Την επιστροφή της ναυτιλίας στην εποχή των πανιών και την αξιοποίηση του αέρα ως «πράσινου» καυσίμου για την πρόωση των πλοίων οραματίζεται μερίδα ερευνητών και ειδικών του κλάδου, θεωρώντας ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν λύση στην προσπάθεια που γίνεται για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων. Ασφαλώς, η χρήση πανιών δεν είναι κάτι καινοφανές. Αντιθέτως, έχουν αναπτυχθεί λύσεις εδώ και αρκετά χρόνια, χωρίς όμως ιδιαίτερη απήχηση.
Αυτό φαίνεται να αλλάζει τώρα, καθώς οι ανάγκες είναι μεγάλες. Μέχρι να αναπτυχθούν νέα και πιο καθαρά καύσιμα, σε σχέση π.χ. με το φυσικό αέριο, που παραμένει άλλωστε ορυκτό, τα πλοία θα πρέπει να εξακολουθήσουν να μειώνουν την κατανάλωση καυσίμων και τις εκπομπές ρύπων. Ως εκ τούτου, μια λύση που μοιάζει να κερδίζει έδαφος είναι η επιστροφή στη χρήση πανιών και καταρτιών. Ένας από τους πρωτοπόρους στον τομέα αυτόν είναι η εταιρεία Norsepower, η οποία ειδικεύεται στην κατασκευή και τοποθέτηση μηχανικών πανιών (ανοίγουν και κλείνουν με μοτέρ δηλαδή), για πλοία μεγάλου μεγέθους. Πριν από μερικές ημέρες, μάλιστα, η Norsepower εξασφάλισε χρηματοδότηση 28 εκατ. ευρώ «πράσινων» κεφαλαίων, καθώς μια σειρά από ιδιώτες επενδυτές και private funds επέλεξαν να αποκτήσουν μετοχές στην εταιρεία. Στόχος της χρηματοδότησης είναι να αυξηθεί η παραγωγική της δυναμικότητα και να μπορέσει να απευθυνθεί σε περισσότερες κατηγορίες πλοίων στην αγορά, μέσω της τεχνολογίας που έχει αναπτύξει.
Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση, περίπου 30.000 πλοία θα μπορούσαν να τοποθετήσουν τα συστήματα πανιών με ρότορες, που έχει αναπτύξει η Norsepower, ώστε να αξιοποιήσουν την δύναμη του ανέμου και να μειώσουν την κατανάλωση καυσίμου και συνεπώς και τις εκπομπές ρύπων. Σε ετήσια βάση είναι εφικτή η εξοικονόμηση 80 μεγατόνων διοξειδίου του άνθρακα. Η λύση αυτή χρησιμοποιείται ήδη τα τελευταία οκτώ χρόνια. Για να μετακινούνται τα πανιά χρησιμοποιείται ελάχιστο μέρος από το ηλεκτρικό ρεύμα του ίδιου του πλοίου.
Με τον τρόπο αυτόν αξιοποιείται κάθε φορά η μέγιστη δύναμη του ανέμου, με αποτέλεσμα να προκύπτει σημαντική εξοικονόμηση καυσίμου. Σύμφωνα με σχετικές, ανεξάρτητες μετρήσεις της Lloyd’s Register, τα πανιά αυτά εξασφαλίζουν μείωση της κατανάλωσης καυσίμου από 5% έως και 25%, ή και ακόμα περισσότερο. Ανάλογα αποτελέσματα έχουν καταγράψει κι άλλες μετρήσεις, που έχουν γίνει από εταιρείες όπως η ABB, η Napa και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Τσάλμερς. Μεταξύ των χρηστών της τεχνολογίας περιλαμβάνονται η Scandlines, η ιαπωνική Nippon Marine, η CLdN (εταιρείες μεταφοράς κοντέινερ) και η βραζιλιάνικη Vale, ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους εμπορίας πρώτων υλών στον κόσμο, με ιδιόκτητο στόλο πλοίων.
Λύσεις αξιοποίησης του ανέμου για την πρόωση του πλοίου προσφέρουν ασφαλώς κι άλλες εταιρείες. Ο όμιλος Yara Marine, που ειδικεύεται στην παροχή «πράσινων» τεχνολογιών στον τομέα της ναυτιλίας, έχει λανσάρει την τεχνολογία Wind Wings, που αναπτύχθηκε από την BAR Technologies. Πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο συνδυάζει τα πανιά και σύγχρονες τεχνολογίες βελτιστοποίησης της ναυσιπλοΐας. Η τεχνολογία αυτή είναι πλήρως αυτοματοποιημένη, κάτι που σημαίνει ότι δεν απαιτείται πρόσθετο πλήρωμα για τη λειτουργία της. Η εταιρεία υπόσχεται μέση εξοικονόμηση της τάξεως του 1,5 τόνου καυσίμου και 4,7 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, χωρίς μάλιστα να απαιτείται μείωση της ταχύτητας του πλοίου.
