THEPOWERGAME
Εκτόξευση της ζήτησης LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) για τον εφοδιασμό των πλοίων σε όλη την ζώνη της Μεσογείου, προβλέπουν παράγοντες της ναυτιλίας, εξαιτίας της επερχόμενης μετατροπής της ευρύτερης περιοχής σε Ζώνη Ελέγχου Εκπομπών Ρύπων (ECA- Emission Control Area).
Πρόκειται για απόφαση που ψηφίστηκε στο τέλος του 2022 από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) και η οποία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Μαΐου του 2024, με την πλήρη εφαρμογή του νέου κανονισμού να έρχεται ένα χρόνο αργότερα, δηλαδή τον Μάιο του 2025, ήτοι 18 μήνες από σήμερα. Βάσει της σχετικής απόφασης, κάθε πλοίο που διαπλέει την Μεσόγειο θα πρέπει να χρησιμοποιεί πολύ χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο (0,1%),
Η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να αλλάξει άρδην το τοπίο στον εφοδιασμό των πλοίων που δραστηριοποιούνται στην Μεσόγειο, επηρεάζοντας άμεσα, όχι μόνο την ποντοπόρο ναυτιλία, αλλά και την κρουαζιέρα, την ναυτιλία μικρών αποστάσεων και φυσικά την ακτοπλοΐα. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με τον μεγαλύτερο νηογνώμονα παγκοσμίως, την ολλανδική DNV, «η μετατροπή της Μεσογείου σε ζώνη ECA θα αυξήσει την ζήτηση για LNG ως καύσιμο». Σε σχέση με τα σημερινά καύσιμα, το LNG προσφέρει το πλεονέκτημα της μείωσης των διοξειδίου του αζώτου έως και 80%, ενώ σχεδόν εξουδετερώνει πλήρως τις εκπομπές διοξειδίου του θείου και μικροσωματιδίων.
Ως εκ τούτου, προβλέπεται και μεγάλη άνοδος της ζήτησης για πλοία, που χρησιμοποιούν το LNG ως καύσιμο. Ήδη, αυτά αποτελούν την μερίδα του λέοντος, μεταξύ των νέων παραγγελιών πλοίων, με δυνατότητα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων. Ειδικότερα, τα πλοία αυτά αποτελούν το 16,28% του συνολικού βιβλίου παραγγελιών, με το 10,3% να αφορά σε πλοία που χρησιμοποιούν το LNG ως καύσιμο. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν υποβληθεί παραγγελίες για 97 πλοία LNG. Ωστόσο, σύμφωνα με την DNV, ο αριθμός αυτός αναμένεται να εκτοξευτεί σε 425 πλοία έως το 2025 και σε 505 πλοία το 2026. Σήμερα, λειτουργούν 978 πλοία, που χρησιμοποιούν το LNG ως καύσιμο. Από αυτά, το 19% δραστηριοποιείται αποκλειστικά στην Ευρώπη.
Σήμερα, λειτουργούν 16 σταθμοί εφοδιασμού πλοίων με LNG στην Μεσόγειο, με τους μεγαλύτερους εξ αυτών να βρίσκονται στην Ιβηρική Χερσόνησο, στην Βαρκελώνη και το Αλγκεσίρας, όπως επίσης και το Γιβραλτάρ. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά το προσεχές διάστημα. Σημειωτέον ότι πέραν της μετατροπής της Μεσογείου σε ECA, η οποία θα επιταχύνει την υιοθέτηση του LNG ως καυσίμου, σημαντική ώθηση, ειδικά στο σκέλος των υποδομών, αναμένεται να δώσει η εφαρμογή της οδηγίας 2014/94/ΕΕ για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν διασφαλίσει την ύπαρξη ικανών σημείων ανεφοδιασμού με LNG στα λιμάνια που αποτελούν τμήμα του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών, το αργότερο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2025. Στην περίπτωση της Ελλάδας, αυτό αφορά τα λιμάνια του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, της Ηγουμενίτσας, της Πάτρας και του Ηρακλείου.
Η άλλη εναλλακτική, εκτός δηλαδή της χρήσης LNG, αφορά στην τοποθέτηση συστήματος πλυντηρίδων (scrubbers) στα πλοία, λύση που φαντάζει μη βιώσιμη για τα μικρότερα πλοία που δραστηριοποιούνται εμπορικά στην Μεσόγειο Θάλασσα, δηλαδή για τα πλοία της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων.
Το κόστος τους κινείται πέριξ των 1-2 εκατ. ευρώ, ανάλογα με το είδος και την χωρητικότητα του πλοίου και δεν είναι οικονομικά βιώσιμα, καθώς ο χρόνος απόσβεσης σε ένα μικρό πλοίο είναι πολύ μεγαλύτερος, έναντι π.χ. ενός μεγαλύτερου πλοίου της ποντοπόρου ναυτιλίας. Αντίστοιχα, το μέγεθος των scrubbers τα καθιστά λιγότερο βολικά για τοποθέτηση στα μικρότερα πλοία της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων. Αν λοιπόν δεν αναπτυχθούν λύσεις για μικρότερα πλοία από τους προμηθευτές τέτοιων συστημάτων, η μόνη εναλλακτική για τους πλοιοκτήτες είναι η χρήση των πιο «καθαρών» καυσίμων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι περισσότεροι φορείς του κλάδου, μοιάζουν να συμφωνούν ότι η επικρατέστερη λύση θα είναι η μετατροπή των υφιστάμενων πλοίων, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν το LNG ως καύσιμο.