THEPOWERGAME
Πάνω από 100 δισ. ευρώ έχουν εισάγει τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία σε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο από την έναρξη του πολέμου που κήρυξε η Μόσχα στην Ουκρανία. Παρά τον χαμηλό όγκο των εισαγωγών που έχει λάβει αθροιστικά η ΕΕ από τις αρχές του έτους, το μέγεθος των πληρωμών παρέμεινε σε επίπεδα ανάλογα με αυτά που ίσχυαν το 2021, λόγω της πρωτοφανούς αύξησης των τιμών της ενέργειας, σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Ερευνών για την Ενέργεια και την Καθαρή Ατμόσφαιρα (Centre for Research on Energy and Clean Air, Crea). Το Crea με έδρα το Ελσίνκι της Φιλανδίας εκτιμά πως η αναγκαστική στροφή της Ευρώπης στον άνθρακα και το πετρέλαιο εξαιτίας της συρρίκνωσης των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία οδήγησε σε αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 2% το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Μολονότι η πράσινη μετάβαση ορίστηκε ως μια από τις προτεραιότητες της ΕΕ μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, η χειραγώγηση της προσφοράς φυσικού αερίου από τη Μόσχα και ύστερα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχουν πυροδοτήσει μια ενεργειακή κρίση την Ευρώπη. Η βαθμιαία αποσύνδεση της Ευρώπης από τον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας οδήγησε τις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη.
Παράλληλα οι φόβοι για ανεπάρκεια των προμηθειών για θέρμανση και ηλεκτροδότηση ανάγκασαν τις κυβερνήσεις να αυξήσουν την κατανάλωση άνθρακα και πετρελαίου. Η Eurostat υπολογίζει πως η συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 11% το α΄ εξάμηνο του έτους. Την ίδια περίοδο, όμως, αυξήθηκε η χρήση προϊόντων πετρελαίου κατά 8%, λιθάνθρακα κατά 7% και λιγνίτη κατά 12%, σημειώνουν οι Financial Times.
Αν και οι ροές φυσικού αερίου έχουν μειωθεί δραματικά από τη Ρωσία, αντιπροσωπεύοντας μόνον το 9% του συνολικών εισαγωγών προς την Ε.Ε, και έχουν απαγορευτεί οι προμήθειες άνθρακα, η Crea υπογραμμίζει πως η Ευρώπη εξακολουθεί να εισάγει ορυκτά καύσιμα αξίας περίπου 260 εκατ. ευρώ την ημέρα από τη χώρα. Σύμφωνα με την Crea, οι χώρες-μέλη της Ε.Ε με τις μεγαλύτερες εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου ήταν η Ολλανδία, η Γερμανία, η Βουλγαρία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Γαλλία, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Αυστρία και η Ισπανία. Στις περιπτώσεις της Γαλλίας και της Ισπανίας, το μεγαλύτερο κομμάτι των εισαγωγών καταλαμβάνει το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τη Ρωσία. Στις χαμηλότερες θέσεις της κατάταξης συγκαταλέγεται η Σλοβενία, η Σουηδία, η Εσθονία και η Φιλανδία.
Κερδισμένη η Τουρκία από την απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού άνθρακα από την ΕΕ
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση του Crea, οι εξαγωγές άνθρακα από τη Ρωσία στην Ε.Ε έχουν παύσει από τις 10 Αυγούστου, δηλαδή όταν τέθηκε σε ισχύ η απαγόρευση τους. «Όμως, τα κράτη-μέλη δεν κατάφεραν να επεκτείνουν την απαγόρευση αυτή στις θαλάσσιες μεταφορές άνθρακα από τη Ρωσία σε τρίτες χώρες με πλοία της Ε.Ε». Έτσι η Ρωσία κατάφερε να αναπληρώσει σχεδόν το ήμισυ της απώλειας που υπέστη από την Ε.Ε, με την Τουρκία να γίνεται βασικός εισαγωγέας, αναφέρει το Crea.
Στα μέσα Σεπτεμβρίου, η Κομισιόν έδωσε στη δημοσιότητα νέα οδηγία για τη μεταφορά ορισμένων προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα, από τη Ρωσία σε τρίτες χώρες για να καταπολεμηθεί «η ανασφάλεια ενέργειας και τροφίμων στον κόσμο». Αξίζει να σημειωθεί πως η Φιλανδία παραιτήθηκε από το καθεστώς ουδετερότητας και υπέβαλε αίτηση ένταξης στο ΝΑΤΟ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λόγω της μεγάλης γεωπολιτικής ανασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Στην Κίνα, οι εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία σημείωσαν πτώση τον Σεπτέμβριο πιθανότατα λόγω της πτώσης της εγχώριας ζήτησης, σημειώνει το Crea. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου της Ινδίας συνεχίζουν να κινούνται κοντά στα υψηλά επίπεδα του Μάιου ενώ ήταν σχεδόν ανύπαρκτες από πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Μεγάλη άνοδος σημειώθηκε, αντίστοιχα, στην Αίγυπτο τον Ιούλιο. Οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Μαλαισία κορυφώθηκαν τέλη Σεπτεμβρίου όπως επίσης οι εισαγωγές ρωσικού LNG στην Ιαπωνία και οι εισαγωγές ρωσικού άνθρακα προς τη Νότια Κορέα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
