THEPOWERGAME
Οκτώβριος του 2021. Η κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα χτυπά «κόκκινο», καθώς τα προβλήματα στις θαλάσσιες μεταφορές που παρατηρήθηκαν τους μήνες που προηγήθηκαν, λόγω πανδημίας, έχουν αρχίσει να δημιουργούν το φαινόμενο της «χιονοστιβάδας», επηρεάζοντας και τις επίγειες μεταφορές, γεννώντας με τη σειρά τους νέα προβλήματα στη θάλασσα. Σχεδόν 4 στα 10 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων βρίσκονται εγκλωβισμένα, καθώς αναμένουν να εξυπηρετηθούν σε κάποιο λιμάνι.
Μια πρωτόγνωρη κατάσταση, η οποία, όμως, όπως φαίνεται, θα έχει κι άλλα «επεισόδια», αυτήν τη φορά στις αίθουσες των δικαστηρίων. Η πρόσφατη κατάρρευση της αμερικανικής αλυσίδας λιανεμπορίου Bed Bath & Beyond(BBB) ενδέχεται να αποκαλύψει λεπτομέρειες για τις πρακτικές που χρησιμοποίησαν εκείνη την περίοδο κάποιες από τις ναυτιλιακές εταιρείες τακτικών γραμμών, ώστε να μεγιστοποιήσουν τα υπερκέρδη τους. Δεν θα είναι η πρώτη φορά που ο κλάδος αυτός της ναυτιλίας βρίσκεται στο στόχαστρο των Αρχών, καθώς και πριν από μερικά χρόνια είχαν επιβληθεί πρόστιμα για εφαρμογή πρακτικών «καρτέλ» στις χρεώσεις των ναύλων.
Θα είναι όμως μια από τις πρώτες φορές που ένας από τους μεγαλύτερους πελάτες τους θα επιχειρήσει να αποδείξει ότι οι καταχρηστικές πολιτικές τιμολόγησης προκάλεσαν την χρεοκοπία του. Η Bed Bath & Beyond κατέθεσε αίτηση προστασίας από τους πιστωτές της στις 23 Απριλίου, βάζοντας «λουκέτο» και στα 475 καταστήματά της. Παράλληλα, όμως, η εταιρεία διεκδικεί δεκάδες εκατ. δολάρια σε αποζημιώσεις από τις ναυτιλιακές εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι οποίες, σύμφωνα με την BBB, διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη χρεοκοπία της. Με βάση τη σχετική προσφυγή που κατατέθηκε στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ναυτιλίας (Federal Maritime Commission), πριν από μερικές ημέρες, η εταιρεία αξιώνει 31,7 εκατ. δολάρια από την OOCL, μια θυγατρική εταιρεία της κινεζικής Cosco και άλλα 7,8 εκατ. δολάρια από τη Yang Ming, έναν ακόμα μεγάλο όμιλο του κλάδου, που εδρεύει στην Ταϊβάν. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν κι άλλες προσφυγές εναντίον άλλων ναυτιλιακών εταιρειών.
Η BBB ισχυρίζεται ότι οι εναγόμενες εταιρείες δεν τήρησαν τα προβλεπόμενα από τις συμβάσεις που είχαν υπογράψει μαζί της για τα έτη 2020 και 2021 και συγκεκριμένα την παροχή ελάχιστων θέσεων μεταφοράς (δηλαδή κοντέινερ) για τη μεταφορά των προϊόντων που εμπορευόταν η εταιρεία. Μάλιστα, η BBB αναφέρει ότι η OOCL εκχώρησε τις θέσεις που θα έπρεπε να έχουν δεσμευτεί για δικό της λογαριασμό, σε άλλους πελάτες της, προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της. Έτσι, υποχρέωσε την BBB να αναζητήσει θέσεις στη σποτ αγορά, η οποία εκείνη την περίοδο είχε καταγράψει «έκρηξη», με το κόστος να υπερδεκαπλασιάζεται. Συγκεκριμένα, η μεταφορά ενός κοντέινερ από την Κίνα προς τη δυτική πλευρά των ΗΠΑ είχε φτάσει να κοστίζει πάνω από 20.000 δολάρια, έναντι 2.000 δολαρίων πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Σύμφωνα με την ΒΒΒ, οι μειωμένες θέσεις που έλαβε από τις εταιρείες προκάλεσαν επιπλέον ζημία της τάξεως των 12 εκατ. δολαρίων ως μεταφορικά έξοδα.
