Η «ΛΑΜΨΗ» ΤΩΝ ΑΠΕ ΠΡΟΣΕΛΚΥΕΙ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΕΓΧΩΡΙΟΥΣ ΟΜΙΛΟΥΣ

Τη δική της εξήγηση, για το τεράστιο κύμα «πράσινων επενδύσεων» στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στη χώρα μας, δίνει πρόσφατη έκθεση της Goldman Sachs.

Σύμφωνα με την έκθεση για να επιτευχθεί ο ευρωπαϊκός στόχος μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2050 με βάση την «Πράσινη Συμφωνία» (Green Deal), η ζήτηση για ηλεκτρισμό πρέπει να εκτοξευθεί κατά σχεδόν 200%, δηλαδή να αυξάνεται κατά περίπου 3,5% ετησίως. Οι αναλυτές του διεθνούς οίκου επισημαίνουν πως αυτή η εξέλιξη θα αλλάξει τα πάντα στην παραγωγή και μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας καθώς για περισσότερα από δέκα χρόνια ο κλάδος βλέπει μόνο πτωτικά μεγέθη στην κατανάλωση. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2019 βρίσκονταν λίγο χαμηλότερα από τα επίπεδα του 2008.

Το «Green Deal» και οι προβλέψεις των αναλυτών στηρίζουν και τις μεγάλες επενδύσεις που προωθούν και στην Ελλάδα παλαιοί και νέοι «παίκτες» στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), όπως οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΔΕΗ, Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ), Motor Oil, Μυτιληναίος, ισχυροί ξένοι όμιλοι όπως η γερμανική RWE, η ιταλική ENEL και η ισπανική Iberdrola, αλλά και ξένα εξειδικευμένα funds στις «πράσινες επενδύσεις». Πρόκειται για επενδύσεις που μόνο στη χώρα μας προβλέπεται πως μπορούν να ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Ο στόχος των μηδενικών εκπομπών και το Green Deal της Ε.Ε. μέσω των ηλεκτρικών οχημάτων, της θέρμανσης, της βιομηχανίας και του υδρογόνου, μπορεί να αυξήσει το μερίδιο του ηλεκτρισμού στο ενεργειακό μίγμα σε 75% – 85%, έναντι μόλις 15% σήμερα, σύμφωνα με την έκθεση της Goldman Sachs. Με δεδομένο πως η εφαρμογή του Green Deal θα γίνει σταδιακά, προβλέπεται πως μέχρι το 2030 η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη θα αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό γύρω στο 2%, αλλά στη συνέχεια ο ετήσιος ρυθμός θα υπερδιπλασιαστεί στο 4% – 4,5% κυρίως λόγω ανάπτυξης λύσεων που συνδέονται με το υδρογόνο.

Σήμερα το ενεργειακό μίγμα της Ε.Ε. κυριαρχείται από το πετρέλαιο (34%), το φυσικό αέριο (22%) και τα άλλα ορυκτά καύσιμα όπως ο λιγνίτης (16%), ενώ με 13% συμμετέχει η πυρηνική ενέργεια, με άλλο 13% οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και μόλις 2% το υδρογόνο.

Το 2050 σύμφωνα με τις σημερινές προβλέψεις και στόχους της Ε.Ε., οι ΑΠΕ θα αποτελούν το 75% του ενεργειακού μίγματος, το υδρογόνο το 15%, το πετρέλαιο μόλις το 2%, ενώ το φυσικό αέριο και η πυρηνική ενέργεια το 8% (4% και 4%).

Στην έκθεση της Goldman Sachs επισημαίνεται πως για να καλυφθούν αυτοί οι στόχοι, οι «πράσινες» επενδύσεις των μεγάλων ευρωπαϊκών ενεργειακών ομίλων σε υποδομές πρέπει να αυξηθούν κατά περίπου 200% σε σχέση με τις σημερινές ετήσιες δαπάνες.

Ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, κατά 300% και πλέον, πρέπει να παρουσιάσουν οι επενδύσεις των ισχυρών ομίλων σε ΑΠΕ.

