Η απαγόρευση της υποψηφιότητας της Μαρίν Λεπέν στις επόμενες εκλογές κινδυνεύει να προκαλέσει έξαρση του αντισυστημικού αισθήματος στη Γαλλία, γεγονός που θα μπορούσε να υπονομεύσει τις προσπάθειες σταθεροποίησης των εύθραυστων δημόσιων οικονομικών της χώρας, σημειώνει χαρακτηριστικά το Bloomberg.
Η απόφαση του δικαστηρίου να αποκλείσει τη ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς από τις προεδρικές εκλογές του 2027 θέτει σε κίνδυνο την εύθραυστη ισορροπία, που έχει επιτρέψει στην κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν να εγκρίνει τον προϋπολογισμό του 2025. Η απόφαση αυξάνει την πιθανότητα πρότασης δυσπιστίας στο κοινοβούλιο και ενδέχεται να παραδώσει τον έλεγχο του Εθνικού Συναγερμού της Λεπέν σε έναν σχετικά άπειρο 29χρονο, τον Ζορντάν Μπαρντελά.
Ήδη, η Λεπέν και οι σύμμαχοί της ισχυρίζονται ότι η απόφαση αποτελεί μια συνωμοσία του πολιτικού κατεστημένου. «Η υπόθεση αυτή χρησιμοποιείται για να θέσει τη Μαρίν Λεπέν εκτός μάχης για τις επόμενες προεδρικές εκλογές», δήλωσε ο πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού, Ζορντάν Μπαρντελά, στο ραδιόφωνο Europe 1 σήμερα. «Δεν θα εγκαταλείψουμε τον αγώνα και στο τέλος θα νικήσουμε».
Δικαστές του Ποινικού Δικαστηρίου του Παρισιού έκριναν ένοχη τη Μαρίν Λεπέν και το κόμμα της, Εθνικός Συναγερμός, για υπεξαίρεση 4,4 εκατομμυρίων ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων, που σχετίζονται με την εσωτερική πολιτική τους ατζέντα.
Τη Δευτέρα, η Λεπέν καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση και της επιβλήθηκε άμεση πενταετής απαγόρευση συμμετοχής σε εκλογές. Ο δικηγόρος της Μαρίν Λεπέν, Ροντόλφ Μποσελύ, δήλωσε ότι κατέθεσε έφεση τη Δευτέρα και σκοπεύει να επιταχύνει τη διαδικασία. Αν και μια απόφαση του εφετείου πριν από τις επόμενες εκλογές δεν αποκλείεται, θα είναι δύσκολο να εκδοθεί γρήγορα, λόγω της πολυπλοκότητας της υπόθεσης και του αριθμού των κατηγορουμένων.
Η Λεπέν υιοθέτησε προκλητικό τόνο σε συνέντευξή της το βράδυ της Δευτέρας στον γαλλικό τηλεοπτικό σταθμό TF1, χαρακτηρίζοντας την εκλογική της απαγόρευση ως μια «πολιτική» απόφαση. «Το κράτος δικαίου έχει παραβιαστεί πλήρως από αυτή την απόφαση», δήλωσε στη συνέντευξή της στο TF1. «Δεν περίμενα ότι οι δικαστές θα έφταναν τόσο μακριά ενάντια στη δημοκρατική διαδικασία».
Ο Carsten Nickel, αναλυτής της εταιρείας συμβούλων Teneo στο Λονδίνο, προειδοποίησε ότι αν ο Εθνικός Συναγερμός παρουσιάσει τα γεγονότα ως μια φιλελεύθερη συνωμοσία, τότε θα μπορούσε να «κλιμακώσει τη σύγκρουση στο κοινοβούλιο» και να καταθέσει πρόταση δυσπιστίας, που θα οδηγούσε σε διάλυση της κυβέρνησης.
Η γαλλική πολιτική σκηνή βρίσκεται σε αναταραχή για το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου έτους, αφού ο Μακρόν έχασε την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία στις πρόωρες εκλογές. Το κόμμα της Λεπέν πέτυχε ιστορικό αποτέλεσμα στον πρώτο γύρο εκείνων των εκλογών, αλλά αποκλείστηκε από την εξουσία, όταν τα υπόλοιπα κόμματα ενώθηκαν για να μπλοκάρουν τους υποψηφίους της. Αυτή η κίνηση είχε ήδη ενισχύσει τη δυσπιστία μεταξύ των υποστηρικτών της.
Η απόφαση του δικαστηρίου έρχεται επίσης σε μια περίοδο αυξημένων εντάσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου πολλαπλές δικαστικές αποφάσεις έχουν είτε καθυστερήσει είτε ακυρώσει σειρά εκτελεστικών εντολών του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η Λεπέν είναι φαβορί για τις προεδρικές εκλογές του 2027, καθώς τα όρια θητείας αποκλείουν τον Μακρόν από το να θέσει ξανά υποψηφιότητα.
Σε δημοσκόπηση της Odoxa που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα, η Λεπέν βρέθηκε επίσης στην κορυφή της λίστας των πιο δημοφιλών πολιτικών στη Γαλλία, με 37% των ερωτηθέντων να τη στηρίζουν ή να έχουν θετική γνώμη γι’ αυτήν. Ο Ζορντάν Μπαρντελά ήρθε τρίτος με 35%.
