THEPOWERGAME
Με ένα αβέβαιο νομικό καθεστώς είναι αντιμέτωπες οι τράπεζες της Δύσης χωρίς να γνωρίζουν με σαφήνεια εάν μπορούν ή όχι να προωθήσουν πληρωμές τόκων στους κατόχους ομολόγων, που έχουν εκδώσει ρωσικές εταιρείες στο εξωτερικό χωρίς να παραβιάζουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ, της ΕΕ και των συμμάχων τους εις βάρος του Κρεμλίνου για την εισβολή στην Ουκρανία. Αν και οι μεγάλοι όμιλοι εκτός χρηματοοικονομικού κλάδου αποδέχονται απώλειες έως και δισεκατομμυρίων δολαρίων λόγω της οικειοθελούς αποχώρησής τους από τη Ρωσία, το αρνητικό αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία είναι τεράστιο και άμεσο.
Αλλά οι επενδυτικές τράπεζες της Δύσης βρέθηκαν σε αχαρτογράφητα νερά όταν έπρεπε αποφασίσουν εάν υποχρεούνται ή όχι να πληρώσουν κουπόνια της τάξεως των εκατομμυρίων δολαρίων στους ομολογιούχους κολοσσών όπως οι όμιλοι μετάλλων Evraz και Severstal. Η Severstal εξετάζει εδώ και μια εβδομάδα τρόπους να καλύψει έντοκες πληρωμές 12,6 εκατ. δολαρίων σε ομόλογο 800 εκατ. δολαρίων, έχοντας χάσει την προβλεπόμενη πενταήμερη προθεσμία. Η Citigroup, η οποία έχει αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή, πάγωσε τη μεταφορά των κεφαλαίων λόγω «ρυθμιστικών ερευνών».
O Αμπράμοβιτς, η Evraz και τα ομόλογα του ρωσικού κράτους
Ανάλογες δυσκολίες συνάντησε αρχικά η Evraz, όπου μερίδιο διατηρεί ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς. Κατάφερε, όμως, να προωθήσει τις πληρωμές κουπονιών 18,9 εκατ. δολαρίων σε ομόλογα 705 εκατ. δολαρίων καθώς η Ουάσινγκτον δεν συμπεριέλαβε στις κυρώσεις τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο όπως έπραξε η Μεγάλη Βρετανία και η ΕΕ. Πηγές του διεθνούς Τύπου ανέφεραν πως ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολιντίμιρ Ζελένσκι είχε συμβουλέψει την Ουάσινγκτον να μην επιβάλει κυρώσεις στον Αμπράμοβιτς, διότι ενδεχομένως να αναλάβει ρόλο μεσάζοντα στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία. Πράγματι, την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου, ο Αμπράμοβιτς μετέβη στη Μόσχα για να παραδώσει στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, χειρόγραφο σημείωμα από τον Ζελένσκι και ύστερα επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη για να συναντηθεί με τον βουλευτή της Ουκρανίας, Ράστεμ Ουμέροφ, επιβεβαιώνοντας πως πράγματι προσφέρει μια γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των δυο πλευρών.
Οι πληρωμές τόκων σε ρωσικά ομόλογα εξετάζονται κατά περίπτωση, κάτι που σημαίνει πως κάθε όμιλος μπορεί να έχει διαφορετική μεταχείριση. Πλειοψηφικός μέτοχος στην Severstal, παραδείγματος χάριν, είναι ο Αλέξεϊ Μορντάσοφ, ένας από τους ολιγάρχες της Ρωσίας που συμπεριλαμβάνονται στη μακρά λίστα κυρώσεων της ΕΕ και της Μεγάλης Βρετανίας. Σε αυτή τη φάση, ο όμιλος έχει υποβάλει αίτημα στις ΗΠΑ για να λάβει ειδική άδεια στην πληρωμή των κουπονιών στα ομόλογα του. Αλλά οι διαδικασίες αυτές μπορεί να αποδειχθούν χρονοβόρες.
Το ρωσικό κράτος, από την πλευρά του, ανακοίνωσε την Τρίτη πως μπόρεσε να ανταπεξέλθει στην πληρωμή κουπονιού 102 εκατ. δολαρίων σε ευρωομόλογο που λήγει το 2035, μια συναλλαγή που εάν επιβεβαιωθεί τότε θα είναι η 3η διαδοχική καταβολή έναντι ομολογιακών δανείων της χώρας. Η επόμενη πληρωμή τόκων για τη Ρωσία είναι στα τέλη Μαρτίου, αλλά η μεγαλύτερη της τάξεως των 2 δισ δολαρίων που αφορά την αποπληρωμή ομολόγου έχει οριστεί για τις 4 Απριλίου.
Η προσήλωση της HSBC στη ρωσική αγορά
Την ίδια ώρα, ο πόλεμος που κήρυξε η Ρωσία στην Ουκρανία φαίνεται να έχει προκαλέσει σύγχυση σε ορισμένους τραπεζικούς ομίλους, χαρακτηρίζοντας τον στις εκθέσεις ως «σύγκρουση» που είναι μια πολύ πιο ήπια περιγραφή των τραγικών εξελίξεων και την ώρα που η Δύση αποκαλεί τον Πούτιν «εγκληματία πολέμου». Δημοσίευμα των Financial Times αναφέρεται συγκεκριμένα στην HSBC, η οποία χαρακτηρίζει την εμπόλεμη κατάσταση της Ουκρανίας ως «σύγκρουση», προκαλώντας τη δυσαρέσκεια ακόμη και στελεχών του τραπεζικού ομίλου. Πηγή της βρετανικής τράπεζας αναφέρει πως το ζήτημα είναι «ευαίσθητο» διότι η HSBC απασχολεί 200 στελέχη στη Ρωσία, όπου νέος νόμος προβλέπει φυλάκιση έως 15ετίας σε όσους διαδίδουν «ψευδείς ειδήσεις».
Η θυγατρική της HSBC στη Ρωσία είναι ένα μικρό τμήμα του ομίλου. Αντιπροσωπεύει περιουσιακά στοιχεία της τάξεως των 900 εκατ. δολαρίων όταν το Χονγκ Κονγκ και η Κίνα αναλογούσαν στο 46% των προ φόρων κερδών του κατά τη διάρκεια του προηγούμενου οικονομικού έτους. Αν και ο τραπεζικός όμιλος έχει ανακοινώσει πως εφαρμόζει πλήρως τις κυρώσεις της Δύσης εις βάρος της Ρωσίας, δεν έχει ακολουθήσει τα βήματα ανταγωνιστών όπως οι JPMorgan Chase και Goldman Sachs που ανακοίνωσαν πως αποχωρούν ολοσχερώς από τη χώρα.
Αμφιλεγόμενη για τη Δύση ήταν επίσης η στάση που τήρησε η HSBC απέναντι στον νόμο για την εθνική ασφάλεια που είχε περάσει στο Χονγκ Κονγκ το 2020 και προκάλεσε ένα κύμα διαδηλώσεων από τους κατοίκους προς τη μεγάλη δυσαρέσκεια του Πεκίνου. Σε έναν κόσμο όπου η γεωπολιτική υπερισχύει της οικονομίας, ακόμη και οι τράπεζες θα πρέπει να πάρουν ορισμένες δύσκολες αποφάσεις που υπερβαίνουν τα αυστηρά όρια των δραστηριοτήτων τους.