THEPOWERGAME
Μετά την πάροδο μιας 30ετίας, η Γερμανία αποφάσισε την αύξηση των αμυντικών δαπανών πάνω από το 2% του ΑΕΠ. Η Ρουμανία, επίσης, επεκτείνει τον προϋπολογισμό στην άμυνα κατά 25% και δαπανά εκατομμύρια δολάρια στην παραγωγή χαπιών ιωδίου. Η Ιρλανδία, μια φημισμένη χώρα για τα γαλακτοκομικά προϊόντα της, δρομολογεί δαπάνες 12 δισ. ευρώ για αύξηση των καλλιεργειών σε κριθάρι, σιτάρι και βρώμη. Στις Βρυξέλλες, η ΕΕ εξετάζει την αναπροσαρμογή της αγροτικής πολιτικής για τη βιωσιμότητα «Farm to Fork».
Η Ισπανία ανακοίνωσε πακέτο 16 δισ. ευρώ για την παροχή δανείων με ευνοϊκούς όρους και άμεσης οικονομικής στήριξης, συμπεριλαμβανομένου πλαφόν στην αύξηση των ενοικίων, με στόχο την προφύλαξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών από την άνοδο του κόστους ενέργειας. Στη Βρετανία αποφασίστηκε η μείωση της φορολόγησης των καυσίμων και η επιδότηση των φτωχότερων νοικοκυριών με 3,2 δισ. στερλίνες.
Το Βέλγιο, η Ιταλία, η Πολωνία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Νορβηγία και η Σουηδία έχουν επίσης ανακοινώσει αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες, επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα των New York Times. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, υποσχέθηκε ακόμη μεγαλύτερες δαπάνες στην άμυνα από το 10% και πλέον του προϋπολογισμού που ισχύει σήμερα εάν κερδίσει τις επικείμενες εκλογές.
Και βέβαια στην Ελλάδα η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού ο οποίος θα προβλέπει την αύξηση των κρατικών δαπανών κατά 2 δισ. ευρώ.
Οι τεκτονικές αλλαγές από τον πόλεμο στην Ουκρανία
Αυτά είναι κάποια από τα παραδείγματα των τεκτονικών αλλαγών που έχει προκαλέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία στον δημοσιονομικό προγραμματισμό των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Περιττό να αναφέρει κανείς πως μια σειρά κυβερνητικών μέτρων έχουν τεθεί σε εφαρμογή από τότε που η Ρωσία άρχισε να μειώνει δραματικά τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, προκειμένου να περιοριστεί η αρνητική επίδραση από την ιστορική άνοδο του κόστους θέρμανσης και ηλεκτροδότησης στους Ευρωπαίους πολίτες.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουάριου έχει επιτείνει την αύξηση του κόστους ενέργειας και έχει τροφοδοτήσει γεωπολιτική αβεβαιότητα στην Ευρώπη, ενώ η απομόνωση της Ρωσίας επαναφέρει μνήμες από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Προτεραιότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων δεν είναι μόνον η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, αλλά και η θωράκιση της αυτονομίας τους σε βασικά αγαθά καθώς η Ρωσία και η Ουκρανία είναι κάποιοι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο.
Κάτω από αυτήν τη συγκυρία, οι επιπτώσεις αρχίζουν να γίνονται ορατές σε μακροοικονομικό επίπεδο. Το συμβούλιο οικονομικών συμβούλων της κυβέρνησης στη Γερμανία προχώρησε σε αρνητική αναθεώρηση των εκτιμήσεων για ανάπτυξη από το 4,6% στο 1,8%, τονίζοντας πως η οικονομία δεν θα φθάσει στα προ πανδημίας επίπεδα πριν το γ΄ τρίμηνο του έτους. Αλλά είναι δύσκολο να υπολογίσει κανείς το ακριβές μέγεθος των οικονομικών επιπτώσεων του πολέμου. Τον Μάρτιο, ο πληθωρισμός στην Ισπανία και στη Γερμανία προσέγγισε το 10% και ξεπέρασε το 7%, αντίστοιχα, που σημαίνει πως εντείνονται οι πιέσεις στους καταναλωτές.
«Προσπαθήσαμε να προσδιορίσουμε την πιθανότητα ύφεσης. Όμως, παραδείγματος χάριν, δεν γνωρίζουμε εάν θα υπάρξει πάγωμα των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία ή εάν η Δύση δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά να επιβάλει εμπάργκο στη ρωσική ενέργεια», σχολίασε ο Βόλκερ Γούιλαντ, ένας από τους οικονομικούς συμβούλους του Βερολίνου. Σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας, ίσως το μόνο βέβαιο είναι πως ο ρόλος των κυβερνήσεων επεκτείνεται σε όλο και περισσότερους τομείς, με ένα πολεμικό μέτωπο που φαίνεται να μην θέλουν να κλείσουν οι Ρώσοι.