THEPOWERGAME
Ένας μικρός αριθμός επιχειρηματιών και επιστημόνων διατηρούν ισχυρές πεποιθήσεις για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης και της ανθρωπότητας εδώ και περίπου μια 15ετία, χαράσσοντας μια σειρά ενεργειών, συλλογικά και μεμονωμένα, που διαμόρφωσε τη σημερινή διαμάχη εμμέσως πλην σαφώς γύρω από το καθεστώς διοίκησης της OpenAI, μιας εταιρείας που εξελίχθηκε από μια μη κερδοσκοπική startup σε γίγαντα 80 δισ. δολαρίων χάρη στην εμπορική εκμετάλλευση και ταχύρρυθμη επεξεργασία της γνώσης του κόσμου.
Σήμερα φαίνεται πως οι προοπτικές ανάπτυξης και κερδοφορίας της λεγόμενης αναπαραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), όπως είναι το ChatGPT της OpenAI, επισκιάζουν ανησυχίες για τον κίνδυνο να κερδίσουν οι μηχανές τον άνθρωπο. Παραδόξως, η τρομακτική δυναμική πίσω από τις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης συμπορεύεται με ένα κίνημα «πραγματιστικού αλτρουισμού» στον κλάδο της τεχνολογίας. Παράγοντες στους τομείς της ΑΙ ή των κρυπτονομισμάτων, όπως ο καταδικασμένος Σαμ Μπάνκμαν-Φράιντ της χρεοκοπημένης FTX.com, ανήκουν σε αυτό το κίνημα, που, όμως, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κερδοσκοπική φύση μιας εταιρείας.
Σύμφωνα με πληροφορίες των New York Times, ένα σημείο αφετηρίας της διαμάχης για την Τεχνητή Νοημοσύνη ξεκίνησε στο πάρτι για τα 44α γενέθλια του Έλον Μασκ τον Ιούλιο του 2015. Μια ολονύκτια συζήτηση με τον Λάρι Πέιτζ, ο οποίος τότε ήταν διευθύνων σύμβουλος της Google, οδήγησε στη διάλυση της φιλίας των δύο ανδρών. Ο Πέιτζ περιέγραψε μια ουτοπία όπου οι άνθρωποι θα συγχωνεύονταν με μηχανές ΑΙ, με τον Μασκ να ισχυρίζεται πως σε αυτήν την περίπτωση οι μηχανές θα κατέστρεφαν την ανθρωπότητα.
Πρόσφατα, μια ανάλογη διαμάχη έλαβε χώρα μεταξύ των μελών του διοικητικού συμβουλίου της Open AI, με αποτέλεσμα ο Σαμ Άλτμαν να επιστρέψει στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου έπειτα από μια ολιγοήμερη αποχώρηση. Η απειλή της πλειονότητας του προσωπικού της OpenAI και η κινητοποίηση της Microsoft, η οποία έχει επενδύσει 13 δισ. δολάρια στην εταιρεία, έφεραν τον Άλτμαν πίσω στο πηδάλιο.
Ο Μασκ γνωρίζει τον Άλτμαν και ιδρύουν την OpenAI
Λίγες εβδομάδες μετά τον τσακωμό του με τον Πέιτζ, ο Μασκ είχε γνωρίσει τον Άλτμαν και μαζί αποφάσισαν να ιδρύσουν την OpenAI. H συνεργασία τους διαλύθηκε έπειτα από κάποιο καιρό. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο Μασκ εξαγόρασε το Twitter, το οποίο έχει βαπτιστεί σήμερα ως «Χ», ενώ είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο.
Μαζί με μια άλλη «χούφτα» δισεκατομμυριούχων και εταιρικών οντοτήτων -όπως ο Σάτια Ναντέλα της Microsoft, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ της Meta Platforms ή η Google DeepMind- επενδύουν αμύθητα ποσά στην Τεχνητή Νοημοσύνη, όσο πρωταγωνιστούν στη διαμάχη για το εάν εφαρμογές σαν το ChatGPT μπορούν να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο σε ανησυχητικό βαθμό.
Το ChatGPT ήδη έχει τη δυνατότητα να δίνει ολοκληρωμένες απαντήσεις σε μια σειρά τεχνητών και θεωρητικών ερωτήσεων από τους χρήστες. Όπως αποκαλύπτουν οι New York Times, η νεότερη εκδοχή του ChatGPT, το GPT-4, έδωσε απαντήσεις σε ένα περίπλοκο τεστ προηγμένης βιολογίας που εξέπληξε ακόμη και τον Μπιλ Γκέιτς, που αμέσως αναγνώρισε τις επαναστατικές ιδιότητες του προγράμματος.
