THEPOWERGAME
Η πρόσφατη κίνηση των ιρανικών δυνάμεων να καταλάβουν το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων MSC Aries, που διέσχιζε τα στενά του Ορμούζ, την προηγούμενη εβδομάδα, σηματοδοτεί μια περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και ως προς την εμπορική ναυτιλία. Λίγες ώρες μετά, το Ιράν εξαπέλυσε και επίθεση με πυραύλους εναντίον στόχων στο Ισραήλ, επισημοποιώντας το πολεμικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή, με άμεση και ορατή απειλή και για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας για να απαντήσει σήμερα τα ξημερώματα το Ισραήλ με μία περιορισμένου εύρους επίθεση στο έδαφος του Ιράν.
Το πλοίο έπλεε περίπου 50 μίλια από τις ακτές των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, όταν δέχθηκε επίθεση από επίλεκτη ομάδα του Ιράν, που το κατέλαβε και το έχει μεταφέρει εντός των ιρανικών χωρικών υδάτων. Το πλοίο φέρει σημαία Πορτογαλίας και εκτιμάται ότι συνδέεται με τον Ισραηλινό δισεκατομμυριούχο Εγιάλ Όφερ, ο οποίος εκτός από τη ναυτιλία, έχει σημαντικά επιχειρηματικά συμφέροντα και στους τομείς των ακινήτων, της τεχνολογίας, των τραπεζών και της ενέργειας.
Η κίνηση αυτή επανέφερε στην επιφάνεια το σενάριο ενός πιθανού κλεισίματος των στενών του Ορμούζ από το Ιράν, που αποτελεί ένα «εφιαλτικό» σενάριο για το διεθνές εμπόριο ενέργειας, καθώς από την συγκεκριμένη περιοχή, διακινείται το 30% των παγκόσμιων θαλάσσιων εξαγωγών πετρελαίου και το 20% των εξαγωγών LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο). Αν για οποιοδήποτε λόγο, τα δεξαμενόπλοια αρχίσουν να αποφεύγουν και τα στενά του Ορμούζ, πέραν της Διώρυγας του Σουέζ (λόγω των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα), γίνεται ξεκάθαρο ότι θα δημιουργηθεί μια πρωτοφανής συνθήκη, που θα ανατρέψει το υφιστάμενο status quo και θα δημιουργήσει νέες ροές φορτίων.
Σε σχετική του ανάλυση, ο ναυλομεσιτικός οίκος Allied επισημαίνει ότι ήδη οι πλοιοκτήτες αποφεύγουν να δρομολογήσουν τα πιο σύγχρονα δεξαμενόπλοια τους, μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, ώστε να μην διακινδυνεύσουν χτυπήματα από τους Χούθι. Αντιθέτως, παρατηρούνται αυξημένες ροές των πλοίων ηλικίας άνω των 20 ετών, όπου κρίνεται ότι το ρίσκο είναι μικρότερο. Είναι μάλιστα χαρακτηριστική και η αλλαγή της προέλευσης των πλοίων. Με βάση τα σχετικά στοιχεία, από τις αρχές του έτους, το 87% των πλοίων της κλάσης Aframax και Suezmax που διέσχισαν την Διώρυγα του Σουέζ ήταν ρωσικών συμφερόντων.
Ωστόσο, μια περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ και η απειλή κλεισίματος και των Στενών του Ορμούζ, που αποτελούν την κύρια δίοδο προς το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής, θα σηματοδοτούσε μια μεγάλη μείωση των εξαγωγών πετρελαίου από τον Αραβικό Κόλπο, κάτι που θα επηρεάσει πρώτα και κύρια τα πλοία της κλάσης VLCC (Very Large Crude Carriers), δηλαδή τα μεγάλα δεξαμενόπλοια. Σε ένα τέτοιο σενάριο, το πετρέλαιο π.χ. της Σαουδικής Αραβίας δεν θα είχε εύκολη διέξοδο προς τις διεθνείς αγορές, πέραν ίσως κάποιων περιφερειακών αγωγών, όπως ο East-West που καταλήγει στην Ερυθρά Θάλασσα κι είναι δυναμικότητας 5 εκατ. βαρελιών πετρελαίου/ημέρα. Η τοποθεσία του όμως στο Γιανμπού, ακριβώς πάνω από την Υεμένη, επίσης γεννά θέματα ασφαλείας. Η έτερη δίοδος βρίσκεται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και αφορά τον αγωγό προς την Φουτζέιρα, δυναμικότητας 1,5 εκατ. βαρελιών πετρελαίου/ημέρα.
Η Allied σημειώνει πάντως ότι κάθε φορά που δημιουργούνται ανησυχίες για την παγκόσμια προσφορά πετρελαίου, ακολουθεί η αύξηση των ναύλων, καθώς εντείνονται οι προσπάθειες των εισαγωγέων να εξασφαλίσουν βαρέλια. Μερικές φορές αρκεί και μόνο ο φόβος ότι μπορεί να υπάρξει ζήτημα προμηθειών, προκειμένου να εκτοξευτούν οι ναύλοι. Για παράδειγμα, ήδη από την εβδομάδα μετά την 7η Οκτωβρίου, δηλαδή αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και την Χαμάς, οι ναύλοι των δεξαμενόπλοιων VLCC, αυξήθηκαν κατά 23.500 δολάρια/ημέρα, ακριβώς λόγω της ανησυχίας που δημιουργήθηκε. Στην περίπτωση των στενών του Ορμούζ, ο κίνδυνος διατάραξης των προμηθειών πετρελαίου είναι πολλαπλάσιος, οπότε, είναι προφανές ότι και το θετικό «σοκ» στην ναυλαγορά θα είναι μεγαλύτερο, τουλάχιστον έως ότου βρεθούν εναλλακτικές οδοί για την κάλυψη των πετρελαϊκών αναγκών, ή να υπάρξει αποκλιμάκωση της κρίσης.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
