Τα λιμάνια της Μεσογείου ανακτούν τον ιστορικό ρόλο τους ως κομβικά σημεία για την εξυπηρέτηση ασφάλιση των γεωπολιτικών και οικονομικών συμφερόντων της Ευρώπης.
Καθώς κονταίνουν οι εφοδιαστικές αλυσίδες και το υγροποιημένο φυσικό αέριο αντικαθιστά τις ροές της ρωσικής Gazprom, τα λιμάνια της νότιας Ευρώπης καλούνται να αναλάβουν έναν μεγαλύτερο ρόλο, είτε ως κέντρα logistics για την αποθήκευση εμπορευμάτων, είτε ως σημεία για την εγκατάσταση τερματικών σταθμών φυσικού αερίου (LNG), είτε είναι πλωτοί (FSRU), είτε επίγειοι.
Η άφιξη της πλωτής μονάδας υγροποιημένου φυσικού αερίου Golar Tundra στο λιμάνι Πιομπίνο της Τοσκάνης φέτος την άνοιξη θεωρήθηκε ένα σημαντικό βήμα στην ενεργειακή αυτονομία της χώρας. Απώτερος στόχος της Ρώμης είναι να διακόψει πλήρως κάθε τροφοδοσία φυσικού αερίου από τη Ρωσία μέχρι τον χειμώνα του 2024 και ο Golar Tundra μαζί με έναν ακόμη FSRU θα συμβάλουν καθοριστικά στην επίτευξη αυτού του στόχου. Υψηλές είναι επίσης οι προσδοκίες για τον πλωτό τερματικό σταθμό στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ο οποίος πρόκειται να ολοκληρωθεί στα τέλη του τρέχοντος έτους.
Στο λιμάνι της Βαρκελώνης έχει εγκατασταθεί προ ετών ένας από τους μεγαλύτερους τερματικούς σταθμούς LNG. Πέντε ακόμη τερματικούς σταθμούς διαθέτει η Ισπανία, συμπεριλαμβανομένου ενός στο Μπιλμπάο και ενός ακόμη στη Βαλένθια.
Κομβικής σημασίας είναι επίσης το λιμάνι της Μασσαλίας, με την κυβέρνηση του Μανουέλ Μακρόν να συζητεί με τη Μαδρίτη την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού που να το ενώνει με το λιμάνι της Βαρκελώνης για τη μεταφορά φυσικού αερίου. Η υλοποίηση ενός τόσο φιλόδοξου σχεδίου απαιτεί εργασίες σε βάθος πενταετίας, ενώ μια ανάλογη διασύνδεση συζητείται μεταξύ Ισπανίας και Ιταλίας.
Εντούτοις, η απεξάρτηση της Ευρώπης από το δίκτυο αγωγών της Gazprom δεν σημαίνει αυτόματα πως έχουν διακοπεί πλήρως οι συναλλαγές με τη Ρωσία. Τον περασμένο μήνα δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία που έδειξαν πως οι εισαγωγές LNG -μέσω θαλάσσιων μεταφορών- από τη Ρωσία στην Ισπανία αυξήθηκαν κατά 70% μέσα στο πρώτο επτάμηνο του έτους. Αν μη τι άλλο, η Ρωσία επιδιώκει μεγαλύτερη πρόσβαση σε θαλάσσιες οδούς που οδηγούν στη Μεσόγειο, έχοντας ήδη εξασφαλίσει ένα ακόμη πέρασμα από τη Θάλασσα του Αζόφ μέσω των κατεχόμενων στην ανατολική Ουκρανία. Σύμφωνα με πηγές της βρετανικής εφημερίδας Guardian, οι κυβερνώντες στην Κριμαία δήλωσαν πως τα λιμάνια της Χερσώνας και της Ζαπορόζια δεν θα επιστρέψουν στα χέρια της Ουκρανίας, αντανακλώντας την αποφασιστικότητα του Κρεμλίνου να τα κρατήσει γερά υπό τον έλεγχό του.
Η Μεσόγειος επανέρχεται στο προσκήνιο, αφού είχε τεθεί στο περιθώριο επί μια 30ετία μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου και την ανάδυση των ασιατικών αγορών, αναφέρουν αναλυτές στην ηλεκτρονική έκδοση Polemics. Αυτό δεν ισχύει μόνον για την ενέργεια, αλλά και για τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Ενδεικτική είναι η επέκταση του λιμανιού της Ταγγέρης.
Σε απόσταση μόλις 14 χιλιόμετρα από τις ακτές της Ταρίφα στην Ανδαλουσία, το Tanger Med καταδεικνύει ακριβώς αυτήν τη δυναμική της Μεσογείου. Εκτός από το λιμάνι, συμπεριλαμβάνει έναν τεράστιο χώρο logistics, που εξυπηρετεί 900 εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Siemens και της Peugeot. Κατά τη διάρκεια του περσινού έτους διαχειρίστηκε εμπορεύματα περίπου 7,5 εκατ. TEU (μονάδα χωρητικότητας πλοίων), αντανακλώντας άνοδο της τάξεως του 6% από το 2021.
Στοιχεία θέλουν γενικά τα λιμάνια της Μεσογείου να έχουν ενισχύσει την αποτελεσματικότητά τους, με μέσο όρο ανάπτυξης 3,6%, περιορίζοντας το χάσμα με τους «ανταγωνιστές» στη Βόρεια Ευρώπη, επισημαίνει το Polemics.