Αξιωματούχοι του Εθνικού Συναγερμού κατήγγειλαν την απόφαση της Δευτέρας ως ακόμα μία πολιτική κίνηση που στοχεύει στο να στερήσει από την ηγέτιδα του κόμματος την ευκαιρία να κυβερνήσει τη Γαλλία. «Το Σύστημα λογοκρίνει την αγαπημένη υποψήφια του λαού και κύρια αντίπαλο», δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Ζαν-Φιλίπ Τανγκί, στενός συνεργάτης της Λεπέν.
Η δύσκολα κερδισμένη ηρεμία στη Γαλλία φαίνεται και πάλι εύθραυστη, τη στιγμή που η Ευρώπη επιταχύνει τις προσπάθειες για τη στήριξη της Ουκρανίας, παρατηρεί το Bloomberg. Περισσότερη αναταραχή σε μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης θα μπορούσε επίσης να θέσει σε κίνδυνο αυτές τις προσπάθειες, ενώ ο Τραμπ πιέζει για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθεί να δημιουργήσει ρήγμα μεταξύ των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων.
Έρευνα έδειξε ότι το 42% των ερωτηθέντων ήταν ικανοποιημένοι με την απόφαση του δικαστηρίου, ενώ το 29% παρέμεινε αδιάφορο, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Elabe σε 1.008 ενήλικες για το BFM TV, η οποία διεξήχθη διαδικτυακά μετά την καταδίκη της Λεπέν τη Δευτέρα. Περίπου το 68% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η άμεση εφαρμογή της απόφασης για τον αποκλεισμό της από το αξίωμα είναι δίκαιη, ενώ το 31% τη χαρακτήρισε άδικη.
To plan B με Μπαρντελά για αντί-Λεπέν
Λίγο μετά την ανακοίνωση της ετυμηγορίας, ο Μπαρντελά εξέφρασε την οργή του σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Σήμερα, δεν καταδικάζεται άδικα μόνο η Μαρίν Λεπέν», έγραψε. «Εκτελείται η γαλλική δημοκρατία». Ο πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη ιστορικού ποσοστού για το κόμμα στον πρώτο γύρο των ευρωπαϊκών εκλογών το περασμένο καλοκαίρι, αξιοποιώντας τη νεανική του γοητεία, για να κάνει το κόμμα να φαίνεται πιο mainstream, ειδικά στα social media.
Ωστόσο, παρόλο που η δημοτικότητά του στους νέους έχει ενισχυθεί χάρη στη δυναμική του παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένου του TikTok, θεωρείται άπειρος και συχνά φαίνεται αδύναμος σε πολιτικές συζητήσεις. Ο Μπαρντελά ανέλαβε την ευθύνη όταν το κόμμα του απέτυχε να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών το καλοκαίρι του 2024 — αν και αναδείχθηκε ως το κόμμα με τις περισσότερες έδρες.
«Λάθη πάντα γίνονται, και έχω κάνει κι εγώ. Αποδέχομαι το μερίδιο της ευθύνης μου τόσο για τη νίκη στις ευρωεκλογές όσο και για τη χθεσινή ήττα», δήλωσε ο Μπαρντελά μετά την εκλογική αποτυχία. Αρχικά αποτελέσματα εσωτερικού ελέγχου έδειξαν ότι το κόμμα δεν αξιολόγησε επαρκώς τους υποψήφιους βουλευτές του και ότι όσοι κατέβηκαν στις εκλογές δεν είχαν την κατάλληλη εκπαίδευση. Ωστόσο, τα ευρήματα δεν δημοσιοποιήθηκαν ποτέ.
Ο Μπαρντελά ενδέχεται επίσης να αντιμετωπίσει εσωκομματική αντίσταση. Ενώ επιδιώκει να ενισχύσει την εικόνα του προβάλλοντας την ταπεινή του καταγωγή από το φτωχό και πολυπολιτισμικό προάστιο Seine-Saint-Denis του Παρισιού, ορισμένα στελέχη του κόμματος τον ειρωνεύονται για την επιφανειακότητά του και υποστηρίζουν ότι υπερβάλλει σχετικά με τις σεμνές ρίζες του.
«Η κατάσταση θα είναι πρόκληση για τον Μπαρντελά. Είναι ακόμα νέος και φρέσκος ως έναν βαθμό, αλλά δεν είναι Μακρόν που εμφανίστηκε στη σκηνή, ο οποίος ήταν όχι μόνο νέος και φρέσκος, αλλά και σχετικά έμπειρος», δήλωσε η Μάρτα Λόριμερ, λέκτορας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ και επισκέπτρια ερευνήτρια στο London School of Economics.
Ερωτήματα παραμένουν σχετικά με το αν ο Μπαρντελά θα μπορέσει να συσπειρώσει τη βάση του κόμματος γύρω από την απόφαση της Δευτέρας με τρόπο που θα οδηγήσει τελικά τη γαλλική ακροδεξιά σε εκλογική νίκη στις προεδρικές εκλογές του 2027. «Το αν ο Μπαρντελά μπορεί να διοχετεύσει αυτή την οργή, μένει να φανεί», δήλωσε ο Καρστεν Νίκελ. «Δύο χρόνια είναι μεγάλο διάστημα».
