THEPOWERGAME
Πιο εύκολο να το λες παρά να το κάνεις. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Ζαν Κλοντ Τρισέ, εξέφρασε προ ημερών την ανησυχία του για την αύξηση των υποχρεώσεων στις οικονομίες του ανεπτυγμένου κόσμου, δηλαδή των G7. Πριν την κατάρρευση της Lehman Brothers, το παγκόσμιο δημόσιο χρέος κυμαίνονταν στο 75% του ΑΕΠ και σήμερα κυμαίνεται στο 114%, είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο του Bloomberg.
Πράγματι, τα οικονομικά επιτελεία των κυβερνήσεων στον ανεπτυγμένο κόσμο θα πρέπει να σχεδιάσουν με μαεστρία τους προϋπολογισμούς των επόμενων ετών. Το δημόσιο χρέος, ήδη αυξημένο από τα προηγούμενα έτη και με υψηλό κόστος εξυπηρέτησης, αναμένεται να διογκωθεί περαιτέρω μεσοπρόθεσμα. Πέρσι τον Οκτώβριο, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προέβλεψε πως το δημόσιο χρέος στον ανεπτυγμένο κόσμο θα έχει φτάσει το 120% του ΑΕΠ έως το 2028.
Η άντληση δημοσίων εσόδων για τη χρηματοδότηση της άμυνας και της πράσινης μετάβασης είναι μονόδρομος. Με το κόστος διαβίωσης, όμως, των πολιτών να είναι ήδη αυξημένο, η κοινή γνώμη είναι ευρέως δυσαρεστημένη, κάτι που αντανακλάται από την άνοδο των ακραίων κομμάτων στις δημοσκοπήσεις.
Επί σειρά ετών πριν τον πληθωρισμό που έφερε η πανδημία και κυρίως η παγκόσμια ενεργειακή κρίση, οι συνθήκες για το δημόσιο χρέος ήταν ευνοϊκές. Τα πραγματικά επιτόκια, δηλαδή εξαιρουμένου του πληθωρισμού, κυμαίνονταν σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα από τους ρυθμούς ανάπτυξης.
Σήμερα τα δεδομένα έχουν αλλάξει άρδην. Ναι μεν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια τον Ιούνιο αλλά είναι σαφές πώς ποτέ δεν θα φτάσουν τα χαμηλά επίπεδα που ίσχυαν έως και πριν περίπου μια διετία. Στις ΗΠΑ, την ίδια ώρα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα εκτιμάται πως δεν θα βιαστεί να μειώσει τα επιτόκια λόγω της ενίσχυσης των πληθωριστικών πιέσεων στην οικονομία το τελευταίο δίμηνο.
Το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι μια σημαντική παράμετρος που επιβαρύνει τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Όμως, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων παραμένουν υψηλές. Την Παρασκευή, η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου έφτασε το 4,57%, δηλαδή στο υψηλό πενταμήνου. Στο υψηλό τετράμηνου κινήθηκε, επίσης, η απόδοση του 10ετούς γερμανικού ομολόγου.
Θα πρέπει να προστεθούν, επίσης, τα βάρη για την ενίσχυση της άμυνας λόγω της γεωπολιτικής αστάθειας που τροφοδοτείται από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον πόλεμο της Χαμάς με το Ισραήλ και τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στην Κίνα και την Ταϊβάν στον Ειρηνικό. Πρόσφατη έρευνα του Bloomberg κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ και των υπολοίπων κρατών των G7 μπορεί να φτάσουν μέχρι τα 10 τρισ. δολάρια εάν είναι να επιτύχουν το 4% του ετήσιου ΑΕΠ που θεωρείται αναγκαίο.
Σ’ ότι αφορά την πράσινη μετάβαση, τα προγράμματα της ΕΕ και των ΗΠΑ είναι γενναιόδωρα καθώς ανέρχονται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια. Όμως, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ενέργειας (ΠΟΕ) έχει προειδοποιήσει πως τα μέτρα για τη συγκράτηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου θα πρέπει να είναι πολύ πιο τολμηρά. Μόνον για τον εκσυγχρονισμό των δικτύων ηλεκτροδότησης, έτσι ώστε να συμβάλουν σε μεγαλύτερο βαθμό οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στους στόχους για το κλίμα, θα χρειαστεί να δαπανηθούν 600 δισ. ευρώ, σε παγκόσμια κλίμακα, έως το 2040.
Η στήριξη του κλάδου αμύνης σε ένα εύθραυστο γεωπολιτικό περιβάλλον και η πράσινη μετάβαση των οικονομιών είναι στόχοι που δεν μπορούν εύκολα να μετατοπιστούν στο απώτερο μέλλον. Οπότε οι δημοσιονομικές προκλήσεις των G7 – ΗΠΑ, Ιαπωνία, Καναδάς, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία- μέσα στα επόμενα χρόνια αναμένεται πως θα καταλαμβάνουν κορυφαία θέση στην κυβερνητική ατζέντα, επηρεάζοντας καθοριστικά τον πολιτικό ορίζοντα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
