THEPOWERGAME
Μια Τιτανομαχία λαμβάνει χώρα στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Τα ισχυρότερα πετρελαιοπαραγωγά κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου, στα οποία πρωταγωνιστούν η Σαουδική Αραβία και η Μόσχα, στοχεύουν στη διατήρηση των υψηλών τιμών. Παράλληλα, όμως, η ομάδα των G7 υιοθετεί πλαφόν για το ρωσικό πετρέλαιο στα 60 δολάρια το βαρέλι, με την προσδοκία πως έτσι θα πετύχει την ανάσχεση της επιθετικότητας του Κρεμλίνου ενάντια στην Ουκρανία.
Από τη μια πλευρά, ο ΟΠΕΚ+ συμφώνησε στην τηλεδιάσκεψη της περασμένης Κυριακής να διατηρήσει μειωμένη την ημερήσια παραγωγή κατά δυο εκατομμύρια βαρέλια, μια απόφαση που είχε ληφθεί αρχικά στις αρχές Οκτωβρίου, προς μεγάλη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ κατάφερε να συμφωνήσει μια εβδομάδα πριν σε ένα πλαφόν για το ρωσικό πετρέλαιο που θα μεταφέρεται διά θαλάσσης σε τρίτες χώρες, με τα υπόλοιπα κράτη των G7, δηλαδή τα επτά ισχυρότερα κράτη του ανεπτυγμένου κόσμου, να προσυπογράφουν την απόφαση των Βρυξελλών.
Πρώιμη η αξιολόγηση του πλαφόν των G7 στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου
Το πλαφόν τίθεται σε ισχύ από σήμερα, αλλά η αποτελεσματικότητά του θα κριθεί σε βάθος χρόνου. Αφενός, στα 60 δολάρια το βαρέλι, το πλαφόν είναι υψηλότερο από τα 50 δολάρια, που είναι λίγο έως πολύ το αντίτιμο που ισχύει σήμερα για το πετρέλαιο των Ουραλίων, σύμφωνα με στοιχεία της Argus Media που παραθέτει το πρακτορείο Bloomberg. Αφετέρου, σκοπός των G7 είναι το πλαφόν αυτό να επανεξετάζεται κάθε δύο μήνες. Από αυτήν την εβδομάδα, παράλληλα, τίθεται σε ισχύ το εμπάργκο στο 90% των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία στην ΕΕ.
Τα σχέδια της Μόσχας για στόλο 100 πετρελαιοφόρων
Η Μόσχα συνεχίζει τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας με αδιάκοπους βομβαρδισμούς σε βιομηχανικές και αστικές υποδομές, εκτός από τις σκληρές μάχες στο ανατολικό σκέλος της χώρας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, χαρακτήρισε το πλαφόν στα τρέχοντα επίπεδα «αδύναμο» προκειμένου να εξασθενίσει οικονομικά το Κρεμλίνο. Μπορεί και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, να το χαρακτήρισε «άσχετο», αλλά πληροφορίες θέλουν τη Μόσχα να συγκεντρώνει έναν «σκιώδη στόλο» 100 πετρελαιοφόρων, σύμφωνα με τους Financial Times.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορούν πια οι ναυτιλιακές εταιρείες να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο είναι να συναινούν στο πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι. Διαφορετικά δεν θα έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες του κλάδου, συμπεριλαμβανομένης της ασφαλιστικής κάλυψης των πετρελαιοφόρων τους.
Κίνα και Ινδία: βασικοί αγοραστές του ρωσικού πετρελαίου με διαπραγματευτική ισχύ
Η Κίνα και η Ινδία είναι οι βασικοί αγοραστές του ρωσικού πετρελαίου, έχοντας καταφέρει να αντισταθμίσουν τη μεγαλύτερη πτώση των εισαγωγών από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ήδη προμηθεύονται ρωσικό πετρέλαιο σε χαμηλότερο αντίτιμο από τις τιμές στις διεθνείς αγορές. Τι θα τους εμποδίζει να διαπραγματευτούν ακόμη πιο ελκυστικότερες τιμές τώρα πια που ισχύει το πλαφόν των G7 και το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο;
«Κάθε δολάριο μετρά. Κάθε δολάριο που αποκλείστηκε στις διαπραγματεύσεις για το πλαφόν μεταφράζεται σε απώλεια εσόδων 2 δισ. δολαρίων για τη Ρωσία», ανέφερε προ ημερών η πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κάγια Κάλας, σε μήνυμα στο Twitter. «Η αρχική πρόταση ήταν ένα πλαφόν στα 65 δολάρια το βαρέλι. Χαιρετίζω τους εταίρους μας που συμφώνησαν στην προς τα κάτω αναπροσαρμογή του στα 60 δολάρια το βαρέλι – αυτό σημαίνει συνολικά 10 δισ. δολάρια λιγότερα για τη χρηματοδότηση του γενοκτονικού πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Μια εξασθένιση της ζήτησης θα ενισχύσει την αστάθεια των τιμών του μαύρου χρυσού
Την ίδια στιγμή, όμως, αναλυτές της αγοράς τονίζουν την αποφασιστικότητα του ΟΠΕΚ+ να αντισταθεί στις έντονες διακυμάνσεις των τιμών πετρελαίου στις διεθνείς αγορές. Η Ρωσία ισχυρίζεται πως δεν θα πουλά πετρέλαιο στους όρους του πλαφόν της Δύσης, ακόμα κι αν αυτό την αναγκάσει να μειώσει την παραγωγή της, όπως δήλωσε την Κυριακή ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Αλεξάντερ Νόβακ.
Οπότε οι αγορές του πετρελαίου αναμένεται να διανύσουν μια περίοδο αβεβαιότητας. Όχι, όμως, μόνο λόγω της Τιτανομαχίας που λαμβάνει χώρα από την πλευρά της προσφοράς, αλλά και λόγω των φόβων για περαιτέρω αποδυνάμωση της ζήτησης. Αν και η άνοδος της τιμής του πετρελαίου Μπρεντ στο Λονδίνο σχεδόν κατά 10% από την προηγούμενη εβδομάδα στα 87 δολάρια το βαρέλι τη Δευτέρα αποδόθηκε στις θετικές προσδοκίες για την κινεζική οικονομία, ο πόλεμος στην Ουκρανία επισκιάζει την Ευρώπη.
Μια ύφεση στον ανεπτυγμένο κόσμο μπορεί να εξασθενίσει τις αγορές πετρελαίου ανεξάρτητα από τις προθέσεις του ΟΠΕΚ+. Ήδη τα κράτη-μέλη της ΕΕ μείωσαν την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά το ένα τέταρτο τον Νοέμβριο σε σχέση με τον μέσο όρο πενταετίας λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων ICIS και τους Financial Times. Οι συνθήκες είναι τόσο ευμετάβλητες που είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς τις ισορροπίες εντός και εκτός ΟΠΕΚ+ μέχρι την επόμενη συνάντηση του οργανισμού στις αρχές Φεβρουαρίου.