THEPOWERGAME
Το 2023 ήταν μια εξαιρετική χρονιά για την κρουαζιέρα με τον παγκόσμιο τζίρο του κλάδου να ξεπερνά τα 8 δισ. δολάρια και ρυθμό ετήσιας ανάκαμψης 11,5% για την επόμενη δεκαετία. Νέα πλοία εισέρχονται στην αγορά το επόμενο έτος και πολλοί στον κλάδο της κρουαζιέρας προβλέπουν άλλη μια χρονιά ρεκόρ το 2024.
Και το πιο καλό νέο για τους επιβάτες είναι ότι υπάρχει σοβαρή περίπτωση οι τιμές, που είχαν φτάσει στα ύψη, να ακολουθήσουν πτωτική πορεία. Αυτό τουλάχιστον φάνηκε από τις συζητήσεις που έγιναν στο ετήσιο φόρουμ της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) που πραγματοποιήθηκε στο Σαουθάμπτον στις 19 Δεκεμβρίου 2023.
Φυσικά οι επικεφαλής της κρουαζιέρας προσπαθούν να αποτρέψουν τους πράκτορες να μπουν σε έναν πόλεμο τιμών, με αφορμή τα 20 νέα πλοία που αναμένεται να δρομολογηθούν το επόμενο έτος. Τόσο ο αντιπρόεδρος EMEA της Royal Caribbean, Μπεν Μπουλντίν, όσο και ο ομόλογός του στη Celebrity Cruises, Ζιλ Χοκ, παρότρυναν τους πράκτορες να πουν στους πελάτες για την ποιότητα που προσφέρει μια κρουαζιέρα, αντί να τονίζουν τις χαμηλές τιμές.
Ο Χοκ απευθυνόμενος στους πράκτορες είπε χαρακτηριστικά «Αν πουλάς κρουαζιέρα σε υψηλότερη τιμή, κερδίζεις περισσότερη προμήθεια. Ο χρόνος που χρειάζεται για να πουληθεί μια κρουαζιέρα £299 είναι ο ίδιος με τον χρόνο που χρειάζεται για να πουληθεί μια κρουαζιέρα £5.000. Είμαι βέβαιος ότι θα προτιμούσατε να έχετε την προμήθεια από μια κράτηση £5.000. Δεν καταλαβαίνω τον ενθουσιασμό γύρω από τις πραγματικά φθηνές προσφορές».
Για τους επιβάτες πάντως, οι προσφορές είναι σημαντικός παράγοντας. Ειδικά τώρα που το κόστος ζωής είναι πολύ ακριβότερο.
Πάντως το κοινό που προσελκύουν οι κρουαζιέρες γίνεται συνεχώς νεότερο. Έρευνα της CLIA αναφέρει ότι το 88% των Millennials και το 86% των Gen-X που έχουν πάει κρουαζιέρα, σχεδιάζουν να ξαναπάνε. Αλλά και ανάμεσα σε αυτούς που δεν έχουν επιλέξει ποτέ κρουαζιέρα, το 77% των Millennials και το 73% των Gen-X δηλώνουν ότι εξετάζουν αυτή την επιλογή διακοπών.
Πόσο οικολογική είναι η κρουαζιέρα;
Η συζήτηση για τις επιπτώσεις της κρουαζιέρας στο περιβάλλον αλλά και τη συμβολή τους στον υπερτουρισμό έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια. «Το κρουαζιερόπλοιο καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής του σε ένα λιμάνι λειτουργεί τις ηλεκτρογεννήτριές του προκειμένου να έχει επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας για να λειτουργούν οι διάφοροι χώροι του και να εξυπηρετούνται οι επιβάτες του. Η λειτουργία των ηλεκτρομηχανών δημιουργεί ατμοσφαιρική ρύπανση στην περιοχή πέριξ του λιμένα», προειδοποιούσε ήδη πριν από την πανδημία σε ειδική μελέτη της η διαΝΕΟσις.
Ταυτόχρονα, η μαζική αποβίβαση χιλιάδων επισκεπτών σε προορισμούς με χαμηλή φέρουσα ικανότητα, όπως στη Σαντορίνη, επιβάλει τον έλεγχο της δραστηριότητας.
Το καλοκαίρι του 2023, το Άμστερνταμ ανακοίνωσε ότι εξετάζει την απαγόρευση ελλιμενισμού μεγάλων κρουαζιερόπλοιων και την πιθανή μεταφορά του προβλήτα της κρουαζιέρας εκτός πόλης. Αν και πρόκειται ακόμα για πρόταση χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα, ωστόσο δίνει το στίγμα των σχεδίων που επεξεργάζονται πολλά λιμάνια για τη μείωση του μαζικού τουρισμού και της ρύπανσης.
Η απάντηση της CLIA από την άλλη είναι ότι η κρουαζιέρα έχει κάνει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της βιωσιμότητας. Οι εταιρείες έχουν προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και εναλλακτικά καύσιμα. Από τα 44 νέα κρουαζιερόπλοια που είναι υπό κατασκευή μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, τα 25 θα είναι με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και τα 7 έτοιμα για τη δυνατότητα χρήσης μεθανόλης κατά την παράδοση. Η Έκθεση της CLIA του 2023 διαπιστώνει ότι το 48% (σε επίπεδο χωρητικότητας) των νεότευκτων πλοίων θα σχεδιαστεί με κινητήρες LNG και συστήματα τροφοδοσίας καυσίμου. Επισημαίνεται ότι τα πλοία αυτά θα αποτελούν επίσης μέρος μιας μελλοντικής γενιάς πλοίων, που θα μπορούν να κινούνται με ανανεώσιμα ναυτιλιακά καύσιμα μόλις οι πάροχοι καυσίμων είναι σε θέση να τα διαθέσουν σε ευρεία κλίμακα.
Σε πρόσφατη επίσκεψη αντιπροσωπείας της CLIA στην Ελλάδα, όπου πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με Έλληνες υπουργούς, κατατέθηκε Σχέδιο Δράσης για την ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Ελλάδα για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Το Σχέδιο Δράσης της CLIA βασίζεται σε πέντε πυλώνες:
Επέκταση της τουριστικής σεζόν και ανάδειξη νέων προορισμών σε τοπικό επίπεδο καθώς και ενθάρρυνση συνεργασιών μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.
Δημιουργία λιμενικών υποδομών και περιβάλλοντος λειτουργίας, που περιλαμβάνουν την ανάπτυξη συστήματος και πολιτικής κατανομής θέσεων ελλιμενισμού (berth management system) σε τοπικό επίπεδο για τον προσεκτικό σχεδιασμό των αφίξεων και αναχωρήσεων κρουαζιερόπλοιων.
Ανάπτυξη πρακτικών βιώσιμου τουρισμού, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για σχέδια διαχείρισης προορισμών για τους δημοφιλείς προορισμούς.
Ανάπτυξη λύσεων παράκτιας ενεργειακής υποστήριξης που θα συνεργάζονται με τις περιβαλλοντικές τεχνολογίες που αναπτύσσονται πάνω στα πλοία και παράλληλη υποστήριξη της παραγωγής και της προμήθειας βιώσιμων καυσίμων πλοίων, στα οποία η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως ναυτικό έθνος.
Την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των Ελλήνων για το ναυτικό επάγγελμα και τις ευκαιρίες απασχόλησης στον κλάδο της κρουαζιέρας, καθώς και την ταυτόχρονη ανάπτυξη των δεξιοτήτων της επόμενης γενιάς ναυτικών.