THEPOWERGAME
Ο Νικόλαος Μάρτης ανήκε σε εκείνους που πίστευαν προ καιρού πως η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς για διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές. Μέσα στη μακρά πορεία του ως πολιτικός έδωσε προ 60ετίας το πράσινο φως για τη δημιουργία του Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης και μεσολάβησε για να γυριστούν «Τα Κανόνια του Ναβαρόνε» στη χώρα μας. Θεωρούσε πως οι μεγάλες παραγωγές του παγκόσμιου κινηματογράφου, όπως «Το παιδί και το Δελφίνι», «Ποτέ την Κυριακή» και «Ζorba the Greek» αποτέλεσαν πολύτιμες ευκαιρίες για την προβολή της χώρας. Ως αντάλλαγμα, οι συντελεστές της παραγωγής αποκτούσαν πρόσβαση στη μοναδική φωτεινότητα των ελληνικών τοπίων.
Κινηματογράφος: Το παράδειγμα της Βρετανίας
Για να μετατραπεί, ωστόσο, μια χώρα σε πόλο έλξης για τα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο είναι απαραίτητο να υπάρχει ένας συνδυασμός παραγόντων. Η Βρετανία ήταν από τις πρώτες χώρες που το αντιλήφθηκαν. Από το 2007 ξεκίνησε να προσφέρει μεγάλα οικονομικά κίνητρα σε παραγωγές υψηλού κύρους υπό προϋποθέσεις. Με έκπτωση φόρου έως και 25% επί του προϋπολογισμού, η Βρετανία προωθεί παραγωγές που επικεντρώνονται στην κουλτούρα, στον πολιτισμό και στην ιστορία της ή μέρος των γυρισμάτων αποπερατώνεται στη χώρα. Μετά τη μεγάλη επιτυχία των ταινιών «Ελισάβετ» με την Κέιτ Μπλάνσετ και «Ο Λόγος του Βασιλιά» με τον Κόλιν Φερθ, η Βρετανία ξεκίνησε να παραχωρεί ευνοϊκούς όρους και σε ταινίες με ειδικά εφέ.
Σύμφωνα με στοιχεία του Βρετανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (BFI), οι συνολικές εκπτώσεις φόρου που δόθηκαν σε κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές έφθασαν στο ρεκόρ των 1,9 δισ στερλινών μέσα στο τέταρτο τρίμηνο του 2020. Οι εταιρείες παραγωγής δαπάνησαν 2,84 δισ στερλίνες την ίδια περίοδο στη χώρα, ένα ποσό που θεωρείται χαμηλό και αποδίδεται στους περιορισμούς που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας. Για να αποκτήσει κανείς ένα ικανό μέτρο σύγκρισης, οι δαπάνες των παραγωγών που δικαιούνταν έκπτωση φόρου είχαν διαμορφωθεί το τέταρτο τρίμηνο του 2019στις 3,61 δις στερλίνες, δηλαδή πριν το χτύπημα της πανδημίας.
Τα κίνητρα για τους κινηματογραφικούς παραγωγούς
Τη φόρμουλα της Βρετανίας εφαρμόζουν διάφορες χώρες του κόσμου από τον Καναδά μέχρι την Νέα Ζηλανδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, είτε με ευνοϊκή φορολογία, είτε με επιδοτήσεις, προσφέροντας ένα δελεαστικό οικονομικό περιβάλλον για τους παραγωγούς, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται θέσεις εργασίας με εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς από την τεχνολογία των κινούμενων σχεδίων μέχρι τη ραφή κοστουμιών, εκτός της προβολής της χώρας.
Η Ιρλανδία, η Μάλτα, η Κροατία και η Ισπανία αποκόμισαν μεγάλα οφέλη φιλοξενώντας τα γυρίσματα της ξακουστής σειράς «Game of Thrones» για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην Κροατία, τα υπουργεία Πολιτισμού και Οικονομικών προσέφεραν επιστροφές μετρητών (cash rebates) 10 εκατ. ευρώ σε ξένες παραγωγές μέσα στους πρώτους εννέα μήνες του 2019. Σε αυτό το διάστημα, εννέα παραγωγές από το εξωτερικό είχαν δαπανήσει 43,5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων της Κροατίας.
Διεθνείς παραγωγές ξανά στην Ελλάδα
Αρκετές δεκαετίες μετά, η Ελλάδα προσελκύει μια σειρά διεθνών παραγωγών χάρις επίσης στα οικονομικά κίνητρα που δόθηκαν αρχικά από την προηγούμενη κυβέρνηση και που επεκτάθηκαν από την τωρινή. Ισχυρή υπενθύμιση των πλεονεκτημάτων μιας διεθνούς παραγωγής αποτέλεσε «Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι» που γυρίστηκε στην Κεφαλονιά και το «Μamma mia!» στη Σκόπελο, στη Σκιάθο και στο Πήλιο. Αλλά τα γυρίσματα του σίκουελ «Mamma Mia! Here we go again» έγιναν στο μικρό νησί Βις της Κροατίας λόγω της γραφειοκρατίας και του υψηλού κόστους παραγωγής στην Ελλάδα. Αυτά τα εμπόδια έχει αναλάβει να καταρρίψει το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας καθώς το έδαφος ετοιμάζεται για τα γυρίσματα του σίκουελ της ταινίας «Στα Μαχαίρια», ενώ έχουν ήδη αρχίσει τα γυρίσματα για το ντοκιμαντέρ «The Greek Freak» για τη ζωή του Γιάννη Αντεκοκούμπο και ετοιμάζονται και άλλες ακόμη παραγωγές υψηλού βεληνεκούς.