Πρόσφατα ο διεθνής οίκος αναθεώρησε τις επενδύσεις που απαιτούνται για την υλοποίηση του «Green Deal» μέχρι το 2050 στα 10 τρισ. ευρώ, τα έξι τρισ. ευρώ από τα οποία θα προέλθουν από τον ιδιωτικό τομέα (το 24% για νέες εγκαταστάσεις ΑΠΕ, το 8% για δίκτυα μεταφοράς και διανομής, το 11% για μπαταρίες, κ.ο.κ.).

Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας τα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα στην Ευρώπη ήταν συνολικής ισχύος περί τα 20 GW ετησίως. Για να επιτευχθεί ο στόχος του «Green Deal» για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050 πρέπει κάθε χρόνο, από το 2031 μέχρι το 2050, να προστίθενται στην Ε.Ε. μονάδες ΑΠΕ ισχύος κοντά στα 90 GW! Έτσι μέσα στις επόμενες δεκαετίες μπορεί να αυξηθεί το μερίδιο των ΑΠΕ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από σχεδόν 40% σήμερα σε 85% – 90%. Ταυτόχρονα θα υποστηριχθεί η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση καθώς το οχήματα με μπαταρίες προβλέπεται πως θα αυξήσουν την κατανάλωση κατά περίπου 25% – 30%. Επιπλέον θα καλυφθούν οι ανάγκες από τη στροφή προς τη θέρμανση με ηλεκτρική ενέργεια και κυρίως η ένταξη του υδρογόνου ως καύσιμο (από τη ναυτιλία μέχρι τα αεροπλάνα και την ηλεκτροβόρα βιομηχανία).

Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο ισχυρότερος όμιλος στον τομέα των αιολικών πάρκων στη χώρα μας, με εγκατεστημένη ισχύ 665 MW στο τέλος του 2020, προωθεί και άλλες επενδύσεις στον τομέα της αντλησιοταμίευσης και των φωτοβολταϊκών. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του ομίλου σε Ελλάδα κι εξωτερικό ανέρχεται σε 1373 MW, ενώ επιπλέον 430 MW είναι υπό κατασκευή ή έτοιμα προς κατασκευή. Η διοίκηση περιμένει τις θεσμικές αλλαγές που θα επιτρέψουν να προχωρήσουν και δύο σημαντικές επενδύσεις, συνολικού προϋπολογισμού 800 εκατ. ευρώ στην αντλησιοταμίευσης, στην Αμφιλοχία και για τον υβριδικό σταθμό Αμαρίου στην Κρήτη. Μετά τις πρόσφατες διοικητικές αλλαγές αναμένονται εξελίξεις και στο σχεδιασμό του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, που κατείχε το 2020 τη δεύτερη θέση στον τομέα των αιολικών πάρκων με 482 MW εγκατεστημένη ισχύ.
Στόχος της διοίκησης της ΔΕΗ είναι να ξεπεράσει – μέσω ενός πλέγματος συνεργασιών με εγχώριους και ξένους ομίλους – σε ισχύ το 1GW από ΑΠΕ μέχρι το 2023 αξιοποιώντας μια δεξαμενή έργων συνολικής ισχύος περίπου 6 GW. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και η συμφωνία με την γερμανική RWE. Tα Ελληνικά Πετρέλαια έχουν βάλει ως στόχο τα 600 MW εγκαταστάσεων ΑΠΕ μέχρι το 2025 μέσα από οργανική ανάπτυξη αλλά και εξαγορές στην Ελλάδα ή γειτονικές χώρες. Η αρχή έγινε με την μεγάλη επένδυση των 130 εκατ. ευρώ στην Κοζάνη ενός φωτοβολταϊκού ισχύος 204 MW. Αλλά και η Motor Oil επιταχύνει τον βηματισμό της προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με στόχο να λειτουργεί μονάδες ΑΠΕ ισχύος άνω των 300 MW μέσα στην προσεχή διετία – τριετία. Νέους φιλόδοξους στόχους στις ΑΠΕ ανακοίνωσε πρόσφατα και η Μυτιληναίος.

