THEPOWERGAME
Αντιμέτωπη με μεγάλες προκλήσεις και εν δυνάμει ανατροπές στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται η Ελλάδα, μετά την φονική εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ και την αναμενόμενη χερσαία επέμβαση των ισραηλινών στρατευμάτων στη Λωρίδα της Γάζας. Η πολεμική σύρραξη στην περιοχή τινάζει στον αέρα τις εύθραυστες ισορροπίες στη Μέση Ανατολή και θέτει νέες προκλήσεις για την ελληνική κυβέρνηση, καθώς είναι άγνωστη η έκβαση του πολέμου και οι συνέπειές του.
Στη γεωπολιτική σκακιέρα όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά και μια πιθανή κλιμάκωση των συγκρούσεων με την εμπλοκή περιφερειακών δυνάμεων, όπως του Ιράν, είναι που προκαλεί φόβους για σοβαρές παρενέργειες και στην Ελλάδα. Λίγες ώρες μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ο Έλληνας πρωθυπουργός «καταδίκαζε σθεναρά» την επίθεση. «Στεκόμαστε στο πλευρό του λαού του Ισραήλ και υποστηρίζουμε πλήρως το δικαίωμά του στην αυτοάμυνα», δήλωνε, την ώρα που η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθούσε εμβρόντητη τις αποτρόπαιες σκηνές της εισβολής. Παράλληλα, η χώρα μας, ευθυγραμμιζόμενη με τη γραμμή της ΕΕ, δήλωσε τη θέλησή της να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Παλαιστινίους.
Η κυβέρνηση πήρε καθαρή θέση χωρίς αστερίσκους. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια η συνεργασία με το Ισραήλ στον διπλωματικό, ενεργειακό, αμυντικό τομέα είναι εξαιρετικά στενή, ενώ σοβαρή ανάπτυξη είχε και ο τουρισμός ανάμεσα στις δύο χώρες. Άλλωστε, στις 4 Σεπτεμβρίου στη Λευκωσία, συνερχόταν η τριμερής Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, που καθιερώθηκε από το 2011. Μέσα σε ένα κλίμα, μάλιστα, αισιοδοξίας υπογραμμιζόταν στο κοινό ανακοινωθέν πως η ενίσχυση και η διεύρυνση του κύκλου της ειρήνης μεταξύ του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου, πράγμα αδιανόητο μόλις πριν από λίγα χρόνια, υπόσχεται μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή». Όλα αυτά, ένα μήνα μετά έγιναν κομμάτια και θρύψαλα…
Η κυβέρνηση μετρά ήδη τις επιπτώσεις από τις δραματικές εξελίξεις στις σχέσεις της με τις αραβικές χώρες. Ήδη, δεν είναι λίγοι αυτοί που αγωνιούν για την τύχη της ιστορικής συμφωνίας του Αβραάμ, με την υπογραφή του Ισραήλ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Μπαχρέιν και του Μαρόκου. Η αντοχές της συμμαχίας θα δοκιμαστούν τα προσεχή 24ωρα, με την εισβολή του ισραηλινού στρατού στη Γάζα. Παράλληλα, η κυβέρνηση ενεργοποιεί τους διαύλους επικοινωνίας με άλλες αραβικές χώρες, ιδιαίτερα με τη Σαουδική Αραβία-που είχε προσεγγίσει διπλωματικά το Ισραήλ με τις «ευλογίες» των ΗΠΑ-, αλλά και τις άλλες χώρες του Κόλπου, με τις οποίες επιδιώκονται και επενδυτικά project στην Ελλάδα-και όχι μόνο. Ήδη είναι σε εξέλιξη η αποστολή τεσσάρων ελληνικών F-16, για άσκηση στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Σημαντική είναι και η επίσκεψη στην Αθήνα του αρχηγού της Πολεμικής Αεροπορίας του Κατάρ-μιας χώρας που εδώ και καιρό δίνει οικονομικό «φιλί της ζωής» στην Τουρκία…
Η ελληνική κυβέρνηση, παράλληλα, εξετάζει τρεις κρίσιμες παραμέτρους με δεδομένο ότι η σύρραξη στη Μέση Ανατολή θα κλιμακωθεί με άγνωστο χρονικό ορίζοντα. Εκτός σχεδιασμού του Μαξίμου είναι οποιοδήποτε σενάριο εμπλοκής στην Ανατ. Μεσόγειο. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει πως οι αμυντικοί σχεδιασμοί δεν πρέπει να λάβουν υπόψη ασύμμετρες απειλές και σενάρια επέκτασης της κρίσης. Ούτε είναι αδιάφορο το ότι η καθαρή θέση υπέρ του Ισραήλ κατά την εισβολή της Χαμάς μπορεί να προκαλέσει αντίποινα εντός των συνόρων… Ήδη η σύγκληση του ΚΥΣΕΑ, υπό τον πρωθυπουργό την περασμένη Πέμπτη, σηματοδότησε μια αυξημένη επαγρύπνηση με βάση τις εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη διάσταση της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας, με τις ελληνικές αρχές βρίσκονται σε εγρήγορση και η «πολιτική φύλαξης των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων συνεχίζεται με αμείωτη ένταση». Σε κάθε περίπτωση, κρίσιμο ζήτημα είναι η αναβάθμιση των υποδομών στον τομέα της άμυνας και η επιχειρησιακή ετοιμότητα σε όλα τα επίπεδα. Ήδη η στήλη Code G του powergame.gr αποκάλυψε πριν από 4 μέρες πως από τα 8 C-130 που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία, μόλις τα δύο είναι άμεσα διαθέσιμα. Αυτές τις «γκρίζες ζώνες» μπαίνουν ήδη σε άμεση προτεραιότητα από το Μαξίμου προς επίλυση.
