THEPOWERGAME
Όλα τα δεδομένα συγκλίνουν στο γεγονός ότι η COP28 είναι ιδιαίτερα σημαντική. Το 2023 θα είναι το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη, ενώ οι προειδοποιήσεις για τις καταστροφικές επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη πληθαίνουν. Οι προβλέψεις της Wood Mackenzie για την ενεργειακή μετάβαση δείχνουν μια πορεία αύξησης της θερμοκρασίας κατά 2,5˚C έως το 2100. Η αύξηση αυτή βρίσκεται αρκετά υψηλότερα από τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, η οποία επιδίωκε τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε επίπεδα πολύ κάτω των 2˚C.
Μπορεί η COP28 να φέρει αποτελέσματα ή θα αποτελέσει μια «ημέρα της μαρμότας»; Η Wood Mackenzie κατέγραψε τους πέντε άξονες στους οποίους πρέπει να κινηθεί η COP28, ώστε να διατηρηθεί «ζωντανή» η Συμφωνία του Παρισίου.
1. Η βιομηχανία οφείλει να πληρώσει τις εκπομπές άνθρακα
Ο πρώτος πενταετής παγκόσμιος απολογισμός θα προσφέρει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση της προόδου των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (NDCs) των επιμέρους χωρών για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα. Ωστόσο, καμία από τις 195 υπογράφουσες χώρες δεν είναι εντός στόχων. Υπάρχει πρόοδος, αλλά δεν είναι αρκετά γρήγορη.
Η COP28 πρέπει να εξασφαλίσει την ευθυγράμμιση των κυβερνήσεων για πιο φιλόδοξους στόχους και αποτελεσματικότερη υλοποίηση. Αυτό δεν θα είναι εύκολο, δεδομένου ότι ορισμένες ηγέτιδες χώρες υπαναχώρησαν φέτος από προηγούμενους στόχους. Αυτό αποτελεί μια αντανάκλαση των εσωτερικών πολιτικών της προώθησης της ατζέντας χαμηλών εκπομπών άνθρακα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Αν υποθέσουμε ότι επιτυγχάνεται συλλογική συμφωνία, οι κυβερνήσεις με τη σειρά τους πρέπει να βρουν τρόπους να επιφορτίσουν τους επιμέρους τομείς της οικονομίας με την υποχρέωση να πληρώνουν για τις εκπομπές. Οι φόροι άνθρακα και οι τιμές άνθρακα είναι μερικοί από τους πιο αποδοτικούς τρόπους για να γίνει αυτό, αλλά δεν είναι οι μοναδικοί. Οι εναλλακτικές λύσεις περιλαμβάνουν αυστηρότερη ρύθμιση και μείωση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα.
Οι μεγάλες χώρες και τα μπλοκ εκπομπών (η ΕΕ, η Κίνα και οι ΗΠΑ) οφείλουν να αναλάβουν ηγετικό ρόλο. Διαφορετικά, δεν μπορεί να αναμένεται από τους άλλους να κάνουν το καθήκον τους. Η κοινή δήλωση της περασμένης εβδομάδας από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και τον πρόεδρο της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, προσφέρει κάποιες ελπίδες, αναβιώνοντας τόσο την αρχή όσο και την πρακτική της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών σε θέματα ενέργειας και εκπομπών.
2. Χρηματοδότηση του αναπτυσσόμενου κόσμου
Το 2009 δεσμεύτηκαν για τον αναπτυσσόμενο κόσμο 100 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως, με σκοπό τον μετριασμό και την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής. Το ποσό αυτό ενισχύθηκε στη συμφωνία του Παρισιού. Μέχρι στιγμής η υλοποίηση έχει μείνει πολύ πίσω, αν και έφθασε τα 83,3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2020 και ενδέχεται να φτάσει το όριο το 2023. Το ποσό πρόκειται να αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα πάνω το 2025, ενώ οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 400 δισ. δολάρια ΗΠΑ έως 1.300 δισ. δολάρια ΗΠΑ ετησίως το 2030.
Ο νέος στόχος για τη χρηματοδότηση του κλίματος πρόκειται να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης και να οριστικοποιηθεί πριν από την COP29 το 2024. Τα ευρήματα του παγκόσμιου απολογισμού θα αναφερθούν για να καταδείξουν πού βρίσκονται οι χώρες σε σχέση με τους στόχους τους και τι απαιτείται για την εντατικοποίηση των προσπαθειών.
