THEPOWERGAME
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας για τις επιδοτήσεις που κατανέμονται από το Πεκίνο στις κινεζικές εταιρείες ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, σε μια περίοδο που κλυδωνίζεται η θέση των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών. «Οι τιμές (των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων της Κίνας) είναι τεχνητά χαμηλές, λόγω τεράστιων κρατικών επιδοτήσεων», είπε την Τετάρτη η Φον ντερ Λάιεν στην ετήσια ομιλία για την κατάσταση της ΕΕ ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αλλά η Κίνα κατέχει εδώ και καιρό συγκριτικό πλεονέκτημα στην παγκόσμια αγορά της ηλεκτροκίνησης, λόγω κυρίαρχης θέσης στις πρώτες ύλες, την τεχνολογία των μπαταριών για τα EVs και βέβαια το χαμηλό εργατικό κόστος.
H έρευνα αυτή σχεδιάζεται εδώ και μήνες, με την πρόεδρο της Κομισιόν να ενημερώνει επί του θέματος τον πρωθυπουργό της Κίνας, Λι Τσιάνγκ, στις παρυφές της Συνόδου Κορυφής των G20, που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στο Νέο Δελχί. Με την κίνηση αυτήν, η ΕΕ εκθέτει τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες στον κίνδυνο αντίποινων από την Κίνα. Ήδη ασκήθηκε κριτική από το Πεκίνο, με το υπουργείο Εμπορίου να κάνει λόγο για μέτρα προστατευτισμού της ΕΕ, με το επιχείρημα του «δίκαιου ανταγωνισμού». Μια αρνητική εισήγηση από την ΕΕ μπορεί να οδηγήσει σε δασμούς έως και 27,5%.
Η Volkswagen, μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες μαζί με τη Stellantis, ήδη δυσκολεύεται στην κινεζική αγορά. Την ίδια ώρα, η Renault στοχεύει σε μείωση του κόστος παραγωγής κατά 40% από το 2027 για να αποκρούσει την «εισβολή» των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων (EVs) από την Κίνα.
Εξασθένηση της παρουσίας της μάρκας VW στην Κίνα
Αν και η Volkswagen -που ενσωματώνει σήμερα τα μοντέλα Audi, Porsche και Skoda- ήταν από τους πρώτους που έκαναν «ποδαρικό» προ 40ετίας στην Κίνα με το άνοιγμα της χώρας στην παγκόσμια οικονομία, σήμερα η μάρκα VW καταλαμβάνει την ενάτη θέση, με μερίδιο αγοράς της τάξεως του 2%, σύμφωνα με στοιχεία των Financial Times. Η BYD ή Beyond Your Dreams βρίσκεται στην κορυφή με μερίδιο σχεδόν 40%. Η Tesla, με επικεφαλής τον Ίλον Μασκ, κατέχει τη δεύτερη θέση με μερίδιο άνω του 10%.
Αλλά οι εταιρείες ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων (EVs) της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των plug-ins ή των μοντέλων που τροφοδοτούνται αποκλειστικά με μπαταρίες, δεν παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο μόνο στην εγχώρια αγορά. Πέρυσι η Κίνα ξεπέρασε τη Γερμανία στις εξαγωγές αυτοκινήτων, με το ποσοστό της στην ευρωπαϊκή αγορά των EVs σχεδόν να διπλασιάζεται στο 9%, σύμφωνα με στοιχεία της Inovev και το πρακτορείο Reuters. Φέτος η Κίνα αναμένεται να προσπεράσει την Ιαπωνία, αναφέρουν αναλυτές στο Bloomberg.
