THEPOWERGAME
Το μέγεθος της οικονομικής βοήθειας και το κόστος ανοικοδόμησης της Ουκρανίας απασχολούν τη διεθνή κοινότητα, καθώς οι επιπτώσεις του πολέμου που της κήρυξε η Μόσχα είναι πολλαπλές, όχι μόνον για τη χώρα αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Η ΕΕ ετοιμάζει ένα πακέτο στήριξης για την Ουκρανία και το αμερικανικό Κογκρέσο μελετά οικονομική βοήθεια περίπου 33 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, η καταγραφή των καταστροφών στην Ουκρανία, η οποία ήδη ξεπερνά τα 90 δισ. δολάρια, είναι τεράστιο εγχείρημα λόγω των αδιάλειπτων βομβαρδισμών από τους Ρώσους. Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται κυρίως στο ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, τα ρωσικά στρατεύματα παρεμποδίζουν επίσης την ομαλή διέλευση εμπορικών πλοίων από τη Μαύρη Θάλασσα, ακυρώνοντας έτσι μια πολύτιμη πηγή εσόδων για τη χώρα.
Απευθυνόμενη στο Οικονομικό Φόρουμ των Βρυξελλών, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε πως είναι ανεπαρκή τα κεφάλαια που έχει λάβει η Ουκρανία μέχρι σήμερα για να καλύψει ακόμα και βραχυπρόθεσμες ανάγκες. «Τελικά, η Ουκρανία θα χρειαστεί τεράστια βοήθεια και ιδιωτικές επενδύσεις για την ανοικοδόμηση και ανάκαμψη της, ανάλογου μεγέθους με την αποκατάσταση της Ευρώπης μετά το 1945», εξήγησε η Αμερικανίδα υπουργός.
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκαν δηλώσεις της αναπληρώτριας γενικής διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Γκίτα Γκόπιναθ στους Financial Times. Υπογράμμισε επίσης πως είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί νέα χρηματοδότηση για να αποφευχθεί η «σοβαρή μακροοικονομική αποσταθεροποίηση» της Ουκρανίας.
Η κατάσχεση των αποθεμάτων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας
Από το Βερολίνο, ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ ξεκαθάρισε πως ο κυβερνητικός συνασπισμός της Γερμανίας είναι ανοικτός στην ιδέα κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας για τη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.
Σε συνέντευξη που έδωσε στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, ο Λίντνερ υπογράμμισε πως το ενδεχόμενο αυτό έχει ήδη συζητηθεί από τους G7, δηλαδή την Ομάδα των επτά ισχυρότερων χωρών του ανεπτυγμένου κόσμου. Ο Λίντνερ πρόσθεσε πως «σε ό,τι αφορά στα ιδιωτικά περιουσιακά στοιχεία, θα πρέπει να εξετάσουμε τι είναι νομικά εφικτό». «Θα πρέπει να σεβαστούμε το κράτος δικαίου ακόμη και όταν αντιμετωπίζουμε Ρώσους ολιγάρχες».
Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ είχε μιλήσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα ανοιχτά για την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Ωστόσο, η κατάσχεση περιουσίας που ανήκει σε ξένες κυβερνήσεις είναι περίπλοκο νομικό ζήτημα. Πρόσφατα η Γέλεν παραδέχτηκε πως δεν είναι «απλό θέμα». Ήδη μόνον το πάγωμα σχεδόν του ήμισυ των αποθεμάτων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, συνολικού ύψους 630 δισ. δολαρίων, έχει προβληματίσει χώρες που έχουν τεταμένες σχέσεις με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Αργή η διοχέτευση οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία
Εάν δεν συμφωνηθεί ανακωχή μεταξύ των δυο πλευρών τότε η οικονομία της Ουκρανίας εκτιμάται πως θα έχει συρρικνωθεί έως και 40% μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους. Έως και τις 10 Μάιου, οι ζημιές στις υποδομές υπολογίζονταν από τη Σχολή Οικονομικών του Κιέβου να ξεπερνούν τα 94 δισ. δολάρια. Σχεδόν το ένα τρίτο αφορά καταστροφές σε κατοικίες και οδικά δίκτυα ενώ ζημιές 10 δισ. δολαρίων εκτιμάται πως έχουν προκληθεί σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις και εργοστάσια και ακόμα 15 δισ. δολαρίων σε σιδηροδρόμους, νοσοκομεία, γέφυρες, σχολεία και κολέγια. Όσο δε ο πόλεμος συνεχίζεται με το Κρεμλίνο να εμφανίζει κανένα σημάδι υπαναχώρησης, η καταστροφή της χώρας μεγεθύνεται.
Εκτός του ηράκλειου εγχειρήματος της αποκατάστασης των καταστροφών από τον πόλεμο, η κυβέρνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι καλείται να ανταπεξέλθει σε άμεσες δαπάνες όπως η κάλυψη των μισθών στρατιωτών, συνταξιούχων και βασικών αναγκών των πολιτών. Η Γκόπιναθ του ΔΝΤ τόνισε στους Financial Times πως μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί 3,3 δισ. δολάρια τον Μάρτιο και 1,6 δισ. δολάρια τον Απρίλιο παρά τις δεσμεύσεις της Δύσης για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Ωστόσο, το Κίεβο κάνει λόγο για δημοσιονομικό έλλειμμα στα 5 δισ. δολάρια τον μήνα, προσδοκώντας στην οικονομική βοήθεια των 20 δισ. δολαρίων που ετοιμάζεται να παραχωρήσει η Δύση.
Η Ρωσία, στο μεταξύ, φαίνεται να εξαντλεί κάθε μέσο για να αποτρέψει τη μετακίνηση των εμπορευμάτων της Ουκρανίας από τη Μαύρη Θάλασσα. Μέχρι πρόσφατα υπολογίζονταν πως 25 εκατ. τόνοι σιταριού ήταν μπλοκαρισμένοι στα νότια της Ουκρανίας, δυσχεραίνοντας όχι μόνον την οικονομική κατάσταση της χώρας. Η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ τόνισε πως έως και 50 εκατ. άνθρωποι, κυρίως στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, είναι αντιμέτωποι με επισιτιστική κρίση μέσα στους επόμενους μήνες εάν δεν καταφέρει η Ουκρανία να τους αποστείλει την παραγωγή της σιτηρών.