THEPOWERGAME
Πίσω από τους αριθμούς κρύβεται μια ιστορία. Από τα πορίσματα έρευνας που πραγματοποίησε η ασφαλιστική εταιρεία Howden προκύπτει πως η «εντεινόμενη δυσαρέσκεια» των πολιτών από την αύξηση του κόστους διαβίωσης έχει αυξήσει τις αστικές απαιτήσεις για αποζημίωση, λόγω απεργιών, εξεγέρσεων και αναταραχών στα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι απαιτήσεις αυτές, μάλιστα, είναι πολλαπλάσιες σε σχέση με τις τρομοκρατικές επιθέσεις.
Εδώ και μια οκταετία, δηλαδή από το 2015, οι ζημίες των ασφαλιστικών και των αντασφαλιστικών εταιρειών από την καταβολή αποζημιώσεων λόγω κοινωνικών αναταραχών υπερβαίνουν τα 10 δισ. δολάρια. Παράλληλα, λιγότερα από ένα δισ. δολάρια έχουν πληρωθεί σε αποζημιώσεις από τρομοκρατικές επιθέσεις, σύμφωνα με τη Howden και τους Financial Times. «Πρόκειται για μια αγορά που είχε σχεδόν ανύπαρκτες απαιτήσεις προ 20ετίας και σήμερα έχει εξελιχθεί σε μία με μεγάλες ζημίεςς», σχολίασε ο Τομ Μπράντρουκ, διευθυντικό στέλεχος της Howden, στη βρετανική εφημερίδα.
Τα στοιχεία αυτά είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, διότι απεικονίζουν τη βαθμιαία επιδείνωση συνθηκών που βρίσκονται σε εξέλιξη από τη δεκαετία του ’80. Τότε, όπως έδειξαν έρευνες του Pew Research Centre, είχαν αρχίσει να μειώνονται τα πραγματικά εισοδήματα στις ΗΠΑ. Ήταν η εποχή του νεοφιλελευθερισμού του Αμερικανού προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν και της Βρετανίδας πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ. Όμως, η διευκόλυνση των δανείων, με την έκδοση πιστωτικών καρτών ή την επέκταση της στεγαστικής πίστης, αναπλήρωσε αυτό το κενό. Το 2008 ο δανεισμός σε πολίτες και κυβερνήσεις έγινε τόσο επιπόλαιος που ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση.
Μετά την πανδημία της νόσου Covid-19 και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η βραδεία αποκατάσταση των εισοδημάτων ανατράπηκε από την επιθετική επάνοδο του πληθωρισμού, με την αλματώδη αύξηση του κόστους ενέργειας και τροφίμων. Υπάρχουν, παράλληλα, διαφορετικές καταστάσεις σε μεμονωμένες χώρες, όσο η εισοδηματική ανισότητα έχει εξελιχθεί σε γενικευμένο φαινόμενο.
Φθορά του βιοτικού επιπέδου και αύξηση της ανασφάλειας στις ισχυρές και αναπτυσσόμενες οικονομίες
Κάτω από αυτές τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια έχει φθαρεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών, έχει αυξηθεί η ανασφάλεια και η ανεργία των νέων είναι διευρυμένη. Οπότε υπάρχει μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια σε διάφορες γωνιές του κόσμου και ένα συμβάν μπορεί να πυροδοτήσει διαδηλώσεις ή ακόμη και εξεγέρσεις. Προ τετραετίας, οι απαιτήσεις για αποζημίωση στη Γαλλία είχαν φτάσει τα 170 εκατ. ευρώ, από το πρώτο κιόλας τρίμηνο του κινήματος των «Κίτρινων γιλέκων», το οποίο είχε προκληθεί από τα σχέδια της κυβέρνησης να αυξήσει τον φόρο καυσίμων. Το κλείσιμο καταστημάτων σε εμπορικούς δρόμους, η παύση της λειτουργίας των μαζικών μέσων μεταφοράς και η καταστροφή περιουσιών από περιστατικά βίας, που συχνά συνοδεύουν τις διαδηλώσεις, οδηγούν σε μεγάλη αύξηση των αιτήσεων για ασφαλιστικές αποζημιώσεις.
Οι Financial Times κάνουν ειδική αναφορά στις διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα στη Χιλή το 2019, προκαλώντας από ένα σημείο και έπειτα την καταστροφή και τη λεηλασία καταστημάτων. Έναν χρόνο μετά ακολούθησε το κίνημα «Black Lives Matter», με επίκεντρο τις ΗΠΑ, το οποίο καταδίκαζε τη βία και τον συστημικό ρατσισμό εις βάρος της κοινότητας των μαύρων μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς στη Μινεάπολη. Τον Σεπτέμβριο του 2020 είχε υπολογιστεί πως οι ασφαλιστικές απαιτήσεις ξεπερνούσαν το ένα δισ. δολάρια σε συνολικά 140 πόλεις των ΗΠΑ.
Ακολούθησαν οι αναταραχές στη Νότια Αφρική το 2021, όπου 330 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μέσα σε μια εβδομάδα λεηλασιών και καταστροφών σε καταστήματα. Οι επιχειρηματικές ενώσεις είχαν υπολογίσει πως σε μια περιφέρεια της Νοτίου Αφρικής οι ζημίες τους από την απώλεια εμπορευμάτων και εξαγωγών έφθαναν το 1,4 δισ. δολάρια.
Η Howden τονίζει πως οι ασφαλιστικές απώλειες από απεργίες, εξεγέρσεις και γενικότερη κοινωνική αναταραχή στη Νότια Αφρική έχουν ξεπεράσει αυτές που προκύπτουν από φυσικές καταστροφές. Υπογραμμίζει, όμως, πως οι απώλειες που προκύπτουν σε μεγάλες οικονομίες, όπως η Γαλλία και οι ΗΠΑ, προβληματίζουν τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Ο γερμανικός όμιλος Allianz έχει, επίσης, προειδοποιήσει πως φαινόμενα κοινωνικής δυσαρέσκειας και αναταραχής, όπως απεργίες και μαζικές διαδηλώσεις, τελευταία έχουν αυξηθεί και εντατικοποιηθεί, λόγω και του συντονισμού μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Έτσι οι αλυσίδες λιανικού εμπορίου, παραδείγματος χάριν, μπορεί να υποστούν μεγαλύτερες καταστροφές απ’ ό,τι στο παρελθόν.