Η πρόσβαση σε κεφάλαια χαμηλού κόστους είναι κρίσιμη για τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου τα επιτόκια δανεισμού μπορεί να υπερβαίνουν το 10%, σε αντίθεση με το 1% έως 4% για τα πλούσια κράτη.
Η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ διατηρούν τα Ειδικά Δικαιώματα Ανάληψης (ΕΔΑ), μια μορφή παγκόσμιου αποθεματικού περιουσιακού στοιχείου που μπορεί να ανταλλαγεί με μετρητά σε επίπεδο κεντρικής τράπεζας για να διατεθούν σε προσπάθειες μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. Το ΔΝΤ χρησιμοποίησε τη μέθοδο αυτήν κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας του Covid και απελευθέρωσε 650 δισεκατομμύρια δολάρια -η ίδια μέθοδος προτείνεται για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες.
3. Τακτοποίηση των αγορών πιστωτικών μορίων άνθρακα
Το άρθρο 6, το οποίο κατοχύρωσε τους κανόνες για τις αγορές δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, αποτέλεσε κορυφαία στιγμή της COP26 στη Γλασκώβη. Η διαπραγμάτευση για την COP28 επικεντρώνεται στο άρθρο 6.4, μια εκκρεμότητα από την COP27 πέρυσι. Τα πιστωτικά μόρια άνθρακα, που συχνά παράγονται στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, δεν διαθέτουν επί του παρόντος σαφείς κανόνες για την αξιολόγηση των έργων και τη μέτρηση των εκπομπών.
Μια αυστηροποίηση των κανόνων του άρθρου 6.4 είναι επιτακτική για την εισαγωγή ενός νέου μηχανισμού για την εμπορία εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τόσο οι χώρες όσο και οι εταιρείες θα μπορούν να αγοράζουν διεθνή πιστωτικά μόρια που θα προσμετρώνται στα NDCs. Το μειονέκτημα όμως είναι ότι οι χώρες θα πρέπει να δημιουργήσουν διοικητικές δομές για να συμμετάσχουν στον μηχανισμό, και αν η χώρα δυσκολεύεται να εκπληρώσει τα NDCs της, θα μπορούσε να ανακαλέσει τις άδειες των εταιρειών να εμπορεύονται μονάδες διεθνώς. Αναμένεται, επίσης, ότι στον μηχανισμό θα επιτρέπονται τόσο τεχνολογικές όσο και λύσεις που βασίζονται στη φύση.
4. Ευκαιρία για τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου
Ο κλάδος του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στη μετάβαση, παρέχοντας όχι μόνο τον εφοδιασμό με πετρέλαιο και φυσικό αέριο χαμηλού κόστους και χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (από τον οποίο η οικονομία θα εξακολουθεί να εξαρτάται για χρόνια), αλλά και τα κεφάλαια για την ανάπτυξη ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Υπάρχει επίσης ένα συγκεκριμένο και επείγον αίτημα προς τη βιομηχανία στην COP28. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ευθύνονται για το ένα τέταρτο των εκπομπών μεθανίου που προκαλούνται από τον άνθρωπο. Ενώ ορισμένες μεγάλες εταιρείες έχουν αναλάβει δεσμεύσεις για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, γενικά οι κυβερνήσεις δεν ήταν αρκετά αυστηρές. Οι στόχοι μείωσης είναι σε μεγάλο βαθμό εθελοντικοί ή συνδέονται με γενικούς στόχους εκπομπών.
Υπάρχει, λοιπόν, μια χρυσή ευκαιρία για τις Διεθνείς και τις Εγχώριες Πετρελαϊκές Εταιρείες να οικοδομήσουν αξιοπιστία ως φορείς για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, υιοθετώντας πιο φιλόδοξες και δεσμευτικές δεσμεύσεις.
5. Πώς θα οδηγηθεί η COP28 στην επιτυχία
Η Συμφωνία του Παρισίου ήταν «θαυματουργή» για την ευθυγράμμιση διαφορετικών χωρών και ατζέντας με έναν κοινό σκοπό. Επτά χρόνια μετά, αυτές οι καλές προθέσεις κινδυνεύουν να ναυαγήσουν στις οικονομικές και πολιτικές πραγματικότητες. Μια αποτελεσματική COP28 πρέπει να αποκαταστήσει αυτήν την εμπιστοσύνη.
Εάν τα ΗΑΕ μπορέσουν να κινητοποιήσουν το ίδιο πνεύμα και τον ίδιο ενθουσιασμό του Παρισίου, η COP28 θα είναι εξαιρετικά επιτυχής.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