Ένας ακόμη δισεκατομμυριούχος που έχει συσχετιστεί με τον Μασκ και είχε μια έφεση για επενδύσεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ο Πίτερ Τίελ. Οι δυο επιχειρηματίες έστησαν την PayPal, με τον Τίελ να εξελίσσεται σε έναν από τους ισχυρότερους παράγοντες της Σίλικον Βάλεϊ. Ήταν από τους αρχικούς επενδυτές της Facebook. Αργότερα αφομοιώθηκε από το αφήγημα ενός κόσμου όπου οι μηχανές δεν μπορούν να ελεγχθούν από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Ο Τίελ παρείχε στον κυπριακής καταγωγής Ντέμη Χασάμπη, νευροεπιστήμονα και ερευνητή στην ΑΙ, τον Σέιν Λεγκ και τον Μουσταφά Σουλεϊμάν τα απαραίτητα κεφάλαια για την DeepMind, η οποία ιδρύθηκε το 2010 και έπειτα από μια τετραετία εξαγοράστηκε από την Google.
Ο εποικισμός του Άρη και η δημιουργία 700 νέων υλικών από την DeepMind
Πηγές των New York Times αποκάλυψαν πως ο Τίελ σύστησε τον Χασάμπη στον Μασκ. O Αμερικανός δισεκατομμυριούχος ανέπτυξε σε έναν από τους συνιδρυτές της Deepmind τον όραμά του για τον εποικισμό του πλανήτη Άρη. Ο επικεφαλής της Tesla και της Space X εξεπλάγη όταν ο Χασάμπη τον προειδοποίησε πως το σχέδιό του μπορεί να υλοποιηθεί, αρκεί να μην ακολουθήσουν οι ευφυέστερες μηχανές τον άνθρωπο στον Άρη και τον καταστρέψουν και εκεί. Ο Μασκ έγινε επίσης ένας από τους επενδυτές της DeepMind, η οποία έκτοτε έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, ανακοινώνοντας τέλη Νοεμβρίου, ως θυγατρική της Google, πως οι υπερυπολογιστές της δημιούργησαν πάνω από 700 νέα υλικά.
Στις διαπραγματεύσεις για την εξαγορά της DeepMind, οι ιδρυτές της έθεσαν ως όρο η τεχνολογία να μη χρησιμοποιηθεί ποτέ για στρατιωτικούς σκοπούς, με τη Facebook να αρνείται να κάνει αυτήν τη δέσμευση εσαεί. Η Google αποδέχτηκε τον όρο, αλλά η πρωτοβουλία για ένα συμβούλιο ηθικής τέθηκε στο περιθώριο, παρά την αρχική επιμονή των Χασάμπη, Λεγκ, Σουλεϊμάν.
Η ταχύτητα της Τεχνητής Νοημοσύνης ξεπερνά προσδοκίες και ενισχύει φόβους
Λίγο μετά, η DeepMind παρουσίασε στον κόσμο το AlphaGo, το οποίο κατάφερε να νικήσει έναν από τους καλύτερους παίκτες στο αρχαίο κινέζικο παιχνίδι στρατηγικής Γκο/Go, καταρρίπτοντας προβλέψεις πως θα χρειαζόταν μια ακόμη δεκαετία για να φθάσει η Τεχνητή Νοημοσύνη σε αυτό το σημείο, τονίζει η αμερικανική εφημερίδα.
Πριν ακόμη από τη διαμάχη στο συμβούλιο της OpenAI για την κατεύθυνση που ακολουθούσε η εταιρεία υπό την καθοδήγηση του Άλτμαν και της Microsoft, μια ομάδα 15 επιστημών αποχώρησαν για να ιδρύσουν την Anthropic. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα της Anthropic, η εταιρεία είναι αφοσιωμένη στη δημιουργία συστημάτων όπου μπορούν να στηριχθούν οι άνθρωποι και την έρευνα των ευκαιριών και των κινδύνων της ΑΙ.
Είναι ακόμη άγνωστο πού θα οδηγήσουν λογισμικά συστήματα σαν το ChatGPT. Μπορεί οι φόβοι που εκφράζονται σήμερα, όχι μόνον για την απώλεια θέσεων εργασίας, αλλά για το μέλλον της ανθρωπότητας, να είναι υπερβολικοί, αλλά οι εξελίξεις στον τομέα της ΑΙ είναι απρόβλεπτες και πλέον ραγδαίες. Και αυτό δεν είναι απλά μια διαμάχη μεταξύ μιας κλίκας επενδυτών και επιστημόνων, αλλά αφορά τους πάντες.