THEPOWERGAME
Έναν κόσμο που τα δελτία νερού θα είναι συχνό φαινόμενο σκιαγραφούν οι προβλέψεις για την ανεπάρκεια υδάτινων πόρων, με τους οικονομικούς αναλυτές να προειδοποιούν πως το ζήτημα αυτό θα πρέπει να αναδειχθεί ως το σημαντικότερο όλων στα κριτήρια για τις βιώσιμες, πράσινες και κοινωνικές επενδύσεις.
Εκτιμάται πως θα υπάρχει ένα χάσμα της τάξεως του 40% ανάμεσα στην παγκόσμια προσφορά και τη ζήτηση νερού έως το 2030, σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για τα Οικονομικά του Νερού (Global Commission on the Economics of Water, GCEW) που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο. Η τρέχουσα συγκυρία απέχει μόλις μια επταετία, ενώ το μακρινότερο μέλλον να φαντάζει ακόμη πιο απαισιόδοξο.
Φέτος την άνοιξη, πραγματοποιήθηκε το πρώτο συνέδριο του ΟΗΕ για το νερό έπειτα από μια 50ετία, όπου το παρόν έδωσαν όχι μόνον παράγοντες σε βιομηχανίες που εξαρτώνται άμεσα από την κατανάλωση υδάτινων πόρων. Παραβρέθηκαν διαχειριστές κεφαλαίων και εκπρόσωποι χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων καθώς γίνονται όλο και πιο αντιληπτοί οι επιχειρηματικοί και οικονομικοί κίνδυνοι από την έλλειψη νερού. «Οι αναφορές στην κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις γίνονται αισθητές, κυρίως, σε περιόδους ξηρασίας, πλημμυρών και φαινομένων που συσχετίζονται με τη μείωση των βροχοπτώσεων», σχολιάζει ο Άλεξ Μόνεϊ, διευθυντής του Επενδυτικού Προγράμματος Καινοτομιών στο Smith School του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και διευθύνων σύμβουλος της νεοφυούς εταιρείας Oxford Earth Observation, στο πρακτορείο Bloomberg. Πέρυσι, η χαμηλή στάθμη του νερού στον Ρήνο, ένας ποταμός μήκους 800 μιλίων που καταλήγει στη Βόρεια Θάλασσα, εμπόδισε την ομαλή διέλευση εμπορευμάτων που υπό ομαλές συνθήκες υπερβαίνουν τους 300 εκατ. τόνους, ανά έτος. Σύμφωνα με τη NASA και τα Εθνικά Κέντρα Περιβαλλοντικών Πληροφοριών του ΝΟΑΑ (National Oceanic and Atmospheric Administration), ο φετινός Μάιος καταλαμβάνει την 3η θέση στους θερμότερους όλων των εποχών, παγκοσμίως.
Στη δίνη του κυκλώνα της κλιματικής κρίσης και η Ευρώπη
Με τους καύσωνες στη Γηραιά Ήπειρο να είναι συχνότεροι, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρώπης (JRC) επεσήμανε σε πρόσφατη έρευνα πως οι προβλέψεις για τη σοδειά του 2023 κινούνται αρκετά χαμηλότερα έναντι του 2022 στις χώρες της Ιβηρικής χερσονήσου, με τις καλλιέργειες των δημητριακών στην Πορτογαλία να έχουν υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα. Οι επιστήμονες του JRC προειδοποιούν πως η κατάσταση να γίνει ακόμη πιο κρίσιμη το επόμενο καλοκαίρι, συστήνοντας τη χάραξη ενός σχεδίου για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την προσαρμογή των καλλιεργειών σε συνθήκες παρατεταμένης ξηρασίας. Φέτος, αντισταθμιστικό ρόλο στη συνολική αγροτική παραγωγή της Ευρώπης διαδραμάτισαν οι βροχοπτώσεις στα Βαλκάνια, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Τουρκία, επισημαίνεται από την έκθεση για τις προοπτικές του Δικτύου Γεωργικών Αγορών της Μεσογείου (Mediterranean Agricultural Market Network).
Οι επιπτώσεις από την ξηρασία στην Ευρώπη δεν μετρούνται μόνον στη διακίνηση εμπορευμάτων μέσω του Ρήνου ή την αγροτική παραγωγή. Ο ΟΗΕ προβλέπει πως περίπου 60 εκατ. μετανάστες θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν περιοχές στην υποσαχάρια Αφρική μέσα στις επόμενες δεκαετίες λόγω της κλιματικής κρίσης και ειδικότερα της ξηρασίας, με προορισμό τη Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη. Όπως διαπιστώνει το Γερμανικό Ινστιτούτο για την Ανάπτυξη και τη Βιωσιμότητα (IDOS), η ξηρασία δεν συσχετίζεται μόνον την επικίνδυνη μείωση των υδάτινων πόρων αλλά και τη φθορά που εδάφους που καθιστά ανέφικτες τις αγροτικές καλλιέργειες. «Από τα επιστημονικά στοιχεία προκύπτει πως έχουμε ήδη μια κρίση νερού» είχε σχολιάσει τον Μάρτιο ένας από τους πρόεδρους της GCEW, Γιόχαν Ρόστρομ, στην Guardian.
Παράλληλα, όμως, το νερό είναι απαραίτητο ακόμη και στην τεχνολογία. Εκτός του ρόλου που διαδραματίζουν, παραδείγματος χάριν, τα ποτάμια για να διατηρείται χαμηλή η θερμοκρασία των πυρηνικών αντιδραστήρων που χρησιμοποιούνται στην ηλεκτροδότηση της Γαλλίας, η Alphabet -μητρική της Google- κατανάλωσε 4,6 δισ. γαλόνια νερού για να διατηρήσει δροσερά τα κέντρα δεδομένων της. Το νερό είναι απαραίτητο για την παραγωγή φαρμάκων, με τις βιομηχανίες να καταναλώνουν το 23% της παγκόσμιας προσφοράς. Δεν είναι τυχαίο που η Diageo, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες αναψυκτικών στον κόσμο, θεωρεί πως η ασφάλεια νερού είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που συσχετίζονται με την κλιματική κρίση.