Στην πράξη, αυτό που υποστηρίζει η Bed Bath & Beyond είναι πως η OOCL ουσιαστικά εκπλειστηρίαζε στον υψηλότερο πλειοδότη τον χώρο που θα έπρεπε να έχει δεσμεύσει για λογαριασμό της, με βάση την υπογεγραμμένη σύμβαση μεταξύ των δύο πλευρών. Επίσης, η εταιρεία ζητεί την επιστροφή 13,7 εκατ. δολαρίων που πλήρωσε στην OOCL ως έκτακτες χρεώσεις λόγω μεγάλης εποχικής ζήτησης και οι οποίες σημειώνει ότι περιλαμβάνονταν ήδη στις σχετικές συμβάσεις. Στη σχετική προσφυγή η ΒΒΒ παραθέτει γραπτή επικοινωνία με στελέχη της OOCL, όπου της αναφέρεται ότι αν πληρωθούν αυτά τα επιπλέον ποσά, θα της εξασφαλιζόταν επιπλέον χώρος στα πλοία της εταιρείας.
Ανάλογες καταγγελίες έχουν γίνει και από άλλους πελάτες των ναυτιλιακών ομίλων, αρχής γενομένης από την MCS Industries εναντίον της Cosco και της MSC, ήδη από τον Αύγουστο του 2021, όταν η διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας βρισκόταν σε τροχιά «απογείωσης».
Σε κάποιο στάδιο η κατάσταση είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο, ώστε μεγάλοι όμιλοι λιανεμπορίου των ΗΠΑ προχωρούσαν σε πρωτόγνωρες κινήσεις, όπως π.χ. η ναύλωση ολόκληρων πλοίων για λογαριασμό τους. Αλυσίδες, όπως Walmart, Target, HomeDepot, DollarTree και Costco Wholesale, είχαν ναυλώσει φορτηγά πλοία (που τότε δεν βρίσκονταν σε μεγάλη ζήτηση) για τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων. Ασφαλώς, ο αριθμός των κοντέινερ που μπορούν να μεταφέρουν τα εν λόγω πλοία είναι πολύ μικρότερος, ωστόσο ορισμένοι πλοιοκτήτες προχώρησαν ακόμα και σε μετατροπές των πλοίων, καθώς η ζήτηση ήταν πολύ υψηλή. Τα φορτηγά πλοία αυτά είχαν το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι μπορούσαν να πραγματοποιήσουν φορτοεκφορτώσεις σε λιμάνια που δεν είχαν ανάλογη συμφόρηση με τα λιμάνια μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, κερδίζοντας πολύτιμο χρόνο εν όψει της τότε επερχόμενης εορταστικής περιόδου.
Σε ό,τι αφορά την ΒΒΒ βέβαια, ο βασικός λόγος για την κατάρρευσή της ήταν ασφαλώς η πανδημία, καθώς το δίκτυό της ήταν προσανατολισμένο σχεδόν εξ ολοκλήρου στα φυσικά της καταστήματα. Με δεδομένο ότι αυτά υποχρεώθηκαν σε πολύμηνες διακοπές λειτουργίας και στη συνέχεια με προβλήματα ανεφοδιασμού του αποθέματός τους, τα οικονομικά προβλήματα έκαναν γρήγορα την εμφάνισή τους. Μια ακόμα σημαντική παράμετρος που επιτάχυνε την πτώση της εταιρείας ήταν η απόφαση, το 2019, να αυξήσει το ποσοστό των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας που διέθετε μέσω των καταστημάτων της, μειώνοντας αντίστοιχα το μερίδιο των αμερικανικών προϊόντων. Αυτή η κίνηση είχε αποτέλεσμα να μην μπορεί να έχει άμεση πρόσβαση σε εγχώρια παραγόμενα προϊόντα, τη στιγμή που τα χρειαζόταν περισσότερο. Μόνο από την έλλειψη αποθεμάτων κατά το τρίτο τρίμηνο του 2021, η εταιρεία υπολογίζεται ότι απώλεσε 100 εκατ. δολάρια, ενώ τα προβλήματα συνεχίστηκαν και τα επόμενα τρίμηνα, όταν επιπλέον η εταιρεία αντιμετώπισε και ζητήματα ρευστότητας, μέχρις ότου καταρρεύσει πλήρως.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
