THEPOWERGAME
Εδώ και μήνες είναι εμφανές το τεταμένο κλίμα ανάμεσα στην Ουγγαρία και την Πολωνία, τα δυο κράτη-μέλη της ΕΕ, που προηγουμένως είχαν δημιουργήσει κοινό μέτωπο σε μια απευθείας σύγκρουση με τις Βρυξέλλες. Οι κυβερνήσεις τους δεν έχουν ακόμη αποκτήσει καμία πρόσβαση στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, καθώς εκκρεμούν ζητήματα συμμόρφωσης με το κράτος δικαίου.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι δήλωσε στην εβδομαδιαία έκδοση Sieci πως προτίθεται να βρει μια φόρμουλα βάσει της οποίας θα είναι δυνατή η κοινή δράση με την Ουγγαρία σε τομείς που «μοιραζόμαστε αξίες και συμφέροντα», αλλά «σεβόμενοι την αδύναμη θέση των Ουκρανών φίλων μας».
Οι πολιτικές συγκρούσεις της Βουδαπέστης και της Βαρσοβίας με την ΕΕ έχουν μπλοκάρει την πρόσβαση τους στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχουν ως στόχο την αποπεράτωση μιας σειράς επενδύσεων για την ανάκαμψη των ευρωπαϊκών οικονομιών από τη διετή πανδημική κρίση. Με την επιδείνωση των συνθηκών από τον ενεργειακό πόλεμο που έχει κηρύξει το Κρεμλίνο στην Ευρώπη, φαίνεται πως οι συμμαχίες εντός της ΕΕ γίνονται όλο και πιο σημαντικές, όταν διακυβεύονται δισεκατομμύρια ευρώ σε κεφάλαια στήριξης υπό τη μορφή είτε επιδοτήσεων, είτε δανείων. Αυτήν την εβδομάδα, μάλιστα, η Ρωσία ενέτεινε τις πιέσεις στην ΕΕ με την ολοσχερή διακοπή την προσφορά φυσικού αερίου από τον Nord Stream 1, κατηγορώντας τις κυρώσεις της ΕΕ, της Μεγάλης Βρετανίας και του Καναδά για την αδυναμία της Gazprom να συνεχίσει τις ροές μέσα από τον συγκεκριμένο αγωγό.
Η Ρωσία προκαλεί ρήγμα στο κοινό μέτωπο Ουγγαρίας – Πολωνίας
Καθώς η Πολωνία είναι μια από τις χώρες-μέλη της ΕΕ, που έχουν καταδικάσει ανοικτά και απερίφραστα την εισβολή που διέταξε το Κρεμλίνο στην Ουκρανία, η πολιτική εγγύτητα της Ουγγαρίας στη Ρωσία άνοιξε ένα χάσμα στις σχέσεις των δυο εκ των τεσσάρων χωρών της «ομάδας Βίσεγκραντ» στην κεντρική Ευρώπη. Μαζί με τη Σλοβακία και την Τσεχία, η Πολωνία και η Ουγγαρία απαρτίζουν τις χώρες του Βίσεγκραντ, που προσχώρησαν στην ΕΕ τον Μάιο του 2004.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν έχει ξεκαθαρίσει πως επιθυμεί να διατηρήσει καλές σχέσεις με το Κρεμλίνο. Εκτός του ότι η Βουδαπέστη απείχε από την απόφαση της ΕΕ για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο λόγω της μεγάλης εξάρτησης,, που έχει η ουγγρική οικονομία σε αυτό, ο Όρμπαν δήλωσε σε εκρηκτική ομιλία που έδωσε τον περασμένο Ιούλιο στην Τρανσυλβανία της Ρουμανίας πως είναι κατανοητές οι ανησυχίες της Ρωσίας για την προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ την ώρα που η Ουγγαρία που είναι κράτος-μέλος της διατλαντικής συμμαχίας. Σε εκείνη την ομιλία απέρριψε επίσης τη «ανάμειξη φυλών», ασκώντας κριτική στη μίξη Ευρωπαίων και μη Ευρωπαίων, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις.
Πολωνία σε απευθείας ρήξη με τη Ρωσία
Αν και ο Όρμπαν τονίζει πως τίποτα δεν δικαιολογεί την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία, η στάση της Πολωνίας εκ διαμέτρου αντίθετη. Η Βαρσοβία όχι μόνον παρότρυνε την ΕΕ από την αρχή του ουκρανικού πολέμου να στηρίξει με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα το Κίεβο, αλλά δέχτηκε τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων και ήταν υπέρ ενός άμεσου εμπάργκο στον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας. Αρνούμενη λίγο μετά να πληρώνει σε ρούβλια το φυσικό αέριο της Ρωσίας, ήταν από τις πρώτες χώρες που η Gazprom διέκοψε τις ροές από τον περασμένο Μάιο.
Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, το φλερτ μεταξύ της Ουγγαρίας και της Πολωνίας ήταν έντονο. Οι δυο κυβερνήσεις είχαν απειλήσει τον Νοέμβριο του 2020 με την άσκηση βέτο για την έγκριση του Ταμείου Ανάκαμψης όταν η Κομισιόν συμπεριέλαβε την εκπλήρωση των όρων κράτους δικαίου της ΕΕ ως όρο για την εκταμίευση κεφαλαίων από τις Βρυξέλλες.
Μάλιστα, τότε ο Όρμπαν είχε δηλώσει τότε σε ραδιοφωνική συνέντευξη πως «εάν υιοθετήσουμε αυτή τη νομοθεσία, έτσι όπως προτείνεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την προεδρεία της Γερμανίας, θα μετατρέψουμε την ΕΕ σε Σοβιετική Ένωση». Οι δικαστικές αρχές στη Πολωνία, στο μεταξύ, έκριναν πως η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν είναι συμβατή με το σύνταγμα της χώρας, βαθαίνοντας το χάσμα.
Οπότε σε αυτή τη φάση, η Κομισιόν δεν έχει δώσει το πράσινο φως σε καμία δόση από τα 36 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στην Πολωνία σε επιδοτήσεις και δάνεια, ούτε σε αντίστοιχα κεφάλαια άνω των 16 δισ. ευρώ που ζητά η Ουγγαρία. Απομένει να διαπιστωθεί εάν οι δυο χώρες μπορούν να συνταχθούν ξανά ενάντια των Βρυξελλών, μια προοπτική που σαφώς δεν θα δυσαρεστούσε το Κρεμλίνο.