Για πολλούς ανθρώπους στη δυτική Ευρώπη η πανδημία ανήκει στο παρελθόν. Όλο και λιγότεροι φορούν, πλέον, μάσκες προστασίας για τον κορονοϊό και τα lockdowns φαντάζουν ως μία μακρινή, αν και επώδυνη, ανάμνηση. Αυτή τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα καταγράφει και η έρευνα που συνέταξε το eiu, σε συνεργασία με τον Economist με κεντρικό θέμα τη βιωσιμότητα των πόλεων. Ο δείκτης συγκρίνει 172 πόλεις σε όλο τον κόσμο με βασικό άξονα πέντε κατηγορίες: πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη, υποδομές και σταθερότητα.
Ο χάρτης της βιωσιμότητας των πόλεων © Economist
Σημειώνεται πως με βάση τα φετινά δεδομένα πολλές από τις πιο βιώσιμες πόλεις του κόσμου βρίσκονται στη δυτική Ευρώπη: η Βιέννη, για παράδειγμα, κατέλαβε την πρώτη θέση για τρίτη φορά μέσα σε πέντε χρόνια. Άλλες δύο πόλεις, η Κοπεγχάγη και η Ζυρίχη, συμπληρώνουν επίσης την πρώτη πεντάδα. Τι συμβαίνει, όμως, με την υπόλοιπη ήπειρο;
Το ηράκλειο εγχείρημα για επιστροφή στην κανονικότητα και το εκ νέου άνοιγμα των πόλεων στη δυτική Ευρώπη έχει ως απότοκο η μέση βαθμολογία της περιοχής να πλησιάζει στα προπανδημικά επίπεδα. Αυτό, όπως είναι φυσικό, την καθιστά ως την πιο βιώσιμη περιοχή παγκοσμίως.
Την ίδια ώρα, σημειώνεται πως και στη συνολική λίστα με τις πιο βιώσιμες πόλεις, η μεγαλύτερη κινητικότητα και μάλιστα, με θετική βαθμολογία παρατηρήθηκε στη δυτική Ευρώπη (μοναδική εξαίρεση αποτελεί το Λος Άντζελες το οποίο ανέβηκε 18 θέσεις). Το μεγαλύτερο άλμα πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία και συγκεκριμένα αφορούσε το Ντίσελντορφ, τη Φρανκφούρτη και το Αμβούργο. Οι πόλεις αυτές βελτίωσαν τη βιωσιμότητά τους, κυρίως, λόγω της κατηγορίας του πολιτισμού, μετά τη χαλάρωση των μέτρων για τον κορονοϊό.
Ωστόσο, δεν χαίρουν όλες οι πόλεις της ίδιας… βελτίωσης. Οι περιοχές στην Ανατολική Ευρώπη ανακάμπτουν με βραδύτερο ρυθμό. Η μέση βαθμολογία στα ανατολικά είναι τώρα 20 μονάδες χαμηλότερη από τη δυτική «Γηραιά Ήπειρο». Τα ήδη τεταμένα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης έρχονται αντιμέτωπα με διαρκείς ελλείψεις, την ώρα που πολλές πόλεις παραμένουν βουτηγμένες στη διαφθορά.
Η Κωνσταντινούπολη, η μόνη τουρκική πόλη που συμπεριλήφθηκε στην κατάταξη, είχε τη χαμηλότερη βαθμολογία στην Ευρώπη. Η ολοένα και πιο αυταρχική ηγεσία υπό την αιγίδα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και ο εντυπωσιακά αυξανόμενος πληθωρισμός έχουν μειώσει κατά κόρον την ποιότητα ζωής. Αντιστοίχως, το Μπακού, η πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν –μία από τις πιο διεφθαρμένες χώρες στην Ευρώπη, σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια-, είναι η δεύτερη λιγότερο βιώσιμη πόλη στην Ευρώπη. Η Αθήνα βρίσκεται στη μέση της κλίμακας, αφού η βαθμολογία της κυμαίνεται μεταξύ 80-90.
Το απόλυτο «στραβοπάτημα» παρατηρείται σε Μόσχα και Αγία Πετρούπολη, αφού το καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν φλερτάρει με την καταπίεση. Σημειώνεται πως οι αναλυτές δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν την έρευνά τους για το Κίεβο μετά την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στις αρχές του έτους. Πάντως, η πρωτεύουσα της Ουκρανίας είναι είτε τελευταία, είτε προτελευταία στην ευρωπαϊκή κατάταξη από το 2014.
Ως εκ τούτου, η Ευρώπη κινείται τώρα σε συμπληγάδες πληθωρισμού και πολέμου. Από τη μία, o πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί νέα δεδομένα και από την άλλη, ο πληθωρισμός πλήττει οικτρά την ήπειρο. Οι υψηλότερες τιμές στα βασικά αγαθά προκαλούν ανησυχία και κατ’ επέκταση συρρίκνωση της κατανάλωσης. Οι ζωές των ανθρώπων αλλάζουν και μια επικείμενη ύφεση θα αφαιρέσει τη λάμψη από τη ζωή στη μετά-lockdown εποχή.
