Οι δισεκατομμυριούχοι Gianluigi και Diego Aponte, ηγετικά στελέχη της ναυτιλιακής αυτοκρατορίας Mediterranean Shipping Co (MSC)., συζητούν τον διαχωρισμό δύο λιμανιών του Παναμά από την πρόσφατη συμφωνία ύψους 22,8 δισ. δολαρίων για την απόκτηση δεκάδων λιμανιών σε όλο τον κόσμο από την Hutchison Port Holdings, τη μεγαλύτερη κινεζική ναυτιλιακή εταιρεία.
Η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει την εξαγορά 41 λιμανιών σε πέντε ηπείρους, με τα λιμάνια Cristobal και Balboa του Παναμά να αποτελούν το πιο αμφιλεγόμενο κομμάτι της. Η πολύπλοκη αυτή συμφωνία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας πολιτικής και εμπορικής διαμάχης που έχει να κάνει με τις στρατηγικές σημασίες των λιμανιών του Παναμά και τη θέση τους στην περιοχή της Διώρυγας, η οποία ελέγχει ένα από τα πιο σημαντικά εμπορικά στενά του κόσμου.
Η Hutchison, η οποία είχε αποκτήσει τα δύο λιμάνια το 1999, συμφώνησε να τα πουλήσει στα μέλη της οικογένειας Aponte και τον αμερικανικό κολοσσό BlackRock, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συμφωνίας για την εξαγορά των λιμανιών της Hutchison σε όλο τον κόσμο. Η συμφωνία προέβλεπε ότι η Terminal Investment Limited (TIL), θυγατρική της MSC, θα αποκτούσε το 49% των λιμανιών σε όλο τον κόσμο, ενώ το 51% θα πήγαινε στην BlackRock, η οποία θα συμμετείχε στην επένδυση μέσω του βραχίονα υποδομών Global Infrastructure Partners (GIP). Ωστόσο, για τα λιμάνια του Παναμά, η συμφωνία τροποποιείται και η ιδιοκτησία αντιστρέφεται, με την TIL να κατέχει το 51% και την BlackRock το 49%. Η συγκεκριμένη αλλαγή έφερε πολιτικές αντιδράσεις, καθώς η συμφωνία αυτή θεωρήθηκε ως μια «επιστροφή του ελέγχου» των λιμανιών του Παναμά στις ΗΠΑ, ενώ η Κίνα εξέφρασε ανησυχίες για την πώληση αυτών των στρατηγικών λιμανιών σε δυτικές εταιρείες.
Η πώληση των λιμανιών του Παναμά δεν υπεγράφη στις 2 Απριλίου
Οι αντιδράσεις αυτές προέρχονται από την πολιτική και εμπορική αξία των λιμανιών αυτών. Η Κίνα, η οποία έχει σημαντική παρουσία στην περιοχή μέσω των επενδύσεων της στην υποδομή της Διώρυγας του Παναμά, αντέτεινε ότι η πώληση των λιμανιών αυτών στις ΗΠΑ και την BlackRock θα περιορίσει την κινεζική επιρροή στην περιοχή. Από την άλλη πλευρά, η συμφωνία επιτρέπει στον αμερικανικό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να διαφημίσει τη συμφωνία ως μία νίκη για την επιστροφή του ελέγχου των λιμανιών του Παναμά στις ΗΠΑ, παρότι η ίδια η διώρυγα διαχειρίζεται από την Παναμέζικη κυβέρνηση.
Η συμφωνία αντιμετωπίζει και άλλες ρυθμιστικές και νομικές προκλήσεις. Η πώληση των λιμανιών του Παναμά δεν υπεγράφη στις 2 Απριλίου όπως είχε προγραμματιστεί, κυρίως λόγω των πολιτικών και νομικών ζητημάτων που προέκυψαν. Σημειώνεται ότι η συμφωνία εξακολουθεί να υπόκειται σε ρυθμιστικούς ελέγχους σε άλλες χώρες, κυρίως λόγω της κινεζικής εμπλοκής.
Επιπλέον, η συμφωνία αυτή αναμένεται να έχει μεγάλες συνέπειες για την MSC και την TIL, οι οποίες θα εδραιώσουν τη θέση τους όχι μόνο ως κορυφαίοι ναυτιλιακοί όμιλοι, αλλά και ως παγκόσμιοι διαχειριστές λιμενικών υποδομών. Η MSC ήδη κατέχει δεκάδες λιμενικούς τερματικούς σταθμούς σε στρατηγικές τοποθεσίες, από τη Σιγκαπούρη έως τη Σαουδική Αραβία, και η εξαγορά αυτών των λιμανιών θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη θέση τους στην παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά.
Ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, Larry Fink, δήλωσε ότι η συμφωνία παραμένει υπό εξέταση και ότι η επίλυση των ζητημάτων σχετικά με τα λιμάνια του Παναμά θα απαιτήσει περίπου εννέα μήνες. Παρά τις καθυστερήσεις και τις αντιδράσεις, η συμφωνία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στους επόμενους μήνες, με τα παγκόσμια λιμάνια να είναι πιο πιθανό να ολοκληρωθούν γρηγορότερα από τα λιμάνια του Παναμά, τα οποία πιθανόν να καθυστερήσουν για έναν χρόνο. Η κατάσταση αυτή συνεχίζει να παρακολουθείται στενά από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, με τις γεωπολιτικές και οικονομικές συνέπειες να παραμένουν αβέβαιες.