*** Σχεδόν ταυτόχρονα έρχεται στην Αθήνα ο αρχηγός της Πολεμικής Αεροπορίας του Κατάρ, στο πλαίσιο μιας επίσκεψης που -όσοι ξέρουν- τη χαρακτηρίζουν «πολύ κρίσιμη».
Η δεύτερη παράμετρος αφορά στη στάση της Τουρκίας απέναντι στη σύρραξη. Μετά από χρόνια προσπαθειών για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, που είχαν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, η κλιμάκωση του πολέμου φαίνεται να ρίχνει βαριές σκιές στην προσέγγιση αυτή. Ήδη ο Πρόεδρος Ερντογάν, που διατηρεί στενές σχέσεις με Χαμάς και Χεζμπολάχ, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι συμπεριφέρεται ως οργάνωση και όχι ως κράτος κατά της Λωρίδας της Γάζας και «θα καταλήξει να αντιμετωπίζεται ως τέτοια», κάνοντας λόγο για «επονείδιστες μεθόδους του ισραηλινού στρατού». Δηλώσεις, που δεν πέρασαν απαρατήρητες στο Ισραήλ… Παράλληλα, κατηγόρησε ανοιχτά τις ΗΠΑ για την αποστολή του αεροπλανοφόρου USS Gerald R. Ford ανοιχτά του Ισραήλ, λέγοντας ότι θα προκαλέσει αιματοχυσία στη Λωρίδα της Γάζας. Δηλώσεις, που έρχονται να βαρύνουν το κλίμα μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, μετά από μια φάση άμβλυνσης των εντάσεων, μετά την επανεκλογή του Προέδρου Ερντογάν.
Το ερώτημα είναι πόσο οι μετατοπίσεις αυτές μπορεί να έχουν επιπτώσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ιδιαίτερα στον διάλογο των δύο πλευρών που έχει ανοίξει, σε μια προσπάθεια περαιτέρω αποκλιμάκωσης της έντασης. Και πώς η- καλοδεχούμενη- θεσμοθέτηση αυτού του διαλόγου θα είναι βιώσιμη, εφόσον η Τουρκία κλιμακώσει τη ρητορική της κατά των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Με άλλα λόγια, το timing είναι που παίζει ρόλο.
Η τρίτη παράμετρος- εξαιρετικά νευραλγικής σημασίας για τη χώρα μας- αφορά στο ενεργειακό. Ποιος είναι ο φόβος για το χειρότερο σενάριο; Η εμπλοκή του Ιράν στο πλευρό της Χαμάς και η ενεργοποίηση των άλλων οργανώσεων-όπως της Χεζμπολάχ-σε μια ολοκληρωτική επίθεση κατά του Ισραήλ. Το Ιράν, μετά τη χαλάρωση των κυρώσεων από τη Δύση, είναι που τροφοδοτεί με άφθονο πετρέλαιο τη διεθνή αγορά-και ο λόγος που οι τιμές του μαύρου χρυσού δεν ξεπερνούν το φράγμα των 100 δολαρίων το βαρέλι. Σε περίπτωση εμπλοκής του όμως, είναι σίγουρο ότι το εμπάργκο θα επιβληθεί εκ νέου, με αποτέλεσμα οι τιμές του πετρελαίου και του αερίου να εκτοξευθούν, προκαλώντας νέο σοκ στις αγορές.
Το Ισραήλ, που φιλοδοξεί να γίνει ένας νευραλγικός παραγωγός και πάροχος καυσίμων, βάζει σε πάγο τα φιλόδοξα σχέδιά του, υποτάσσοντάς τα στις πολεμικές του προτεραιότητες. Στον πάγο μπαίνουν και τα σχέδια αγωγού μέσω της Τουρκίας-η Άγκυρα πίεζε το Ισραήλ για την κατασκευή του-αλλά στις ελληνικές καλένδες μπαίνει και ο, έτσι κι αλλιώς, αμφισβητούμενος αγωγός EastMed, που αφορούσε άμεσα τη χώρα μας. Αλλά εμπλοκή λόγω του πολέμου θα έχουμε και στον EuroAsia, την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, για την οποία μάλιστα είχε ενεργό εμπλοκή πρόσφατα και ο ΑΔΜΗΕ ως φορέας υλοποίησης του σχετικού project.
Δύσκολες μέρες και για την εισηγμένη στα Χρηματιστήρια του Λονδίνου και του Τελ Αβίβ Energean. Παρά το γεγονός ότι μέχρι τώρα οι εγκαταστάσεις της εταιρείας συνεχίζουν απρόσκοπτα-αυτή τη στιγμή παράγει φυσικό αέριο από το κοίτασμα του Καρίς, 90 χλμ. από την ακτή του Ισραήλ- υπάρχει η ανησυχία για το ενδεχόμενο επέκτασης της σύρραξης και δολιοφθορών.
Υπάρχουν πάντως και τα αισιόδοξα σενάρια και επανασχεδιασμοί, σε περίπτωση που η σύρραξη δεν γενικευθεί. Αυτά έχουν να κάνουν τόσο με την επιδίωξη της κυβέρνησης για ενεργοποίησης των σχεδίων ενεργειακής και ηλεκτρικής διασύνδεσης, ώστε να καταστεί κόμβος μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη όσο και την προτεραιότητα για την επιτάχυνση των διαδικασιών σε ό,τι αφορά τα δικά μας κοιτάσματα, που καρκινοβατούν.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
