ΕΚΠΑ: Πώς κινήθηκε η παγκόσμια ναυτιλία στο τέταρτο τρίμηνο του 2024

Μια εκτενή επισκόπηση των παγκόσμιων ναυτιλιακών αγορών για το τέταρτο τρίμηνο του 2024 παρουσίασε το Τμήμα Διαχείρισης Λιμένων και Ναυτιλίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η μελέτη με τίτλο «Q4 2024 SHIPPING ANALYSIS» αναλύει την κρίσιμη διασύνδεση της ναυτιλιακής βιομηχανίας με το παγκόσμιο εμπόριο, εστιάζοντας στις σημαντικές προκλήσεις, τις εξελισσόμενες τάσεις και τις καινοτόμες πρακτικές, που καθοδηγούν τους 4 βασικούς τομείς: των δεξαμενόπλοιων, του ξηρού χύδην φορτίου, των εμπορευματοκιβωτίων και του LNG/LPG.

Η αγορά των δεξαμενόπλοιων (tankers) παρουσίασε ισχυρή δραστηριότητα τον Οκτώβριο του 2024, με ιδιαίτερη ζήτηση για VLCCs (πολύ μεγάλα πλοία μεταφοράς αργού πετρελαίου) και MR (μεσαίου εύρους) δεξαμενόπλοια. Η γήρανση του παγκόσμιου στόλου, με σχεδόν το 40% των δεξαμενόπλοιων να είναι άνω των 15 ετών, και οι γεωπολιτικές εντάσεις, συνέβαλαν σε αυξημένες παραγγελίες με 41,2 εκατομμύρια dwt να έχουν καταγραφεί το 2024. Ωστόσο, οι πωλήσεις δεξαμενόπλοιων ήταν μειωμένες σε σχέση με το 2023, λόγω των κινήσεων μεταξύ των Ελλήνων και των Κινέζων ιδιοκτητών. Ακόμη, η δυναμική της αγοράς διαμορφώθηκε από την αύξηση των εξαγωγών των ΗΠΑ στην Ασία καθώς και από τη νέα παγκόσμια τάση την Ινδίας που στράφηκε από τη Ρωσία στη Μέση Ανατολή. Στο τμήμα των πωλήσεων και αγορών, ο Οκτώβριος σημείωσε ισχυρό ενδιαφέρον για παραγγελίες νέων δεξαμενόπλοιων, κυρίως Aframax και Suezmax, λόγω της ανάγκης για πιο ενεργειακά αποδοτικά και φιλικά προς το περιβάλλον πλοία. Ωστόσο, οι αυξανόμενες τιμές πρώτων υλών και η περιορισμένη χωρητικότητα των ναυπηγείων καθυστέρησαν τις παραδόσεις και αύξησαν το κόστος. Στον τομέα της διάλυσης πλοίων, η αγορά παρέμεινε ήρεμη λόγω της περιορισμένης διαθεσιμότητας παλαιών πλοίων και των τοπικών προκλήσεων στις κύριες περιοχές ανακύκλωσης, όπως η Ινδία και το Πακιστάν.

Όσον αφορά στην αγορά των ξηρών χύδην φορτίων (dry bulk) παρουσιάστηκαν σημαντικές εξελίξεις. Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο του 2024, η ULC-Energy και οι C-Job Naval Architects εξέτασαν τη δυνατότητα χρήσης πυρηνικής ενέργειας ως αντίδοτο στην μείωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ναυτιλία. Η επιστροφή της στάθμης του νερού στη διώρυγα του Παναμά είχε άμεσο αντίκτυπο στον τομέα των ξηρών φορτηγών, αυξάνοντας τον αριθμό των bulkers που διέρχονται από το κανάλι κατά 79% σε σύγκριση με τον Ιανουάριο ενώ η Ινδία μείωσε τις εισαγωγές άνθρακα λόγω χαμηλών θερμοκρασιών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι ναύλοι ξηρών φορτηγών να βιώσουν μια αδύναμη περίοδο, με τον Baltic Dry Index να φτάνει τη χαμηλότερη τιμή του σε 6 μήνες.

