Οι ΗΠΑ διαθέτουν σημαντικό πλούτο σε μεταλλεύματα αλλά μέχρι σήμερα το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι αποτρεπτικό για την αξιοποίηση εκτάσεων που βρίσκονται, κυρίως, στις πολιτείες της Νεβάδα, της Αριζόνα και του Τέξας. Υπολογίζεται πως εάν οι ΗΠΑ αξιοποιούσαν τα ορυχεία χαλκού θα είχαν πρόσθετη εξορυκτική δυναμική ανάλογη του ενός δέκατου της παγκόσμιας παραγωγής. Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, έχει εκδηλώσει την πρόθεσή του να εξασφαλίσει πρόσβαση στις κρίσιμες πρώτες ύλες της Γροιλανδίας, της Ουκρανίας ή ακόμη και της Δημοκρατίας του Κονγκό.
Εξαγγελίες του Τραμπ για την απόκτηση του ελέγχου της Γροιλανδίας, η οποία έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών μετά την Κίνα, ή η πίεση στην Ουκρανία για την από κοινού αξιοποίηση των κρίσιμων πρώτων υλών της «μαρτυρούν» τις ανάγκες των αμερικανικών βιομηχανιών. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο που οι γεωπολιτικές εντάσεις μπορεί να αποτρέψουν τη σύναψη συμφωνιών με αντίπαλες χώρες, κυρίως την Κίνα. Αυτήν την εβδομάδα, ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ, Νταγκ Μπέργκαμ, δήλωσε πως η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων επιθυμεί να επισπεύσει τις διαδικασίες έκδοσης αδειών και να μειώσει τη γραφειοκρατία για την αμεσότερη εκμετάλλευση των εγχώριων κοιτασμάτων σε μεταλλεύματα. Ειδήμονες τονίζουν πως χρειάζεται μια ολόκληρη 29ετία για να εξασφαλιστούν οι απαραίτητες άδειες για την εκμετάλλευση ενός νέου ορυχείου στις ΗΠΑ. Μόνον η Ζάμπια έχει λιγότερο χρονοβόρες διαδικασίες. Από το 2002 έχουν ανοίξει μόνον τρία ορυχεία στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την S&P Global.
Πληροφορίες θέλουν, μάλιστα, τον Τραμπ να υπογράφει εκτελεστικό διάταγμα για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και εκτιμάται πως ένα από τα πρώτα έργα που θα τεθούν σε λειτουργία είναι το ορυχείο χαλκού Resolution της Rio Tinto στην πολιτεία της Αριζόνα που έχει τη δυνατότητα να ικανοποιήσει το ένα τέταρτο των αναγκών της εγχώριας αγοράς. Ένα ακόμη έργο που αναμένεται να εγκριθεί είναι η αξιοποίηση των κοιτασμάτων χαλκού και νικελίου Twin Metals που έχει εξασφαλίσει η Antofagasta στην πολιτεία της Μινεσότα. Σύμφωνα με ανάλυση της Benchmark Minerals και των Financial Times, τα ορυχεία χαλκού στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Resolution και Twin Metals, μπορούν να ενισχύσουν την εγχώρια προσφορά σχεδόν κατά δυο εκατ. τόνους. Πρόκειται για το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής χαλκού.
Μεγάλος αντίπαλος η Κίνα
Μεγάλος αντίπαλος στο κυνήγι των κρίσιμων πρώτων υλών όχι μόνον των ΗΠΑ αλλά και άλλων βιομηχανικών χωρών είναι η Κίνα που έχει αποκτήσει τεράστια δικαιώματα εξόρυξης, κυρίως, σε αφρικανικές χώρες, με αποτέλεσμα να παίζει κυρίαρχο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία και να ρίχνει τόσο χαμηλά τις τιμές που εξοστρακίζει τον ανταγωνισμό. Η Κίνα ελέγχει το 90% της παγκόσμιας επεξεργασίας των σπάνιων γαιών και ελέγχει το 60% των αποθεμάτων τους. Παρέχει πάνω από το 90% του γραφίτη που είναι κατάλληλος για την κατασκευή μπαταριών αυτοκινήτου. Η εξάρτηση είναι τόσο μεγάλη που η προηγούμενη κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ανέβαλε πέρσι την άνοιξη για μια διετία περιορισμούς σε φοροαπαλλαγές για την αγορά ηλεκτροκίνητων που περιείχαν γραφίτη από την Κίνα.
Η Κίνα, βέβαια, έχει επίγνωση της πλεονεκτικής θέσης της σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ έχουν εντείνει τον εμπορικό πόλεμο. Πέρσι τον Δεκέμβριο, δηλαδή πριν αναλάβει ο Ντόναλντ Τραμπ τα ηνία του Λευκού Οίκου, το Πεκίνο επέβαλε όρια στις εξαγωγές ορισμένων κρίσιμων πρώτων υλών ως αντίποινα σε περιορισμούς πωλήσεων ημιαγωγών στην Κίνα από την Ουάσιγκτον. Οι περιορισμοί του Πεκίνου επηρέασαν τις αμερικανικές εισαγωγές στο αντιμόνιο, το οποίο είναι απαραίτητο για την παραγωγή ημιαγωγών, πλαστικών, υφασμάτων ή ακόμη και επιχρισμάτων στις κατασκευές. Οι ΗΠΑ θορυβήθηκαν και συνειδητοποίησαν πως πρέπει να ξεκινήσουν ξανά την εξορυκτική δραστηριότητα εντός της χώρας. Θα πρέπει να αρθούν, τέλος, μέτρα προστασίας για το περιβάλλον όπως η 20ετής απαγόρευση εξορύξεων επί κυβέρνησης Μπάιντεν στην περιοχή Boundary Waters που βρίσκεται εξ ολοκλήρου στην περιοχή της Μινεσότα. Αναπόφευκτα, η αυτονομία της ισχυρότερης οικονομίας στον κόσμο έρχεται σε σύγκρουση με την προστασία του περιβάλλοντος σε μια εποχή που η πράσινη μετάβαση τίθεται στο περιθώριο.