Κάτι λιγότερο από δυο τρισ. ευρώ έχει τη δυνατότητα να δαπανήσει επιπλέον η Γερμανία για την άμυνα και τις υποδομές μέσα στην επόμενη δεκαετία, καταλήγει έρευνα των Financial Times. Όπως συμπεραίνουν 28 οικονομολόγοι που ερωτήθηκαν από τη βρετανική εφημερίδα, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μπορεί να αυξήσει τα δημοσιονομικά βάρη της από το 63% του ΑΕΠ που ισχύει σήμερα στο 86% μέχρι το 2035, δίχως να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο επερχόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, ανακοίνωσε την πρόθεση του να προχωρήσει σε αναθεώρηση του συνταγματικού κανόνα για το «φρένο χρέους» που, ουσιαστικά, απαγορεύει στους κυβερνώντες να αυξήσουν τον νέο δανεισμό της χώρας πάνω από το 0,35% του διαρθρωτικού ΑΕΠ. Απώτερος στόχος του Μερτς, ο οποίος επικράτησε στις ομοσπονδιακές εκλογές που διεξήχθησαν πρόωρα στις 23 Φεβρουαρίου, είναι να θωρακιστεί η άμυνα της χώρας του και να τονωθεί η υποτονική ανάπτυξη με δημόσιες επενδύσεις σε υποδομές.
«Η Γερμανία έχει τεράστια δημοσιονομική δυνατότητα», δήλωσε στους Financial Times ο Μαρτσέλο Μεσόρι, καθηγητής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας. «Το βασικό σημείο» είναι πως με δημόσιο χρέος στο 80% ή ακόμη και 90% του ΑΕΠ, η Γερμανία έχει το περιθώριο για να «δανειστεί υπεύθυνα» και να καλύψει την άμεση ανάγκη του αμυντικού εξοπλισμού της και τη βελτίωση των υποδομών της. Λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της κατάρρευσης της ενεργειακής συνεργασίας με τη Μόσχα, η γερμανική οικονομία εκτιμάται πως θα καταγράψει συρρίκνωση του ΑΕΠ για τρίτο διαδοχικό έτος. Οι υπολογισμοί της βρετανικής εφημερίδας στηρίζονται στην εκτίμηση πως το ονομαστικό ΑΕΠ θα ενισχύεται κατά 2%, ετησίως, από 4,5 τρισ. ευρώ στα 5,4 τρισ. ευρώ το 2035. Ο Μερτς ετοιμάζεται να προωθήσει τις προτάσεις του για τη συνταγματική μεταρρύθμιση του «φρένου χρέους» μέσα από το υφιστάμενο κοινοβούλιο στο πλαίσιο μιας συμμαχίας με τους Σοσιαλδημοκράτες και πιθανώς τους Πρασίνους. Εκτιμάται πως κάτι τέτοιο θα είναι δύσκολο μετά τις 24 Μαρτίου, όταν αναλάβει τα ηνία της χώρας η νέα σύνθεση του κοινοβουλίου, καθώς το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) μαζί με την ακραία Αριστερά έχουν το ένα τρίτο των εδρών στο κοινοβούλιο.
Αναμένονται οι προτάσεις για Κομισιόν για τα δάνεια των 150 δισ. ευρώ
Τα συμπεράσματα της έρευνας των FT είναι κρίσιμα καθώς, επίσης, η Κομισιόν ετοιμάζεται να παρουσιάσει εντός των επόμενων ημερών μια σειρά προτάσεων για την επένδυση περίπου 150 δισ. ευρώ από δάνεια της Ε.Ε σε αμυντικό εξοπλισμό των κρατών-μελών από πυρομαχικά μέχρι ηλεκτρονικές υποδομές. Επιπλέον σκοπός αυτών των δανείων είναι να μπορέσουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε να εξοπλίσουν την Ουκρανία επειδή η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε αιφνίδια να παύσει κάθε στρατιωτική βοήθεια που εγκριθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση των Δημοκρατικών. Από τις αρχές Μαρτίου, η Ε.Ε μαζί με τη Βρετανία βρίσκονται σε έναν διπλωματικό πυρετό για να κρατήσουν ανοικτές τις διαύλους επικοινωνίας με την κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων, η οποία έχει αναστρέψει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ σε μια στροφή 180ο μοιρών, αλλά και να θωρακίσουν τάχιστα την ευρωπαϊκή άμυνα.
Sipri: Η Ευρώπη εξαρτώμενη από τις ΗΠΑ για τον αμυντικό εξοπλισμό της
Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν δεν είναι μόνον οικονομικά. Η Ευρώπη θα πρέπει να ενισχύσει την αμυντική αυτονομία της σε στρατιωτικό εξοπλισμό και συστήματα πληροφοριών. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνών για τη Διεθνή Ειρήνη της Στοκχόλμης (Sipri), τα δυο τρίτα των όλων που εισήγαγαν τα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας προέρχονταν από τις ΗΠΑ. Αυτό καταδεικνύει την εξάρτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ σε μια περίοδο που μέλη των Ρεπουμπλικάνων και της κυβέρνησης Τραμπ, όπως ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ, στενός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου, τάσσονται υπέρ της αποχώρησης της Ουάσινγκτον από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Το ποσοστό των εισαγωγών όπλων από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη αυξήθηκε από το 52% την περίοδο 2015-2019 στο 64%.
Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναγνώρισαν πως θα πρέπει να διατηρήσουν υψηλά τις αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ. Σύμφωνα με στοιχεία του ΝΑΤΟ, τα Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη και ο Καναδάς έχουν αυξήσει αθροιστικά τις αμυντικές δαπάνες τους από το 1,43% του ετήσιου ΑΕΠ το 2014, δηλαδή μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, στο 2,02% το 2024. Ο Τραμπ απαίτησε από τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ να αυξήσουν το ποσοστό αυτό στο 5% του ΑΕΠ, ετησίως, την ώρα που οι αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ κινούνται στο 3% του ΑΕΠ που είναι ένα από τα υψηλότερα ποσοστά. Τις μεγαλύτερες δαπάνες για την άμυνα πραγματοποιεί η Πολωνία, φθάνοντας το 4,7% του ετήσιου ΑΕΠ.
