THEPOWERGAME
Αυξημένη ζήτηση καταγράφεται για ναυλώσεις φορτηγών πλοίων το τελευταίο διάστημα, με επίκεντρο τα φορτία άνθρακα. Το ακόμα πιο ενθαρρυντικό «νέο» για τους πλοιοκτήτες είναι ότι η ζήτηση αυτή αφορά προορισμούς και ταξίδια μεγαλύτερων αποστάσεων, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το μεταφορικό έργο κι επομένως και τα έσοδα. Πρόκειται για την αντιστροφή της τάσης των τελευταίων ετών, όταν το παγκόσμιο εμπόριο άνθρακα έφθινε, λόγω της σταδιακής μετάβασης σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας.
Η ενεργειακή κρίση έχει επαναφέρει τον άνθρακα στο προσκήνιο, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η ζήτηση, άρα και οι ναυλώσεις πλοίων για τη μεταφορά του. Ο άνθρακας αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη αγορά για τα φορτηγά πλοία, μετά το σιδηρομετάλλευμα. Η κάμψη της ζήτησης για τη συγκεκριμένη πρώτη ύλη είχε αρνητική επίδραση στο επίπεδο των ναύλων. Σήμερα, φαίνεται πως αυτό αντιστρέφεται, αρχής γενομένης από τα μεγαλύτερα πλοία της κλάσης Capesize, που διαθέτουν μεταφορική ικανότητα έως 180.000 τόνους dwt.
Ωστόσο, ίσως ο ακόμα πιο καθοριστικός παράγοντας για την εκτιμώμενη ανάκαμψη των ναύλων έγκειται στην αύξηση του μεταφορικού έργου, λόγω των μεγαλύτερων αποστάσεων ή τόνων/μίλι απόστασης. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της AXS, ο δείκτης αυτός καταγράφει αύξηση της τάξεως του 6,6% κατά το φετινό εννεάμηνο. Πρόκειται για μια σαφή ένδειξη ότι οι εισαγωγείς άνθρακα προμηθεύονται την εν λόγω πηγή ενέργειας από χώρες που βρίσκονται πιο μακριά απ’ ό,τι μέχρι πρόσφατα.
Ο λόγος φυσικά δεν είναι άλλος από τον αποκλεισμό του ρωσικού άνθρακα από την ευρωπαϊκή αγορά. Από τις αρχές Αυγούστου και μετά, το ρωσικό κάρβουνο δεν μπορεί να εισαχθεί στην ΕΕ, με αποτέλεσμα η Ρωσία να δυσκολεύεται να αναδρομολογήσει την παραγωγή της. Σύμφωνα με στοιχεία της BIMCO, το τελευταίο δίμηνο, οι εξαγωγές άνθρακα από τη Ρωσία έχουν μειωθεί κατά 7% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, ενώ συνολικά εντός του 2022 έχουν υποχωρήσει κατά 5%. Ωστόσο, η BIMCO αναφέρει ότι ο δείκτης τόνος/μίλια έχει αυξηθεί κατά 30% τους τελευταίους 2,5 μήνες, καθώς από τότε που επιβλήθηκαν οι κυρώσεις της ΕΕ, η μέση απόσταση για κάθε φορτίο έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 50% ή περίπου 1.250 μίλια.
Μέχρι στιγμής, μεγαλύτερο όφελος καταγράφουν τα πλοία Capesize, κυρίως λόγω της αυξημένης ζήτησης για ρωσικό άνθρακα από την Ινδία. Η κυβέρνηση της τελευταίας επιχειρεί να επωφεληθεί των σημαντικών εκπτώσεων στην τιμή πώλησης του άνθρακα από τη Ρωσία, κάτι που έχει πράξει και με το ρωσικό πετρέλαιο. Παρ’ ότι και η ίδια η Ινδία είναι σημαντικός παραγωγός άνθρακα, τα αποθέματά της είναι χαμηλά και η ζήτηση ενέργειας είναι υψηλή, με αποτέλεσμα να ναυλώνει φορτηγά πλοία γεμάτα με άνθρακα, τα οποία υποχρεώνονται να κάνουν τον διάπλου της Αφρικής, για να αποφύγουν τα ευρωπαϊκά λιμάνια και να προσεγγίσουν τα ινδικά λιμάνια.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, στο παιχνίδι των εισαγωγών φθηνού ρωσικού άνθρακα έχει πλέον μπει και η Κίνα, η οποία αποτελεί και τον μεγαλύτερο εισαγωγέα παγκοσμίως από τις αρχές του έτους μέχρι σήμερα. Ο ρωσικός άνθρακας αποτελεί το 22,6% των συνολικών εισαγωγών άνθρακα της Κίνας. Μάλιστα, παρ’ ότι συνολικά οι σχετικές εισαγωγές της Κίνας έχουν υποχωρήσει κατά 25,7% φέτος, εκείνες από τη Ρωσία καταγράφουν αύξηση κατά 3,5%, ακριβώς λόγω της μειωμένης τιμής. Το προσεχές διάστημα, η τάση αυτή αναμένεται να ευνοήσει και τα πιο μικρά σε μέγεθος φορτηγά πλοία των κλάσεων panamax και supramax. Σημειωτέον ότι στην Κίνα οι εξορύξεις άνθρακα αυξήθηκαν κατά 13,8% το φετινό οκτάμηνο (Ιανουάριος – Αύγουστος), ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ενισχύθηκε και αυτή κατά 16,7%.