Τα μερίδια αγοράς στην αιολική ενέργεια το 2020

Ξεπέρασε τα 4.000 MW η αιολική ισχύς στην Ελλάδα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Αυτό προκύπτει από τη Στατιστική της Αιολικής Ενέργειας στην Ελλάδα για το 2020 που ανακοίνωσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ). To ορόσημο των 4.000 MW κατακτήθηκε με την θέση σε λειτουργία μιας ανεμογεννήτριας σε αιολικό πάρκο της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στη νότια Εύβοια, στην περιοχή του Δήμου Καρύστου.

Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΕΤΑΕΝ, το 2020 συνδέθηκαν στο δίκτυο 200 νέες ανεμογεννήτριες συνολικής αποδιδόμενης ισχύος 517,5 MW. Αυτό αποτελεί αύξηση 14,4% σε σχέση με το τέλος του 2019. Συνολικά, το τέλος του 2020, τα αιολικά πάρκα που βρισκόταν σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία ήταν 4.113,5 MW.

Τα ρεκόρ όμως για το 2020 δεν σταματούν εδώ. Κατά το 2020 σημειώθηκε η μεγαλύτερη ωριαία διείσδυση αιολικής ισχύος που έχει ποτέ παρατηρηθεί στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας, 68,8% τα ξημερώματα της Παρασκευής 6.11.2020 (03:00 – 04:00 CET).

Επιπλέον, συνολικά για 1235 ώρες η διείσδυση αιολικής ισχύος ήταν πάνω από 30%, ενώ για 2865 ώρες η διείσδυση μεταβλητών Α.Π.Ε. ήταν πάνω από 30% και για 429 ώρες ήταν πάνω από 50%. Η μεγαλύτερη αιολική παραγωγή στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα παρατηρήθηκε το βράδυ της Τετάρτης 9.12.2020 (20:00 – 21:00 CET) Το Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα της χώρας ανταποκρίθηκε χωρίς πρόβλημα στις μεγάλες αυτές διεισδύσεις.

Τα ρεκόρ για το 2020 περιλαμβάνουν επίσης την εγκατάσταση των μεγαλύτερων πτερυγίων που έχουν τοποθετηθεί στην Ελλάδα: Πρόκειται για 4 ανεμογεννήτριες Vestas V-150/4.0MW που εγκατέστησε η Rokas Iberdrola στη Βοιωτία.

Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί 1678 MW (41%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 619 ΜW (15%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 485 MW (12%).
Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top-5 κατατάσσονται: • η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 665 MW (16,2%) • ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 482 MW (11,7%) • η ENEL Green Power με 368 MW (8,9%) • η EREN με 283 MW (6,9%) και • η Iberdrola Rokas με 271 MW (6,6%) Στα αξιοσημείωτα του 2020 είναι ότι ολοκλήρωσαν τα αιολικά τους πάρκα συνολικά πάνω από 20 διαφορετικοί επιχειρηματικοί όμιλοι. Ο πλουραλισμός αυτός αποδεικνύει τη δυναμική και την ανθεκτικότητα του κλάδου. Τις περισσότερες εγκαταστάσεις κατά τη διάρκεια του 2020 υλοποίησαν η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή (111MW, 21,5%) και ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ (89,6MW, 17,3%).

H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 45,5% της συνολικής αποδιδόμενης αιολικής ισχύος στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 26,2%, η Siemens Gamesa με 16,1%, η Nordex με 7,3% και η GE Renewable Energy με 3,7%.

Ειδικά για το 2020 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν: η Vestas κατά 41,2% (213 ΜW), η Enercon κατά 28,4% (147 MW), η Nordex κατά 21,4% (111 ΜW), η Siemens Gamesa κατά 5,4% (28 MW), η GE Renewable Energy κατά 3,1% (16 MW) και η EWT κατά 0,5% (2,5 MW). Σημειώνεται ότι όλα τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη αφορούν αιολική ισχύ που αποδίδεται στο δίκτυο.