Τον Νοέμβριο, η Intercargo εξέφρασε ανησυχία για την απόφαση να μειωθεί το όριο ηλικίας για τους bulk carriers για επιθεώρηση, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση. Η ζήτηση για bulk carriers μικρότερων και μεσαίων μεγεθών παρέμεινε σταθερή, με εστίαση στην κατασκευή πλοίων που να είναι φιλικά προς το περιβάλλον και η αγορά του Capesize, λόγω αυξημένων εξαγωγών σιδηρομεταλλεύματος, βοήθησε στην αύξηση του BDI. Στην αγορά διάλυσης των πλοίων παρουσιάστηκε υποτονική δραστηριότητα, με μόνο 4 bulkers να πηγαίνουν για ανακύκλωση τον Οκτώβριο σε σχέση με το 2023 που συνολικά 91 πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου πωλήθηκαν για διάλυση.

Σχετικά με την αγορά των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (container) μέχρι τον Οκτώβριο, τα ναυπηγεία της Νότιας Κορέας κατείχαν σημαντικό μερίδιο στην παραγωγή νέων πλοίων, με 177 από τις 190 παραγγελίες να έχουν τοποθετηθεί σε κινεζικά ναυπηγεία. Η Hapag-Lloyd και η Maersk, οι δύο μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες, τοποθέτησαν συνολικά 50 παραγγελίες, όλες σε ναυπηγεία της Κίνας ενώ η China State Shipbuilding Corporation ανέφερε ότι τα περισσότερα ναυπηγεία θα είναι γεμάτα μέχρι το 2028. Στο πρώτο μισό του Οκτωβρίου, οι ναύλοι για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων παρουσίασαν πτώση ενώ τον Νοέμβριο, η αγορά ανέκαμψε ελαφρώς, με αύξηση των ναύλων, κυρίως λόγω της ανόδου των αμερικανικών εισαγωγών και των εμπορικών δασμών.

Για τα έτη 2025 η παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά παρουσιάζει αύξηση 5,8% ενώ το 2026 αύξηση 2,6%. Αντίθετα, η ζήτηση εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 3,5% το 2025, αλλά θα μειωθεί κατά 5,5% το 2026, προκαλώντας υποχώρηση των ναύλων. Στην αγορά των διαλύσεων, τον Οκτώβριο οι πωλήσεις ήταν περιορισμένες λόγω των χαμηλών ναύλων, με μόλις 17 πλοία να αλλάζουν ιδιοκτήτη. Τον Νοέμβριο, μόνο 18 πλοία άλλαξαν χέρια για Κινέζους και 4 για Έλληνες ιδιοκτήτες.

Αναφορικά με τον τελευταίο τομέα του LNG/LPG, οι ναύλοι των πλοίων LNG έφτασαν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, κυρίως λόγω της ισορροπίας προσφοράς και ζήτησης. Οι ναύλοι συνέχισαν να μειώνονται και τον Νοέμβριο, με τις τιμές στο spot market να φτάνουν γύρω στα 12 χιλιάδες δολάρια ανά ημέρα, σε σύγκριση με 18,5 χιλιάδες δολάρια στην αρχή του μήνα για τα LNG 160K CBM (κυβικών μέτρων). Τον Δεκέμβριο του 2024, η αγορά των LNG/LPG carriers αντιμετώπισε συνεχιζόμενη πίεση λόγω της υπερπροσφοράς πλοίων και της σχετικά χαμηλής ζήτησης. Οι ναύλοι για τα LNG carriers παρέμειναν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, με πολλά από τα παλαιότερα πλοία να ναυλώνονται κάτω από το ημερήσιο κόστος λειτουργίας του.

Παρά τις προκλήσεις, η αγορά έδειξε σημάδια μακροπρόθεσμης ανάκαμψης, με αυξανόμενο ενδιαφέρον για συμβόλαια μεγαλύτερης και μεσαίας διάρκειας. Στον κλάδο των αγοραπωλήσεων οι ιδιοκτήτες πλοίων συνέχιζαν να τοποθετούν παραγγελίες για νέα πλοία LNG-LPG, αντανακλώντας την πίστη τους στην αγορά ενώ οι Κινέζοι και Έλληνες εφοπλιστές συνέχισαν να ηγούνται των παραγγελιών, με 73 παραγγελίες από Κινέζους και 52 από Έλληνες ιδιοκτήτες. Τέλος, περιορισμένη ήταν η ανακύκλωση των πλοίων LNG/LPG, με λίγες αποσύρσεις λόγω της υψηλής ζήτησης και της μικρής ηλικίας των πλοίων.

Διαβάστε επίσης

Η Ελλάδα στον χάρτη του μη τραπεζικού δανεισμού: Οι νέες προκλήσεις

Ενισχύσεις 7,7 δισ. για 437.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Data centers: Ποιες περιοχές βγαίνουν μπροστά στην κούρσα για επενδύσεις