Η Κίνα απέκτησε προ πολλού προβάδισμα στην αγορά ηλεκτροκίνησης
Αν και η ιαπωνική Toyota υπήρξε καινοτόμος στα υβριδικά αυτοκίνητα, η Κίνα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη EVs και στην τεχνολογία των μπαταριών για τα ηλεκτροκίνητα, αποκτώντας προ ετών προβάδισμα σε σχέση με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Εκτός από την παραγωγή ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, η BYD με έδρα τη Σεντζέν κατασκευάζει ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, ποδήλατα, φωτοβολταϊκά πάνελ και επαναφορτιζόμενες μπαταρίες. Η CATL, η οποία διατηρεί την έδρα της στη βορειοανατολική Κίνα, επικεντρώνεται αποκλειστικά στην παραγωγή μπαταριών, προμηθεύοντας διάφορες αυτοκινητοβιομηχανίες στην Κίνα, από την Tesla έως τη Volkswagen και τη Ford.
Πληροφορίες των Financial Times θέλουν τον τομέα R&D της CATL να απασχολεί 18.000 άτομα και τον προϋπολογισμό να διπλασιάζεται κατά τη διάρκεια του περσινού έτους σε πάνω από 2 δισ. δολάρια. Πρόσφατο παράδειγμα της επιρροής που ασκούν πια οι κινεζικές εταιρείες στην ηλεκτροκίνηση είναι πως η Ford απέκτησε την άδεια εκμετάλλευσης της τεχνογνωσίας της CATL για να κατασκευάσει εργοστάσιο μπαταριών στο Μίσιγκαν. Πρόκειται για μια επένδυση της τάξεως των 3,5 δισ. δολαρίων.
Συν τοις άλλοις, διαθέτει πληθώρα πρώτων υλών. Σε παγκόσμια κλίμακα, το 70% του κοβάλτιου, το 65% του λιθίου, το 60% του νικελίου και το 42% του χαλκού διυλίζονται στην Κίνα, υπερβαίνοντας μακράν το περίπου 38% που ελέγχει ο ΟΠΕΚ στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου. Όλα αυτά τα μέταλλα είναι βασικά για την παραγωγή μπαταριών για EVs.
Ο ανταγωνισμός που δέχεται η Volkswagen μαζί με τις υπόλοιπες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης δεν προέρχεται μόνον από την Κίνα. Η Tesla συνεχίζει να επεκτείνει την παρουσία της στη Γηραιά Ήπειρο. Μέσα στο α’ εξάμηνο του 2023 το πιο δημοφιλές SUV στην Ευρώπη ήταν το Model Y της Tesla, με άνοδο πωλήσεων 27% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Γεωπολιτικός ανταγωνισμός των ισχυρών οικονομιών
Αναμφίβολα έχει ενταθεί ο ανταγωνισμός ανάμεσα στο Πεκίνο και τη Δύση, με τη μάχη για την «πράσινη» μετάβαση των ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου να αποκτά περίοπτη θέση στη βιομηχανική πολιτική και τη γεωπολιτική στρατηγική τους. Οι σχέσεις της ΕΕ με το Πεκίνο είναι τεταμένες εδώ και μήνες, με τις Βρυξέλλες να θέτουν φραγμούς στις εξαγωγές προηγμένων τσιπ και τεχνητής νοημοσύνης προς την Κίνα. Αντιδράσεις εκ μέρους των Βρυξελλών υπήρξαν, επίσης, όταν η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν δρομολόγησε τον Νόμο για τη Μείωση του Πληθωρισμού (Inflation Reduction Act), που προβλέπει επιδοτήσεις της τάξεως των 369 δισ. δολαρίων για τη γενικότερη χρηματοδότηση των «πράσινων» τεχνολογιών.
Αλλά το ζήτημα της ηλεκτροκίνησης έχει προκαλέσει τον προβληματισμό των κυβερνήσεων της Ευρώπης, ιδίως της Γερμανίας. «Ο κλάδος των αυτοκινητοβιομηχανιών είναι αντιμέτωπος με το ερώτημα για το εάν και πώς μπορεί να ηγηθεί, σε παγκόσμια κλίμακα, στο μέλλον», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, στην έκθεση αυτοκινήτου που έλαβε χώρα στο Μόναχο την περασμένη εβδομάδα.