Oι περιορισμοί που επέβαλε πρόσφατα η Κίνα στις εξαγωγές ορισμένων κατηγοριών γραφίτη, ένα αναγκαίο συστατικό στην παραγωγή μπαταριών για ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα (EVs), έρχεται να προστεθεί στην ευρύτερη αντιπαλότητα των ΗΠΑ με την Κίνα που ξεκίνησε προ ετών από το εμπόριο, επεκτάθηκε στη μάχη για τεχνολογική υπεροχή και σήμερα αφορά μια βαθύτερη γεωπολιτική διαμάχη μεταξύ των δυο χωρών. Με τους περιορισμούς αυτούς μειώνεται η δυνατότητα παραγωγής μπαταριών για EVs για τις εταιρείες στο εξωτερικό σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει πολλά στην «πράσινη βιομηχανία».
Η κινεζική κυβέρνηση απέδωσε τη λήψη των μέτρων αυτών στην ανάγκη θωράκισης της «εθνικής ασφάλειας και των συμφερόντων» της χώρας και τόνισε πως είναι μια απόφαση που δεν στοχεύει μια συγκεκριμένη περιοχή ή χώρα. Είχε προηγηθεί, όμως, απόφαση της Ουάσιγκτον για την ενίσχυση των υφιστάμενων περιορισμών στην πρόσβαση της Κίνας σε προηγμένα τσιπ αμερικανικών εταιρειών. Σε συνέντευξη που έδωσε ο Αμερικανός πρέσβης στην Κίνα, Νίκολας Μπερνς, στο Bloomberg είπε πως ήταν αναγκαίο το κλείσιμο αυτών των «παραθύρων».
Διαφορά απόψεων και στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής
Εκτός των άλλων, ο κ. Μπερνς πρόσθεσε πως «δεν μοιραζόμαστε τις ίδιες απόψεις πάνω σε αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα», κάνοντας αναφορά στην αποφυγή της Κίνας να καταδικάσει τις αιματηρές επιθέσεις της Χαμάς σε αμάχους στις 7 Οκτωβρίου. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ταξίδεψε την περασμένη εβδομάδα στο Τελ Αβίβ για να επιβεβαιώσει την υποστήριξη στο Ισραήλ, ενώ το Πεκίνο είναι συντεταγμένο με τον παλαιστινιακό αγώνα και αποφεύγει να ασκήσει κριτική στη Χαμάς, την οποία οι ΗΠΑ και η ΕΕ κατατάσσουν ως τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, έχει καταδικάσει γενικά ενέργειες που πλήττουν πολίτες και προτίθεται να συνεργαστεί με τη διεθνή κοινότητα ώστε να δρομολογηθούν ειρηνευτικές συνομιλίες. Επιπροσθέτως, η Κίνα δεν έχει ανταπεξέλθει στις πιέσεις της Δύσης να προσεγγίσει το Ιράν, το οποίο στηρίζει τη Χαμάς, για μια αποκλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η απόφαση της Κίνας να περιορίσει τις εξαγωγές του γραφίτη που χρησιμοποιείται για την παραγωγή μπαταριών, καταδεικνύει πως θα πρέπει να καταβληθούν μεγαλύτερες διπλωματικές προσπάθειες για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των δυο χωρών. Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας, ειδικότερα, ανακοίνωσε πως από τις αρχές Δεκεμβρίου οι εξαγωγές ορισμένων κατηγοριών γραφίτη που θεωρούνται «διπλής χρήσης», δηλαδή έχουν και στρατιωτική χρησιμότητα, θα υπάγονται σε ελέγχους.
Ο Τζέιμς Λι, αναλυτής της KB Securities, χαρακτήρισε την απόφαση της Κίνας ως μια εξαιρετικά δυσμενή εξέλιξη. «Η Κίνα χρησιμοποίησε το τελευταίο και ισχυρότερο χαρτί στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ σε ότι αφορά τη ρύθμιση της βιομηχανίας των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων» δήλωσε στο Bloomberg. Πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντιδράσουν, περιορίζοντας τη χρήση κινεζικών μπαταριών στα οχήματα που παράγει η Tesla. Αυτό θα ήταν ένα ισχυρό αντίποινο, δεδομένου ότι η Tesla διατηρεί εργοστάσιο στη Σαγκάη που αναλογεί σε πάνω από το ήμισυ της συνολικής παραγωγής της. Θα ήταν, παράλληλα, ένα ακόμη πλήγμα στις σχέσεις των δυο ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου.
