THEPOWERGAME
Το ρεκόρ που κατέγραψε ο χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 την περασμένη Παρασκευή στη Wall Street συνοψίζει κέρδη της τάξεως του 1,5% από τις αρχές του 2024, ύστερα από επιδόσεις 24% το 2023, ενισχύοντας την πεποίθηση πως η αμερικανική οικονομία παραμένει ανθεκτική, παρά το αντίξοο μακροοικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον. Παρομοίως, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 αναρριχήθηκε 12,6% το 2023, αν και κινείται στο κόκκινο τον Ιανουάριο λόγω των μεγαλύτερων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη.
Και στις δυο περιπτώσεις, όμως, οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν πως οι αγορές θα πρέπει να μετριάσουν τις προσδοκίες για περαιτέρω χρηματιστηριακά κέρδη. Διότι οι προσδοκίες αυτές γεννούνται, κατά κύριο λόγο, από τα σενάρια για τη μείωση του κόστους δανεισμού. Ναι μεν ο πληθωρισμός έχει δαμαστεί από τα υψηλά επίπεδα που ίσχυαν έναν χρόνο πριν σε ΗΠΑ και Ευρώπη χάρη στην αποκλιμάκωση του υψηλού ενεργειακού κόστους, αλλά δεν έχει χαλιναγωγηθεί στον στόχο του 2%. Στις ΗΠΑ σκαρφάλωσε τον Δεκέμβριο στο 3,4% από το 3,1% του Νοεμβρίου, που ήταν το χαμηλό πεντάμηνου. Στην Ευρωζώνη, αντίστοιχα, ο πληθωρισμός κινήθηκε στο 2,9% τον Δεκέμβριο από το 2,4% του Νοεμβρίου, που είχε αποτελέσει και το χαμηλό διετίας.
Μερίδα αναλυτών δεν αποκλείει ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ να κυμανθεί στο 2,4% μέσα στην επόμενη πενταετία, αναφέρει η Wall Street Journal. Η CME Fed Watch, ένα εργαλείο προβλέψεων του Χρηματιστηρίου του Σικάγο, προβλέπει πως υπάρχουν πάνω από 50% πιθανότητες να διατηρήσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αμετάβλητα τα επιτόκια αυτόν τον Μάρτιο κόντρα στα σενάρια των αγορών. Η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, υπέδειξε από το Νταβός πως τα επιτόκια στην Ευρωζώνη δεν θα μειωθούν νωρίτερα από το καλοκαίρι, προκαλώντας ένα κύμα ρευστοποιήσεων στις χρηματιστηριακές και ομολογιακές αγορές την περασμένη εβδομάδα. Κάτω από τη συγκεκριμένη συγκυρία συμβαίνει το εξής: το ποτήρι είναι μισογεμάτο και μισοάδειο μαζί. Θετικό ρόλο παίζει η μεγάλη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου από τον Φεβρουάριο του 2022, αλλά υπάρχουν άλλες «εστίες» μικρότερων ανατιμήσεων που περιπλέκουν την αποστολή των κεντρικών τραπεζών.
Μέσα από μια ανασκόπηση μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία πυροδότησε μια πρωτοφανή ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία, μπορεί κανείς να συμπεράνει πως ο κόσμος προσαρμόστηκε σε μια νέα πραγματικότητα. Τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ΕΕ αλλά και στην Ασία είναι πια υψηλά, παρά τον σκληρό ανταγωνισμό για προμήθειες LNG που ξέσπασε από τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο ενεργειακός χάρτης της Δύσης μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου
Η ταχεία αναπροσαρμογή του ενεργειακού χάρτη της Δύσης -με την περιθωριοποίηση της Gazprom- αντανακλάται από τις κοπιώδεις προσπάθειες των κυβερνήσεων να εξασφαλίσουν προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου και έτσι να προκαλέσουν μια αισθητή υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου. Μέσα στο 2023 η πτώση στην αγορά TTF της Ολλανδίας έφθασε το 60%, με ένα επιπλέον 12% από τις αρχές του τρέχοντος έτους. Σήμερα οι τιμές κινούνται κάτω από τα 30 ευρώ τη μεγαβατώρα, δηλαδή στο ένα πέμπτο του ιστορικού υψηλού που είχε καταγραφεί το 2022. Σύμφωνα με το Bloomberg, μάλιστα, οι αγοραστές LNG στην Ιαπωνία, τη χώρα που κατέχει τη 2η θέση στη λίστα των μεγαλύτερων εισαγωγέων στον κόσμο, διαθέτουν σε πώληση φορτία, διότι έχουν συσσωρευτεί υπερβολικά πολλά στη χώρα.
«Κοιτάζοντας μόνον τις τιμές, καταφεύγει κανείς στο συμπέρασμα ότι η κρίση έχει τελειώσει», σχολιάζει διαπραγματευτής ενέργειας της MET International στην Ελβετία. «Ωστόσο, εξαρτώμαστε από ένα διεθνές περιβάλλον που μεταβάλλεται διαρκώς», πρόσθεσε. Οι τιμές θα μπορούσαν να σημειώσουν έστω και ήπια άνοδο, όχι μόνον στο φυσικό αέριο ή το πετρέλαιο, αλλά και σε άλλα προϊόντα, λόγω των νέων καθυστερήσεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Νέες καθυστερήσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες
Η συγκυρία είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη και θα εξαρτηθεί, κυρίως, από τη διάρκεια των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή. Ο κίνδυνος μιας γενικότερης ανάφλεξης δεν μπορεί να αποκλειστεί όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, μαζί με διάσπαρτες συγκρούσεις στον Λίβανο, το Ιράκ και τη Συρία, εκτός του πολέμου που διεξάγεται στη Γάζα μεταξύ Χαμάς και Ισραηλινών.
Με τα δρομολόγια να καθυστερούν ένα ακόμη δεκαπενθήμερο από το 35ήμερο ταξίδι μεταξύ Ασίας και Ευρώπης λόγω της εκτροπής από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας στην Αφρική, ο Κάρλος Ταβάρες, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου αυτοκινητοβιομηχανιών Stellantis, διαβλέπει περαιτέρω αύξηση των ναύλων. Ο Νιλς Χούμπτ, εκπρόσωπος της ναυτιλιακής εταιρείας Hapag-Lloyd, προσθέτει και τον παράγοντα της συμφόρησης των λιμανιών λόγω των αλλαγών στα δρομολόγια. «Αυτήν την εβδομάδα κατέφθασαν οκτώ πλοία της εταιρείας στο λιμάνι του Αμβούργου, που είναι πολλά», δήλωσε ο ίδιος στους Financial Times. Ήδη ορισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες παγώνουν τη λειτουργία ορισμένων μονάδων. Η Tesla στη Γερμανία, η VolvoCars στο Βέλγιο και η Suzuki στην Ουγγαρία δεν μπορούν να προχωρήσουν στην ολοκλήρωση της παραγωγής, επειδή έχει καθυστερήσει η παράδοση εξαρτημάτων.
Αν και οι εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν τη δυνατότητα να προσαρμοστούν, αναλυτές τονίζουν πως εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία, δυσχεραίνοντας τη μείωση του πληθωρισμού στον επιθυμητό στόχο, με αποτέλεσμα οι κεντρικές τράπεζες να αναθεωρήσουν τη χρονική στιγμή της έναρξης ενός καθοδικού κύκλου επιτοκίων. Η γεωπολιτική αβεβαιότητα αποτελεί κίνδυνο ανατιμήσεων για μία ακόμη φορά.