THEPOWERGAME
Μια διετία πριν, οι προοπτικές του αεροπορικού κλάδου ήταν εξαιρετικά απαισιόδοξες, καθώς ο σύγχρονος κόσμος ήταν αντιμέτωπος με το πρώτο κύμα της πανδημίας, χωρίς να γνωρίζει τι επιφυλάσσει το κοντινό μέλλον. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2020, πάνω από 40 αεροπορικές εταιρείες είχαν βάλει λουκέτο. Σήμερα, ο κλάδος φαίνεται να αφήνει τα χειρότερα πίσω του αν και η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη, λόγω των διαφορών που παρατηρούνται από τη μια αγορά στην άλλη.
Στην Ευρώπη, οι διεθνείς πτήσεις δεν έχουν αποκατασταθεί πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα, με τις προγραμματισμένες αναχωρήσεις να είναι λιγότερες κατά 20% από τα επίπεδα του 2019 λόγω της μετάλλαξης Όμικρον που έπληξε τη ζήτηση στα τέλη του περσινού έτους, επισημαίνουν οι Financial Times. Στην Κίνα, από την άλλη πλευρά, οι εγχώριες πτήσεις επανήλθαν στα προ πανδημίας επίπεδα εντός επτά μηνών από την αρχή της πανδημίας, αλλά τα δρομολόγια είναι ευμετάβλητα λόγω των τοπικών lockdown.
Τον Απρίλιο του 2019, ο αεροπορικός κλάδος εκτελούσε περίπου 10.000 δρομολόγια σε ημερήσια βάση. Έναν χρόνο μετά ξέσπασε η πανδημία και οι πτήσεις μειώθηκαν κατά δυο τρίτα λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις, με τις μεγαλύτερες απώλειες να προέρχονται την ακύρωση των διεθνών δρομολογίων. Μετά από ένα 12μήνο, δηλαδή τον Απρίλιο του 2021, τα δρομολόγια παρέμειναν χαμηλότερα κατά 43% σε σχέση με μια διετία πριν.
Ορισμένες αεροπορικές εταιρείες είχαν ήδη βάλει λουκέτο και οι απώλειες των υπολοίπων ανέρχονταν σε δεκάδες δισ. δολάρια παρά τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις που έλαβαν από κυβερνήσεις. Η τουρκική Atlas Global κατέρρευσε τον Φεβρουάριο του 2020, η Miami Air International υπέβαλε αίτηση προστασίας από τους πιστωτές της, η βρετανική Cityjet χρεωκόπησε, η Virgin Australia μείωσε το προσωπικό της κατά 8.000 άτομα από 10.000 που απασχολούσε προ πανδημίας και μπήκε σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης. Η Virgin Atlantic έλαβε λουκέτο στις ΗΠΑ και η πώληση της Alitalia επιταχύνθηκε με την ιταλική εταιρεία να πραγματοποιεί την τελευταία πτήση της τον Οκτώβριο του 2021. Αυτά δεν είναι παρά λιγοστά παραδείγματα.
Όμως, η πολιτική αεροπορία φαίνεται να ανακτά χαμένο έδαφος με δυναμικό τέμπο, επιβεβαιώνοντας έτσι τις εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου για την επαναφορά των ισορροπιών στον κλάδο. Έστω και σταδιακά. Τα διεθνή δρομολόγια αυτόν τον Απρίλιο είναι λιγότερα μόνον κατά 11% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει αναλυτική έρευνα των Financial Times και της εταιρείας αναλύσεων Cirium. Τονίζεται, μάλιστα, πως οι αεροπορικές εταιρείες που είχαν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν εντός συνόρων σε μεγάλες αγορές -όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα- κατάφεραν να ανταπεξέλθουν καλύτερα στην πρόκληση της πανδημίας.
Ένα εμπόδιο στις εναέριες μετακινήσεις μεταξύ διαφορετικών χωρών ήταν πως κάθε κυβέρνηση ακολουθούσε το δικό της πρωτόκολλο που δεν ήταν απαραιτήτως ταυτόσημο με άλλους προορισμούς. Υπήρξαν επίσης απότομες αλλαγές στα δρομολόγια από τη μια χώρα στην άλλη ανάλογα με την πορεία των κρουσμάτων του ιού SARS-CoV-2.
Περιορισμένες οι επιπτώσεις από την μετάλλαξη Όμικρον και τον πόλεμο
Μια θετική νότα για την πορεία του αεροπορικού κλάδου δίνεται από την εκτίμηση πως δεν έχει υπάρξει αισθητή επίπτωση στην επάνοδο του κλάδου από τη μετάλλαξη Όμικρον ή τον πόλεμο στην Ουκρανία. Παρόλα αυτά, ο κλάδος παραμένει ευάλωτος ύστερα από το τεράστιο πλήγμα που υπέστη την τελευταία διετία.
Τα συμπεράσματα της έρευνας συνάδουν με επίσημα στοιχεία αν και παρατηρούνται μικρές διαφορές ως προς την αποτίμηση του μεγέθους της ανάκαμψης. Όπως διαπίστωσε η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), η παγκόσμια επιβατική κίνηση ανέκαμψε τον Φεβρουάριο κατά 115,9% σε σχέση με έναν χρόνο πριν, αντανακλώντας βελτίωση από το αντίστοιχο 83,1% που είχε σημειωθεί τον Ιανουάριο. Παρόλα αυτά, παραμένει χαμηλότερη κατά 45,5% από τα επίπεδα που ίσχυαν τον Φεβρουάριο του 2019, δηλαδή πριν από την πανδημία.
Σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, η ζήτηση για διεθνή δρομολόγια ενισχύθηκε κατά 256,8% τον Φεβρουάριο από πέρυσι και κατά 165,5% τον Ιανουάριο. Θα πρέπει, ωστόσο, να καλυφθεί ακόμα αρκετό χαμένο έδαφος καθώς τα στοιχεία προ διμήνου υστερούν 59,6% από τον Φεβρουάριο του 2019. Τη μεγαλύτερη βελτίωση παρουσιάζουν οι αεροπορικές εταιρείες στην Ευρώπη, οι οποίες κατέγραψαν τόνωση της συνολικής επιβατικής κίνησης κατά 232,8% την ίδια περίοδο. Στη Μέση Ανατολή σημειώθηκε αύξηση 194,1% και 134,9% στη Βόρεια Αμερική.
Παράγοντες του κλάδου, ωστόσο, αναρωτιούνται εάν θα αεροπορικά ταξίδια θα επανέλθουν ποτέ στα προ πανδημίας επίπεδα, ιδιαίτερα τα επαγγελματικά όπου η τεχνολογία έχει αντικαταστήσει έως έναν βαθμό τις μετακινήσεις. Πάντως, επικρατεί αισιοδοξία για την τουριστική περίοδο του καλοκαιριού.