίλντερς στην Ολλανδία και την ανόδου του AfD στη Γερμανία είναι ενδεικτικά της τάσης που επικρατεί. Η πραγματικότητα για τη χώρα μας αποτυπώνεται στην έρευνα της Eteron, απ’ όπου συνάγεται ότι στο φάσμα της Ελληνικής Λύσης, Νίκης και Σπαρτιατών, οι οπαδοί του ενός κόμματος δεν θέλουν να βλέπουν τους άλλους!
Κλίματα συμπάθειας (1 αντιπαθώ απόλυτα, 9, συμπαθώ απόλυτα)
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων Σπαρτιατών
ΝΔ 2,09% Ελληνική Λύση 4,64% Νίκη 3,85%
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων Ελληνικής Λύσης
ΝΔ 3,26% Σπαρτιάτες 3,3% Νίκη 3,47%
Κλίμακα συμπάθειας ψηφοφόρων Νίκης
ΝΔ 2,79% Σπαρτιάτες 2,56% Ελληνική Λύση 3,84%
Γιατί η Ελλάδα δεν είναι… Ολλανδία
Η νίκη του ακροδεξιού Γκεερτ Βίλντερς στις εκλογές στην Ολλανδία τροφοδότησε με νέα επιχειρήματα για το «κλίνατε επί ακρο-δεξιά» σε Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα -με δεδομένη τη συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ. Φαίνεται πώς η μεταναστευτική κρίση τροφοδοτεί σε μεγάλο βαθμό των ευρωσκεπτικισμό και την αναζωπύρωση του λαϊκισμού σε πολλές χώρες της Ε.Ε. Η Ελλάδα όμως, μέσα στην ατυχία της με τη δεκαετή κρίση χρέους και τα μνημόνια, στάθηκε τυχερή. Την έκρηξη του λαϊκισμού την περασμένη δεκαετία -με αποκορύφωμα τη διακυβέρνηση της χώρας από το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ- διαδέχτηκε η ανάκαμψη της χώρας, που εκφράστηκε πολιτικά με τη νίκη της ΝΔ το 2019. Ταυτόχρονα, οι μνήμες είναι νωπές από τη διαχείριση της μεταναστευτικής έξαρσης στα σύνορά μας. Κατά κάποιον τρόπο, η χώρα μας «θωρακίστηκε» από ακραίες εκδηλώσεις, που τώρα παίρνουν το πάνω χέρι στο ευρωπαϊκό στερέωμα. Οι κίνδυνοι βεβαίως δεν εξέλιπαν ούτε αυτό σημαίνει ότι η πολιτική κυριαρχία της ΝΔ είναι δεδομένη -αυτό άλλωστε φάνηκε και στο αποτύπωμα του δεύτερου γύρου των περιφερειακών και αυτοδιοικητικών εκλογών. Η παρατεινόμενη κρίση στη Μέση Ανατολή και το ενδεχόμενο ενός νέου μεταναστευτικού κύματος προς και μέσω της χώρας μας θα μπορούσε να οδηγήσει σε έξαρση της ξενοφοβίας και του ευρωσκεπτικισμού, με τα βέλη της κριτικής να στρέφονται κατά της κυβέρνησης.
Οι δύσκολες επιλογές
Τελικά πόσο υπαρκτός είναι ο κίνδυνος για τη ΝΔ να χάσει από τα δεξιά της όσο κερδίζει με την πολιτική της στο Κέντρο; Μια εξήγηση έδωσε ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης -πρόσωπο που συζητήθηκε έντονα τα τελευταία 24ωρα λόγω των επιφυλάξεων που διατύπωσε δημόσια για τον γάμο των ομοφύλων: «Η μεγάλη επιτυχία του Μητσοτάκη είναι ότι έχει βάλει στο επίκεντρό της τα προβλήματα των πολιτών και η αντιμετώπισή τους φέρνει τη ταύτιση ανθρώπων που ξεκινάνε από διαφορετικές αβελτηρίες».
Υπάρχουν βεβαίως και οι δύσκολες επιλογές που προκαλούν και εσωκομματικούς κραδασμούς. Το φορολογικό νομοσχέδιο είναι μια από τις επιλογές αυτές αλλά και η συζήτηση για τον γάμο των ομοφύλων προκαλεί εμφανέστατα εσωκομματικές διαμάχες. Και για τις δύο περιπτώσεις, πάντως, το Μαξίμου θεωρεί ότι η διαχείρισή τους επ’ ουδενί δεν οδηγεί σε ρήξεις. Άλλωστε τα δημοσκοπικά ευρήματα που διαθέτει, δείχνουν ότι ακόμα και για τα επίμαχα θέματα με τους ΛΟΑΤΚΙ+, περίπου ο ένας στους δύο υποστηρικτές της ΝΔ διάκειται θετικά για την επίλυσή τους.
Από τι κινδυνεύει η ΝΔ;
Δεν είναι βέβαια διαπίστωση μόνο του κ. Σαμαρά ότι «η ΝΔ κινδυνεύει μόνο από τον εαυτό της». Όμως είναι η αιτία για αυτό το ότι κινείται προς το κέντρο, την ώρα που η κοινωνία κινείται προς τα δεξιά;
Η αναβάπτιση της πολιτικής κυριαρχίας της ΝΔ στις εκλογές του Μαΐου και Ιουνίου 2023, μετά από μια τετραετή διακυβέρνηση με κρίσεις και ανατροπές, οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εφαρμογή προγραμματικών θέσεων που ικανοποίησαν μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας, ανεξάρτητα από ιδεολογικές καταβολές. Μια πολιτική σταθερότητας, μια επιτυχημένη διαχείριση κρίσεων -τόσο του μεταναστευτικού όσο και της πανδημίας και του ενεργειακού-, μια εξωστρεφής πολιτική στην οικονομία, όλα αυτά συνέτειναν στην εκλογική της νίκη, με υπόβαθρο ένα ζωηρό αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο.
Ωστόσο, η δεύτερη τετραετία άρχισε με μεγάλα προβλήματα -η ακρίβεια στα ράφια των σούπερ μάρκετ, η τραγωδία στα Τέμπη, οι πυρκαγιές του καλοκαιριού, οι καταστροφές στο θεσσαλικό κάμπο τροφοδότησαν τη δυσαρέσκεια των πολιτών. Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί προεκλογικά για την εφαρμογή μιας επιθετικής μεταρρυθμιστικής ατζέντας. Οι καθυστερήσεις στην υλοποίησή της θα μπορούσαν να την εκθέσουν πολιτικά και να αφήσουν έδαφος για ενίσχυση των φυγόκεντρων τάσεων στους κόλπους της. Από την άποψη αυτή, ο χρόνος μέχρι τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024 μετράει αντίστροφα τόσο για τις αντοχές της κυβερνητικής παράταξης όσο και για τις πιθανότητες οι όποιες ρωγμές στο εσωτερικό της να της κοστίσουν πολιτικά και να ενθαρρύνουν τους θιασώτες φυγόκεντρων τάσεων, αποκλίσεων, διαφοροποιήσεων σε βάρος του πολιτικού κεφαλαίου που διαθέτει ο πρωθυπουργός. Άλλωστε, οι ευρωεκλογές προσφέρονται για αποστολή μηνυμάτων με αποδέκτη τις κυβερνήσεις…
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
